Hỏi: Tôi có cháu nhỏ 24 tháng tuổi thường xuyên bị sôi bụng, tiêu chảy, đã đi kiểm tra phân, siêu âm không phát hiện bệnh gì. Bác sĩ chẩn đoán là giảm men ruột, chỉ cho uống thuốc vài ngày rồi thôi. Tôi vẫn thường tự cho cháu uống men tiêu hóa thấy có đỡ, uống hoài như vậy có hại gì không?
Nguyễn Thị Thanh Hoa
(Phường 9, TP Tuy Hòa)
Trả lời: Tiêu chảy theo định nghĩa khi đi đại tiện hơn 2 lần trong 24 giờ, phân lỏng hoặc lẫn đàm, mủ. Chú ý ở trẻ bú mẹ, có thể đi cầu nhiều lần trong ngày, phân mềm nhão, vẫn ăn chơi, tăng cân đều, không phải là tiêu chảy.
Tiêu chảy là chứng bệnh thường gặp ở trẻ em do nhiều nguyên nhân khác nhau, chủ yếu do nhiễm các loại vi khuẩn, vi rút, ký sinh trùng đường ruột. Ngoài ra có trường hợp tiêu chảy triệu chứng xảy ra khi trẻ bị sốt cao, viêm đường hô hấp trên…
Điều trị bệnh tiêu chảy chủ yếu là bù lại lượng nước đã mất do tiêu chảy bằng cách cho trẻ uống dung dịch ORS. Cần pha thuốc cho đúng mới có hiệu quả: 1 gói ORS pha trong 1 lít nước chín, cho trẻ uống theo nhu cầu. Cho trẻ uống dung dịch bù nước sớm, không cần chờ có dấu hiệu mất nước rõ như khát nước nhiều, vật vã, mắt trũng… mới cho uống. Xen kẽ với ORS vẫn có thể cho trẻ uống nước thường.
Đa số trường hợp tiêu chảy sẽ tự khỏi trong vài ngày. Nếu tiêu chảy kéo dài hoặc thường bị, cần tìm đúng nguyên nhân để điều trị. Tiêu chảy triệu chứng cần điều trị bệnh chính như viêm phổi, viêm tai giữa. Những trường hợp tiêu chảy do vi rút (chiếm đa số trường hợp) thường tự khỏi, không có thuốc đặc trị.
Các mầm bệnh gây tiêu chảy đều qua đường ăn uống nên nếu thường bị tiêu chảy, cần xem lại cách cho trẻ ăn uống. Chú ý, không cho trẻ ăn quá nhiều một loại thức ăn nào đó, hạn chế sử dụng các món ăn liền mua từ chợ, vỉa hè (nhiều trường hợp không đảm bảo vệ sinh); cố gắng tự chế biến thức ăn cho trẻ, đảm bảo vệ sinh ngay từ khâu chế biến: tay sạch, dụng cụ chế biến sạch, nhà bếp, bàn ăn sạch, chén bát, muỗng ăn sạch, diệt ruồi gián. Thường xuyên cắt ngắn móng tay cho trẻ, không cho trẻ ăn vặt nhiều.
“Giảm men đường ruột” chỉ là cách nói thông dụng (không phải là một chẩn đoán chuyên môn) để chỉ những trường hợp đường tiêu hóa bị mất đi tình trạng sinh lý bình thường do việc uống kháng sinh kéo dài; chính xác là giảm số lượng các vi khuẩn có ích sống bình thường trong ruột. Các thuốc Antibio, Biolactyl (vẫn gọi là men ruột)… thực chất là các vi khuẩn sống được uống vào để cấy lại. Uống nhiều không có tác dụng phụ gì, nhưng tốt nhất cần chú ý khâu vệ sinh ăn uống như đã nói.
BS ĐOÀN VĂN HẢI
