Hỏi: Thường hay mệt, tim đập nhanh, ngồi xuống đứng lên đột ngột hay bị xây xẩm, ăn ít ngon, giấc ngủ cũng không sâu, có lúc cảm giác khó thở, tức hai bả vai. Có đi siêu âm, chụp phim, xét nghiệm nhưng không phát hiện bệnh. Cần làm gì nữa để tìm ra bệnh? (Lê Thị Cúc Anh, Hòa Trị, Phú Hòa)
Trả lời: Tình trạng mệt mỏi, kém ăn, mất ngủ kéo dài có nhiều nguyên nhân bao gồm: tâm lý, sinh lý, thói quen ăn uống, do thuốc hay do làm việc quá sức. Nếu mệt kéo dài dù đã nghỉ ngơi đầy đủ thì có thể có một bệnh lý chưa được phát hiện. Sau đây là vài dấu hiệu gợi ý:
- Mệt do công việc, gia đình căng thẳng, lo âu, thiếu thời gian nghỉ ngơi.
- Mệt do thiếu ngủ. Tình trạng mệt mỏi về thể lực làm giấc ngủ không sâu, không ngủ được đủ sẽ làm mệt thêm.
- Mệt do ít hoạt động: suốt ngày làm việc ở cơ quan, không phải là những việc vận động nhiều, về nhà lại ngồi hàng giờ trước truyền hình thì cũng dễ làm “hư người”.
- Ăn uống không đúng cách: ăn nhiều chất bột, đường, nhiều chất béo, ít rau quả, uống không đủ nước làm mất cân bằng dinh dưỡng cũng có thể gây tình trạng mệt mỏi.
- Mệt do trầm cảm: bệnh lý thường kèm theo tình trạng buồn rầu, mất cảm giác ăn ngon, mất hứng thú trong hoạt động hàng ngày, khó tập trung và ngủ dễ bị thức giấc.
- Tiểu đường: ngoài cảm giác mệt mỏi, còn có thể kèm theo các triệu chứng như gầy sút, uống nhiều, tiểu nhiều.
- Bệnh cường giáp (bướu giáp độc): người cảm thấy mệt mỏi, làm việc mau mệt, tim đập nhanh, ra nhiều mồ hôi, người có cảm giác nóng, dễ bị xúc động.
- Thiếu máu: thường gặp là tình trạng thiếu máu mạn tính do giun móc.
Để khắc phục tình trạng mệt mỏi bạn có thể:
-Tránh căng thẳng: đừng cố gắng làm tất cả mọi thứ, hãy sắp xếp để có thời gian thư giãn, dù chỉ là 10-15 phút giữa những công việc.
- Luyện tập nhẹ: nếu công việc hằng ngày tương đối thụ động, nên dành thời gian thực hiện một số hoạt động thể lực như đi bộ 20-30 phút/ ngày, bơi lội, làm vườn,…
- Ăn uống, ngủ đúng cách: giảm bớt thức ăn nhiều đường, nhiều chất béo (nếu đang dùng nhiều), tăng thêm nhiều rau quả. Sau ăn không nên đi nằm ngay. Tránh ăn uống, đọc sách báo, xem truyền hình lâu trên giường. Giấc ngủ trưa nên ngắn và sớm.
Có thể cần xét nghiệm nội tiết tố tuyến giáp, xem có phải bị bệnh cường giáp hay không. Nếu đúng như vậy việc điều trị cần thời gian dài, theo sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Cũng cần xét nghiệm lại huyết cầu tố xem có bị thiếu máu không; xét nghiệm đường máu để kiểm tra bệnh tiểu đường.
BS ĐOÀN VĂN HẢI
