Hỏi: Cháu nghe nói có bệnh xiêm la. Tuổi cháu có bị mắc bệnh đó không, có thể chữa được không?
Nguyễn Thành Dương
(phường Phú Đông, TP Tuy Hòa)
Trả lời: Dân gian dùng từ “tim la”, “tiêm la”, “xiêm la”, “dương mai” để chỉ bệnh giang mai (syphilis), một bệnh rất nguy hiểm lây qua đường tình dục và đường máu, do một loại vi khuẩn hình xoắn Treponema pallidum gây nên.
Triệu chứng bệnh khác nhau tùy giai đoạn. Giang mai I xuất hiện 20-25 ngày hoặc 2-3 tháng sau khi quan hệ tình dục với người có bệnh. Bệnh chỉ có một vết trợt ở vùng sinh dục, hình tròn hay bầu dục, không đau, nắn thấy nền cộm cứng, kèm theo một chùm hạch cứng không đau. Thời kỳ này, bệnh nhân vẫn hoạt động tình dục được, nên rất dễ lây cho người khác. Nếu không có điều trị gì, các triệu chứng trên cũng mất đi sau vài tuần, tuy nhiên vi khuẩn vẫn tiếp tục tồn tại và phát triển trong cơ thể.
Giang mai II xuất hiện từ 2-3 tháng hoặc 2-3 năm sau khi quan hệ. Bệnh tổn thương đa dạng: ban đỏ giống như sởi, sẩn hột có viền da xung quanh, sùi ở hậu môn hoặc vùng sinh dục, mảng loét trợt ở lưỡi, kèm theo hạch rải rác ở bẹn, nách, cổ; tại những tổn thương này có nhiều xoắn khuẩn nên rất dễ lây bệnh cả khi chỉ tiếp xúc lẫn quan hệ tình dục.
Giang mai III xuất hiện từ 2-3 năm đến 20-30 năm sau khi quan hệ. Thời kỳ này ít hoặc không còn lây bệnh, nhưng bản thân người bệnh có thể bị tàn phế hoặc tử vong vì tổn thương thần kinh, tim mạch. Trên da còn một số tổn thương như gôm, củ, mảng bạch sản...
Giang mai bẩm sinh do mẹ mang thai truyền cho thai nhi. Trẻ sơ sinh có những phỏng nước ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, viêm mũi chảy dịch lẫn máu, nên rất dễ lây khi tiếp xúc. Khi được 2-3 tuổi đến 20-30 tuổi, có thể có những biểu hiện muộn như trong giang mai III, hoặc bị trán dô, mũi tẹt, xương chày hình lưỡi mác rất dễ nhận ra.
Về điều trị, hiện đã có nhiều loại thuốc kháng sinh điều trị bệnh hữu hiệu, chữa tận gốc, với điều kiện chữa thật sớm, đủ liều, đủ thời gian, dưới sự theo dõi chặt chẽ của bác sỹ chuyên khoa. Bệnh ngày nay ít gặp, tuy nhiên để phòng ngừa cần thực hiện tình dục an toàn như đối với phòng ngừa nhiễm HIV.
BS ĐOÀN VĂN HẢI
