1. Đuối nước.
Các trường hợp đuối nước xảy ra nhiều hơn trong mùa mưa. Để phòng chống đuối nước cần có các biện pháp cụ thể như sau:
Các cơ quan chức năng cần tăng cường tuyên truyền phòng chống đuối nước trên các phương tiện thông tin đại chúng. Tại các sông, suối, ao, hồ, bãi tắm phải có biển báo nguy hiểm, cấm người dân qua lại những nơi nguy hiểm; trong các vùng ngập nước cần có các đội cấp cứu để xử lý các trường hợp bất trắc xảy ra, mỗi địa phương nên thành lập các đội cấp cứu lưu động.
2. Phòng chống các bệnh viêm cấp đường hô hấp
Các bệnh về đường hô hấp thường gặp trong mùa mưa gồm: cảm lạnh; viêm họng, thường kèm theo viêm tuyến amygdale (đau, sốt, ho, khó nuốt, có hạch cổ); viêm phế quản cấp, thường bị sau chứng cảm lạnh hoặc viêm họng, viêm thanh quản (sốt, ho khan sau đó ho ra đờm, có thể gây khó thở, nghe phổi có các ran phế quản “ran rít, ran ngáy”)
Các triệu chứng biểu hiện là sốt cao (trên 39oC) ho có đờm, đau vùng ngực, khó chịu, mệt mỏi, rối loạn hô hấp, thở nhanh (trên 50 lần/phút), tím môi, diễn biến nặng dẫn đến suy hô hấp có thể tử vong.
Xử trí trường hợp viêm cấp đường hô hấp: theo dõi, điều trị bằng kháng sinh (uống hoặc tiêm), điều trị triệu chứng, nếu khó thở thì hồi sức hô hấp, hô hấp hỗ trợ…
Phòng bệnh: mặc đủ ấm, che kín vùng ngực, cổ (choàng khăn, đeo khẩu trang miệng mũi khi đi ra ngoài trời), xoa dầu vào vùng cổ, uống nước trà nóng pha đường, ăn uống đủ chất…
3. Tiêu chảy do nhiễm khuẩn:
Trong mùa mưa thường gặp các bệnh tiêu chảy như: tiêu chảy do E. coli (tiêu chảy, chán ăn, khó chịu, đau quặn bụng kéo dài 1-3 ngày); tiêu chảy do vi khuẩn Bacillus cereus có độc tố ruột (thường do ăn cơm đã bị thiu, thức ăn bị nhiễm khuẩn, biểu hiện là tiêu chảy kéo dài 1- 6 giờ); tiêu chảy do các loại vi khuẩn clostridium (dạng nhiễm độc thức ăn, vi khuẩn tiết ra một độc tố thần kinh gây liệt cơ (gây nên các triệu chứng nôn nao, khó chịu, đau bụng, tiêu chảy kéo dài 9-15 giờ); tiêu chảy do tụ cầu vàng (staphylococcus aureus)…
Xử trí tiêu chảy: trường hợp nhẹ thì để nằm yên, bổ sung dịch thể bằng cho uống nước đường, muối pha với tỉ lệ 1 lít nước sôi để nguội + 8 muỗng nhỏ đường + 1 muỗng nhỏ muối ăn, tốt nhất là cho uống nước pha 1 gói oresol trong 1 lít nước đun sôi để nguội, truyền dịch đường tĩnh mạch nếu cần thiết. Nếu nặng thì đưa ngay đến cơ sơ y tế đủ điều kiện để chữa trị.
Phòng bệnh: thực hiện tốt vệ sinh cá nhân như ăn chín uống sôi; rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn hay sau khi đi vệ sinh hoặc cầm nắm các vật dụng công cộng; sử dụng thực phẩm an toàn, sử dụng nguồn nước sạch. Nếu trong mùa mưa thiếu nước sạch thì phải đánh phèn, lọc nước trước khi dùng chế biến thực phẩm…
4. Một số bệnh nguy hiểm khác:
Ngoài những bệnh lý hay gặp trên, trong mùa mưa cũng có thể xảy ra một số bệnh lý nguy hiểm gây thành dịch như: lỵ trực trùng (sốt, đau bụng, tiêu chảy phân loãng có máu, cơ thể nhiễm độc, nhiễm trùng…); bệnh tả (tiêu chảy nhiều, phân chủ yếu là nước đục như nước vo gạo, trụy tim mạch); bệnh thương hàn (sốt cao, rét run, mất ngủ, mệt mỏi, chảy máu cam, đau bụng, da có các vết hồng ban, lưỡi khô đỏ…); lỵ amib; viêm gan do virút HAV (Hepatitis A); viêm mắt đỏ; nấm kẽ chân…
Khi nghi ngờ có trường hợp bị các bệnh lý này thì nên đưa bệnh nhân vào các cơ sở y tế để khám và điều trị.
Bác sĩ NGUYỄN VINH QUANG
Giám đốc Trung tâm Truyền thông - Giáo dục sức khỏe Phú Yên
