Theo Phó Giám đốc Sở Y tế Huỳnh Lê Xuân Bích, trong bối cảnh các dịch bệnh nguy hiểm đang diễn biến phức tạp, việc phòng chống dịch bệnh AIDS rất cần có sự chỉ đạo quyết liệt của chính quyền, sự hướng dẫn chuyên môn của ngành Y tế và ý thức tự bảo vệ sức khỏe cho bản thân, gia đình và cộng đồng của người dân. Trong công cuộc phòng, chống HIV/AIDS hiện nay, thanh niên có vai trò quan trọng.

Thanh niên tại buổi mít tinh hưởng ứng tháng Hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2022 và ngày Thế giới phòng chống AIDS (1/12). Ảnh: YÊN LAN

Nỗ lực giảm tác động của HIV/AIDS

Số liệu của Bộ Y tế cho thấy: Việt Nam có khoảng 250.000 người nhiễm HIV, trong đó có gần 220.000 người nhiễm HIV đã được phát hiện và đang còn sống. Trong những năm qua, với nỗ lực triển khai toàn diện và hiệu quả các giải pháp phòng, chống HIV/AIDS, Việt Nam đã giảm hơn 2/3 số người nhiễm mới và số người tử vong do HIV/AIDS so với 10 năm trước đây. Việt Nam giữ vững mục tiêu khống chế tỉ lệ người nhiễm HIV trong cộng đồng dân cư ở mức dưới 0,3% (hiện ước đạt 0,26%), giảm tác động của HIV/AIDS đối với sức khỏe và sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Tại Phú Yên, tính đến ngày 31/10, lũy tích số trường hợp nhiễm HIV là 915, số bệnh nhân AIDS là 315, đã có 215 trường hợp tử vong do AIDS. Đa phần người nhiễm HIV/AIDS thuộc nhóm có nguy cơ cao (nhóm có quan hệ tình dục không an toàn). Dịch AIDS đã có mặt ở 9/9 huyện, thị xã, thành phố; 90/110 xã, phường, thị trấn; tỉ lệ nhiễm HIV/AIDS trong cộng đồng là 0,09%.

Tại lễ mít tinh hưởng ứng tháng Hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2022 và ngày Thế giới phòng chống AIDS (1/12), ThS-BSCKII Huỳnh Lê Xuân Bích, Phó Giám đốc Sở Y tế, cho biết: Trong những năm qua, các ngành, các cấp, các đoàn thể đã có nhiều nỗ lực trong công tác tuyên truyền phòng chống HIV/AIDS. Hình thức, nội dung tuyên truyền ngày càng phong phú, góp phần định hướng cho mọi người thực hiện đúng những quy định của pháp luật về phòng, chống HIV/AIDS.

Chúng ta đã và đang triển khai toàn diện, có hiệu quả các dịch vụ can thiệp dự phòng, chăm sóc, hỗ trợ và điều trị cho người nhiễm HIV; ngành Y tế tăng cường tư vấn, cung cấp dịch vụ chăm sóc và điều trị cho người nhiễm HIV/AIDS; điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone cho các đối tượng có nguy cơ cao.

Theo BSCKI Châu Trọng Phát, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Phú Yên, hầu hết người nhiễm HIV/AIDS đã được tư vấn và tiếp cận điều trị bằng thuốc kháng virus - ARV; đa số bệnh nhân tuân thủ điều trị tốt. Để dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con, nhiều năm qua, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Phú Yên đã phối hợp với các cơ sở y tế trong toàn tỉnh test sàng lọc trước sinh, nếu thai phụ dương tính với HIV thì tư vấn và điều trị dự phòng theo hướng dẫn của Bộ Y tế...

“Chấm dứt dịch AIDS - Thanh niên sẵn sàng!”

Bộ Y tế nhận định: Dịch bệnh AIDS tiếp tục diễn biến phức tạp. Đường lây truyền HIV đang thay đổi qua quan hệ tình dục không an toàn trong các nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới, người chuyển giới, người sử dụng ma túy tổng hợp, người bán dâm và bạn tình của họ. Từ đó, dịch bệnh AIDS sẽ ngày càng trở nên khó kiểm soát, nhất là trong bối cảnh dịch bệnh mới nổi như bệnh đậu mùa khỉ đã xâm nhập vào Việt Nam và có nguy cơ lây nhiễm cao ở các nhóm đối tượng này.

Tại Phú Yên, theo thống kê thì đối tượng nhiễm HIV mới được ghi nhận nhiều nhất là ở nhóm từ 16-49 tuổi. Đường lây chủ yếu hiện là đường tình dục, đặc biệt đáng lo ngại là quan hệ tình dục đồng giới nam.

“Khó khăn hiện nay là sự kỳ thị, phân biệt đối xử với người nhiễm HIV/AIDS vẫn còn trong cộng đồng, làm cho họ ngại tiếp cận các dịch vụ can thiệp dự phòng, chăm sóc, hỗ trợ và điều trị. Sự kỳ thị, phân biệt đối xử là rào cản đối với người nhiễm HIV và là một nguy cơ lây lan dịch bệnh”, bác sĩ Châu Trọng Phát cho hay.

Theo bác sĩ Huỳnh Lê Xuân Bích, để hoạt động phòng chống HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh đạt hiệu quả, các cơ quan, địa phương cần thực hiện các giải pháp tuyên truyền, hướng dẫn để người dân không kỳ thị và phân biệt đối xử với người nhiễm HIV; biết cách phòng tránh lây nhiễm HIV; giúp cho người nhiễm HIV tiếp cận sớm các dịch vụdựphòng, điều trị Methadone, ARV một cách liên tục, hiệu quả. Đoàn thanh niên tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt trong các hoạt động, phối hợp với các cơ quan chức năng tuyên truyền trong đoàn viên thanh niên và người dân về phòng, chống HIV/AIDS.

Ngành Y tế tiếp tục kiện toàn các cơ sở điều trị HIV/AIDS; tăng cường các dịch vụ, đảm bảo mọi người dân đều có cơ hội được tiếp cận các dịch vụ chăm sóc, hỗ trợ, điều trị; các gia đình, các tổ chức xã hội tăng cường sự hỗ trợ người nhiễm HIV, chống kỳ thị, phân biệt đối xử đối với người nhiễm HIV/AIDS.

Bác sĩ Châu Trọng Phát cho biết: “Hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2022 có chủ đề “Chấm dứt dịch AIDS - Thanh niên sẵn sàng!”, nhấn mạnh đến vai trò của thanh niên trong công cuộc phòng, chống dịch bệnh AIDS. Các hoạt động truyền thông sẽ tập trung vào lực lượng thanh niên để họ có hiểu biết đầy đủ về HIV/AIDS, đồng thời nâng cao nhận thức về phòng, chống lây nhiễm HIV trong cộng đồng nhằm giảm kỳ thị và phân biệt đối xử liên quan đến HIV tại gia đình, cộng đồng, nơi học tập, nơi làm việc.

Mặt khác, các giải pháp đồng bộ được triển khai để giảm kỳ thị, phân biệt đối xử liên quan đến HIV tại các cơ sở y tế, giúp người có hành vi nguy cơ cao và người nhiễm HIV/AIDS tiếp cận các dịch vụ can thiệp dự phòng, chăm sóc, hỗ trợ và điều trị kịp thời. Làm sao phát hiện sớm các trường hợp nhiễm HIV và người nhiễm được tiếp cận điều trị sớm thì chúng ta sẽ thực hiện được mục tiêu chấm dứt dịch AIDS vào năm 2030”.

YÊN LAN