Những năm qua, với sự nỗ lực của hệ thống chăm sóc sức khỏe sinh sản (CSSKSS) từ tỉnh đến cơ sở, công tác CSSKSS và sức khỏe bà mẹ trẻ em (SKBMTE) của tỉnh đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ.
Chăm lo cải thiện sức khỏe bà mẹ, trẻ em
Mặc dù đã có nhiều nỗ lực của ngành Dân số, Y tế và hệ thống chính quyền cơ sở trong công cuộc chăm sóc SKBMTE, tuy nhiên, hiện nay tình trạng SKBMTE vẫn còn có sự khác biệt khá lớn về tỉ lệ tử vong mẹ, tử vong trẻ em và tử vong sơ sinh giữa các địa phương, vùng miền.
Theo báo cáo của Sở Y tế Phú Yên, mỗi năm có hơn 3.000 thai phụ sàng lọc trước sinh, chiếm gần 25% phụ nữ mang thai; số trẻ sinh ra được sàng lọc sơ sinh để xác định bệnh đạt 100% kế hoạch; tỉ số tử vong mẹ/100.000 trẻ đẻ sống đạt trên 54 bà mẹ; tỉ suất tử vong trẻ em dưới 1 tuổi là 11,7‰, vẫn còn cao so với mục tiêu đề ra. Bên cạnh đó, người dân chưa có tính chủ động trong việc tiếp cận các dịch vụ an toàn, tình trạng phá thai không an toàn, nhiễm khuẩn đường sinh sản, bệnh lây truyền qua đường tình dục vẫn xảy ra; kiến thức về sức khỏe sinh sản/sức khỏe tình dục của vị thành niên và thanh niên vẫn còn hạn chế.
Bác sĩ Trần Ngọc Dưng, Phó Giám đốc Sở Y tế Phú Yên, cho biết: Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng trên là do việc tiếp cận dịch vụ chăm sóc trước, trong và sau sinh của một bộ phận người dân còn nhiều hạn chế; năng lực chuyên môn của một số cán bộ y tế, nhất là y tế tuyến cơ sở trong chăm sóc sản khoa, chăm sóc sơ sinh còn hạn chế; ngân sách đầu tư của chương trình mục tiêu và các dự án của các tổ chức quốc tế bị giảm mạnh, nguồn lực hỗ trợ của địa phương cho công tác CSSKSS còn nhiều khó khăn.
Hiện nay, tại các địa phương đang triển khai chiến dịch CSSKSS, SKBMTE đợt 1, đến cuối tháng 5 sẽ kết thúc. Đây cũng là một chương trình lớn của ngành Dân số - KHHGĐ nhằm cải thiện sức khỏe sinh sản, SKBMTE. Một số địa phương đã hoàn thành như các huyện Sông Hinh, Tuy An, Phú Hòa, TX Sông Cầu…
Bác sĩ Biện Thái Đoàn, Trưởng Trạm Y tế xã An Ninh Tây (huyện Tuy An), chia sẻ: Trong đợt ra quân chiến dịch CSSKSS, SKBMTE năm nay, trạm chuẩn bị điều kiện về trang thiết bị, vật tư y tế, thuốc thiết yếu, đội ngũ cán bộ, đảm bảo đáp ứng đầy đủ các gói dịch vụ CSSKSS/KHHGĐ để triển khai chiến dịch năm 2018 đạt kết quả cao; cung cấp, bổ sung các dụng cụ, trang thiết bị, cung cấp các thuốc cần thiết cho phụ nữ có thai, bà mẹ và cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ.
Tập trung sàng lọc trước sinh và sàng lọc sơ sinh; tuyên tuyền dự phòng các bệnh lây truyền từ cha mẹ sang con; cải thiện tình trạng dinh dưỡng cho phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, phụ nữ có thai, bà mẹ cho con bú và trẻ nhỏ từ 0-24 tháng tuổi (nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, nuôi dưỡng trẻ nhỏ, bổ sung vitamin A, vi chất…
Tăng khả năng tiếp cận các dịch vụ sinh sản
Theo ông Vũ Ngọc Dững, Chi Cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh, để nâng cao chất lượng dịch vụ, đặc biệt là nâng cao chất lượng CSSKSS/SKBMTE, trước mắt cần tập trung chăm lo cải thiện tình trạng sức khỏe bà mẹ và trẻ em thông qua các giải pháp can thiệp và thực hiện các biện pháp dự phòng có hiệu quả; tiếp tục giảm sự khác biệt giữa các vùng miền trong tiếp cận và sử dụng dịch vụ chăm sóc sức khỏe bà mẹ, chăm sóc sơ sinh, chăm sóc và nuôi dưỡng trẻ nhỏ.
Ông Lê Văn Bi, Trưởng Phòng Truyền thông (Chi cục DS-KHHGĐ Phú Yên), cho biết: Chúng tôi đang tích cực truyền thông, tuyên truyền về công tác DS-KHHGĐ, CSSKBMTE... hướng tới mục tiêu cải thiện sức khỏe sinh sản, SKBMTE, góp phần nâng cao chất lượng dân số tỉnh. Hiện nay, ngành DS-KHHGĐ tỉnh cũng tích cực tuyên truyền, triển khai các gói dịch vụ sức khỏe sinh sản có chất lượng; nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ y tế làm công tác CSSKSS ở các cấp theo hướng chuyên sâu.
Bà Võ Thị Nở, Giám đốc Trung tâm DS-KHHGĐ huyện Phú Hòa, cho biết: Trung tâm đang triển khai đợt chiến dịch lồng ghép, cung cấp dịch vụ CSSKSS/SKBMTE; cung cấp các gói dịch vụ, thuốc thiết yếu, dụng cụ y tế; tuyên truyền về CSSKSS/KHHGĐ nhằm nâng cao nhận thức của người dân. Năm nay, Trung tâm DS-KHHGĐ huyện phấn đấu đảm bảo 90% cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ, nam giới, vị thành niên và thanh niên sắp kết hôn trên địa bàn được cung cấp thông tin tư vấn, nâng cao hiểu biết những vấn đề về dân số, CSSKSS/KHHGĐ; đảm bảo 100% phụ nữ mang thai trong chiến dịch được cung cấp đầy đủ thông tin và tư vấn về chăm sóc thai.
Theo Chi cục DS-KHHGĐ Phú Yên, toàn tỉnh phấn đấu đến năm 2020, 100% phụ nữ được khám thai ít nhất 3 lần trong thai kỳ; tỉ lệ bà mẹ và trẻ sơ sinh được chăm sóc sau sinh đạt 100%; tỉ số tử vong mẹ/100.000 trẻ đẻ sống là 48 bà mẹ; tỉ suất tử vong trẻ dưới 1 tuổi là dưới 10‰… Các giải pháp ngành đang tập trung can thiệp thiết yếu là: chăm sóc trước khi mang thai (KHHGĐ, quản lý thai, dinh dưỡng, tiêm chủng…); sàng lọc trước sinh và sàng lọc sơ sinh; dự phòng các bệnh lây truyền từ cha mẹ sang con; cải thiện tình trạng dinh dưỡng cho phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ; lồng ghép chăm sóc trẻ bệnh, dự phòng, điều trị các bệnh thông thường ở trẻ nhỏ như tiêu chảy cấp, nhiễm khuẩn hô hấp cấp, sốt xuất huyết, bệnh tay chân miệng, sốt rét ở vùng sốt rét lưu hành; sàng lọc, đánh giá sự phát triển về tâm thần và vận động nhằm phát hiện sớm và can thiệp kịp thời các trạng thái chậm phát triển ở trẻ; thực hiện việc tiêm chủng đầy đủ cho bà mẹ và trẻ em. Đảm bảo cung cấp các dịch vụ CSSKSS thiết yếu ở tất cả các tuyến, đặc biệt là tuyến cơ sở đảm bảo thực hiện chăm sóc sản khoa và sơ sinh thiết yếu cơ bản ở các tuyến y tế cơ sở.
KIM CHI
