Bệnh tay - chân - miệng là bệnh truyền nhiễm lây từ người sang người, dễ gây thành dịch do vi-rút đường ruột gây ra, thường gặp ở trẻ em dưới 10 tuổi và thường có các biến chứng như bại liệt, viêm màng não và có thể tử vong.
Thời gian ủ bệnh thường kéo dài từ ba đến bảy ngày. Có các biểu hiện:
* Giai đoạn khởi phát từ 1-2 ngày có các triệu chứng như sốt nhẹ, mệt mỏi, đau họng, biếng ăn, tiêu chảy vài lần trong ngày;
* Giai đoạn toàn phát có thể kéo dài từ 3-10 ngày với các triệu chứng điển hình của bệnh như:
+ Loét miệng: Vết loét đỏ hay phỏng nước đường kính 2-3mm ở niêm mạc miệng, lợi, lưỡi, gây đau miệng, bỏ ăn, bỏ bú, tăng tiết nước bọt.
+ Phát ban dạng phỏng nước (ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, gối, mông; tồn tại trong thời gian ngắn (dưới 7 ngày) sau đó có thể để lại vết thâm, rất hiếm khi loét hay bội nhiễm).
Bệnh kèm theo các biểu hiện sốt nhẹ, nôn, biến chứng thần kinh, tim mạch, hô hấp thường xuất hiện sớm từ ngày 2 đến ngày 5 của bệnh;
Giai đoạn lui bệnh từ 3-5 ngày sau, trẻ hồi phục hoàn toàn nếu không có biến chứng.
Cần lưu ý, ở thể lâm sàng tối cấp, bệnh diễn tiến rất nhanh, có các biến chứng nặng như suy tuần hoàn, suy hô hấp, hôn mê dẫn đến tử vong trong vòng 24-48 giờ. Ở thể không điển hình thì dấu hiệu phát ban không rõ ràng hoặc chỉ có loét miệng hoặc chỉ có triệu chứng thần kinh, tim mạch, hô hấp mà không phát ban và loét miệng.
Hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chỉ điều trị hỗ trợ. Vì vậy, theo dõi sát, phát hiện sớm và điều trị biến chứng; bảo đảm dinh dưỡng đầy đủ, nâng cao thể trạng.
* Lây truyền:
Bệnh tay - chân - miệng lây qua phân, dịch tiết mũi họng, bọng nước bị vỡ; hoặc qua đường tiêu hóa do ăn uống phải thực phẩm nhiễm mầm bệnh.
* Phòng bệnh
Để phòng bệnh tay - chân - miệng, cần thực hiện tốt các biện pháp sau:
+ Người dân và cộng đồng cần tổng vệ sinh môi trường, vệ sinh cá nhân, rửa tay bằng xà phòng (đặc biệt sau khi thay quần áo, tã, sau khi tiếp xúc với phân, nước bọt);
+ Rửa sạch đồ chơi, vật dụng, sàn nhà; lau sàn nhà bằng dung dịch khử khuẩn Cloramin B 2% hoặc các dung dịch khử khuẩn khác.
+ Khi trẻ bị bệnh, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế và cách ly trẻ tại nhà, không đến nhà trẻ, trường học, nơi các trẻ chơi tập trung trong 10-14 ngày đầu của bệnh.
(TTGDSK Phú Yên)
