Hỏi: Người tôi mệt mỏi suy nhược, hay đau lưng, khó ngủ, đi tiểu đêm nhiều. Khi đi khám Đông y, tôi được chẩn đoán là do thận yếu; đi siêu âm, xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu có kết quả là thận bình thường. Sao lại có những kết luận khác nhau như vậy?

Trần Văn Thông

(Xã Hòa An, huyện Phú Hòa)

Trả lời: Khái niệm thận của Đông y khá phức tạp. Thận của Đông y bao trùm nhiều chức năng của một hệ cơ quan như: Tàng trữ tinh chất cơ thể, trong đó có cả tinh của bộ phận sinh dục; quyết định sự sinh trưởng và phát dục của con người; chủ hỏa, quyết định sức nóng cơ thể; chủ xương tủy, thông với não; chủ thủy dịch, điều hòa tiểu đại tiện.

Như vậy theo Đông y, thận có ý nghĩa quyết định với sức khỏe con người. Trẻ em chậm lớn, còi cọc; thanh niên yếu đuối, chậm có con; phụ nữ kinh nguyệt không đều; người già suy nhược, rồi có bệnh mạn tính khác như hen phế quản, cao huyết áp, suy nhược thần kinh, phù thủng, tiểu đường, di mộng tinh… đều do thận yếu.

Ngoài ra, Đông y quan niệm về bệnh một cách toàn diện, mỗi tạng phủ trong cơ thể đều có mối liên quan chặt chẽ với nhau. Thận có bệnh sẽ ảnh hưởng tới các tạng phủ khác; và khi các tạng phủ khác có bệnh cũng sẽ gây bệnh cho thận. Do đó, cần chú ý điều trị toàn diện. Thận yếu, Đông y gọi là chứng thận hư; được chia thành thận âm hư và thận dương hư:

- Thận âm hư: hay ra mồ hôi trộm, mất ngủ, hay hồi hộp, mộng tinh, rong kinh, táo bón, nước tiểu vàng, mạch nhanh nhỏ...

- Thận dương hư: sợ lạnh, sợ nước, đầy bụng, ỉa lỏng, mỏi lưng gối, hay bị cảm lạnh, di tinh, liệt dương, lưỡi nhạt màu…

Thận trong Tây y gồm 2 quả thận ở vị trí khoảng giữa lưng, có chức năng bài tiết nước tiểu. Các bệnh liên quan đến thận thường gặp gồm sỏi thận, viêm thận cấp do nhiễm trùng, viêm thận mạn, suy thận, hội chứng thận hư.

Viêm thận cấp do nhiễm trùng thường có triệu chứng sốt, đi tiểu nước tiểu đục, tiểu ra mủ, tiểu đau, tiểu khó. Các viêm cấp không được điều trị tốt có thể dẫn đến viêm mạn tính, suy thận. Suy thận là thận không còn đảm nhận được chức năng bài tiết làm cơ thể bị nhiễm độc, phải điều trị bằng chạy thận nhân tạo.

Các bệnh về thận đa dạng, phức tạp, được định danh khác nhau giữa Đông và Tây y. Chẩn bệnh, điều trị phụ thuộc vào mỗi thầy thuốc lâm sàng.

BS Đoàn Văn Hải