Sau những bất thường về vận động do tai nạn, bệnh tật, vật lý trị liệu - phục hồi chức năng (VLTL-PHCN) có vai trò rất quan trọng nhằm tăng tuần hoàn máu, giãn cơ, giảm đau, đặc biệt là sớm phục hồi các chức năng vận động để người bệnh đi lại, sinh hoạt… bình thường. Tuy nhiên, không ít người bệnh cần PHCN lại chưa quan tâm, coi trọng vấn đề này.

ThS - bác sĩ Đàm Đinh Hồng Hoa siêu âm điều trị cho một bệnh nhân - Ảnh: YÊN LAN

Thay vì đến bệnh viện PHCN hay Khoa VLTL-PHCN của các bệnh viện để được điều trị, hướng dẫn luyện tập, một số bệnh nhân cần PHCN lại bỏ qua giai đoạn quan trọng này hoặc tự tập tại nhà. Họ không biết rằng nếu PHCN muộn, không đúng cách thì sẽ dẫn đến những hệ lụy đáng tiếc.

Báo Phú Yên phỏng vấn ThS - bác sĩ - Thầy thuốc Ưu tú Đàm Đinh Hồng Hoa, Trưởng Khoa VLTL-PHCN, Bệnh viện Đa Khoa Phú Yên về việc PHCN sau chấn thương các cơ quan vận động.

* Thưa bác sĩ, việc PHCN cho bệnh nhân bị chấn thương, trong đó có chấn thương các cơ quan vận động như gãy xương, đứt dây chằng… có ý nghĩa như thế nào?

- Đối với những trường hợp chấn thương ảnh hưởng đến các cơ quan vận động, sau khi điều trị ngoại khoa, bệnh nhân cần sớm PHCN để phục hồi các chức năng vận động của cơ thể. Nếu không, bệnh nhân sẽ bị teo cơ, cứng khớp, có những biến dạng do tư thế bị lệch…, tất cả trở thành thương tật thứ cấp và khó hồi phục.

* Bác sĩ có thể cho biết trong những chấn thương các cơ quan vận động, trường hợp nào thì bệnh nhân cần đặc biệt quan tâm đến VLTL-PHCN sau khi điều trị ngoại khoa?

- Cơ quan nào cũng quan trọng đối với cơ thể. Những cơ quan cần thiết cho sự vận động của cơ thể và sinh hoạt hàng ngày, như chân, tay, cột sống thì càng phải sớm được PHCN sau chấn thương.

* Có những nguyên tắc nào trong việc PHCN các cơ quan vận động sau chấn thương, thưa bác sĩ?

- Nguyên tắc điều trị là phục hồi càng sớm càng tốt, và phải đúng kỹ thuật. Việc PHCN cần có sự hướng dẫn, giám sát của các kỹ thuật viên PHCN, nếu không thì sẽ không mang lại hiệu quả, có khi kết quả ngược với mong muốn.

Ví dụ, bệnh nhân bị đứt dây chằng chéo cần tập một số động tác cho khớp gối, nếu tập không phù hợp với tầm vận động của khớp thì có thể sẽ đứt lại. Do đó rất cần lượng giá chức năng vận động theo từng tuần và có những bài tập cụ thể cho từng tuần. Kỹ thuật viên sẽ lượng giá theo từng tuần và bài tập sẽ tăng dần, mạnh dần lên.

* Tại Khoa VLTL-PHCN có những thiết bị nào giúp bệnh nhân điều trị VLTL-PHCN sau chấn thương?

- Về VLTL, bệnh nhân được điều trị điện trị liệu, là phương pháp điều trị bằng các xung điện, kích thích những cơ bị liệt, yếu, chống teo cơ; nhiệt trị liệu với máy siêu âm điều trị nóng - lạnh, điện vi dòng nhằm giảm sưng nề, giảm viêm…

Sau khi điều trị bằng VLTL, bệnh nhân đến phòng PHCN - nơi có hầu như đầy đủ các dụng cụ tập vận động, trong đó có dàn máy tập vận động kháng lực của Thụy Điển. Máy sẽ thay kỹ thuật viên giúp bệnh nhân tự tập kháng lực và tập nâng dần từng bước.

Sau khi kỹ thuật viên tập cho bệnh nhân, họ sẽ hướng dẫn bệnh nhân tự luyện tập nhiều lần trong ngày với các thiết bị PHCN, như vậy sẽ hiệu quả hơn là chỉ tập một lần trong ngày.

* Bác sĩ có khuyến cáo gì cho các bệnh nhân có những bất thường về vận động sau chấn thương, thưa bà?

- Chưa nhiều bệnh nhân biết được vai trò của PHCN sau chấn thương. Nhiều người, dù đã được tư vấn nhưng sau khi điều trị ngoại khoa thì về nhà tự tập. Do tập không đúng cách nên không hiệu quả, sau vài tháng thì họ bị cứng khớp, teo cơ. Lúc họ đến cơ sở y tế thì đã muộn, việc PHCN rất chậm và hiệu quả không cao.

Vì vậy, sau những bất thường về vận động do tai nạn, do bệnh tật, sau khi điều trị ổn ở giai đoạn cấp, bệnh nhân cần được PHCN để phục hồi tất cả chức năng của cơ thể. PHCN càng sớm càng tốt và phải có quy trình, phải được người có chuyên môn hướng dẫn, như vậy mới đạt hiệu quả cao.

* Xin cảm ơn bác sĩ!

YÊN LAN (thực hiện)