Hầu hết các bà mẹ đều có khả năng nuôi con bằng sữa mẹ. Tuy nhiên, trong thực tế có nhiều yếu tố ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình này.

 

Cho trẻ bú mẹ trong 6 tháng đầu tiên cho đến 24 tháng giúp trẻ phát triển tốt, giảm suy dinh dưỡng   - Ảnh: THÙY THẢO

Theo khảo sát, tỉ lệ các bà mẹ ở Phú Yên nuôi con bằng sữa mẹ chiếm 95-98%, song thời điểm, thời gian cho con bú chưa hợp lý; một số khó khăn họ gặp phải trong quá trình cho con bú không được giải quyết. Các bà mẹ sinh ở cơ sở y tế bắt đầu nuôi con bằng sữa mẹ trong vòng một giờ sau khi sinh chiếm khoảng 70 - 75%, nhưng số người cho trẻ bú hoàn toàn trong 6 tháng đầu (không cần cho trẻ ăn hay uống bất kỳ thứ gì khác ngoài sữa mẹï) chỉ chiếm khoảng 12,5 %.

Những tồn tại trên là do các bà mẹ nuôi con theo thói quen, theo kinh nghiệm được truyền lại; nhiều người chưa được trang bị đầy đủ kiến thức nuôi con bằng sữa mẹ. Nhiều bà mẹ chuộng sử dụng các loại sữa công nghiệp để bổ sung thay thế sữa mẹ, sợ sữa của mình... nóng hơn sữa của các bà mẹ khác nên trẻ không được bụ bẫm(?!). Trên thực tế, sữa các bà mẹ đều có thành phần giống nhau. Trẻ không bụ bẫm do nhiều nguyên nhân như: bắt đầu cho bú muộn, không thường xuyên, không đúng cách, bữa bú ngắn, không được bú sữa cuối nhiều chất béo và năng lượng... Trẻ bị bệnh hay có dị tật bẩm sinh cũng ảnh hưởng đến khả năng bú mẹ.

Sữa mẹ được vắt ra có thể để trong môi trường bình thường lâu hơn sữa bò, vì trong sữa mẹ có các yếu tố chống nhiễm khuẩn nên mầm bệnh khó phát triển, ít nhất là trong 8 giờ. Người giữ trẻ có thể cho trẻ uống sữa mẹ khi mẹ vắng nhà cả ngày. Tuy nhiên một số bà mẹ chưa biết cách, ý nghĩa của việc vắt sữa để dành khi phải đi làm sớm trước 6 tháng.

Bên cạnh đó, khoa học kỹ thuật ngày càng phát triển cùng “kỹ xảo” quảng cáo tinh vi đã tạo ra xu hướng nuôi con bằng các sản phẩm sữa công nghiệp. Một số bà mẹ nghĩ rằng sữa công nghiệp thay thế được sữa mẹ. Chính vì vậy, khi đi làm, họ vô tình bỏ phí nguồn sữa quý báu sẵn có và phải chi một khoản không nhỏ để mua sữa công nghiệp. Điều này không chỉ gây mất quân bình kinh tế trong gia đình mà quan trọng hơn cả là trẻ bị thiệt thòi vì không được bú sữa mẹ.

Trước thực trạng trên, cần tăng cường truyền thông về lợi ích của việc nuôi con bằng sữa mẹ cho các thai phụ. Ngay sau khi sinh, các bà mẹ phải được tư vấn, hướng dẫn cho con bú đúng cách, giúp họ giải quyết những khó khăn, nếu có, khi nuôi con bằng sữa mẹ, đồng thời nâng cao nhận thức để nuôi dưỡng trẻ nhỏ một cách khoa học. Bên cạnh việc đa dạng hóa nội dung, hình thức truyền thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, cần cung cấp tài liệu về nuôi con bằng sữa mẹ cho các đối tượng trong độ tuổi sinh đẻ; tăng cường tập huấn để trang bị kiến thức, kỹ năng tuyên truyền cho cán bộ y tế, đặc biệt là trong ngành sản, nhi ở các tuyến.

Cơ quan chức năng phổ biến các quy định của Nhà nước về việc kinh doanh, sử dụng các sản phẩm dinh dưỡng cho trẻ đến các cơ sở y tế. Ngoài ra, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các ban ngành và thanh tra để giám sát thường xuyên việc thực hiện quy định này tại các đơn vị y tế nhà nước cũng như các nhà hộ sinh, phòng khám tư nhân..., tạo điều kiện thuận lợi cho việc nuôi con bằng sữa mẹ thành công.

BS NGUYỄN THỊ MỸ

(Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản Phú Yên)