95% phụ nữ khám phụ khoa, người đặt vòng vượt chỉ tiêu 65 ca, số sinh con thứ ba giảm nhiều so với năm trước... Điều gì đã giúp một xã vùng xa, có đến 85% dân số là người dân tộc thiểu số như Ea Ly đạt kết quả phấn khởi đó?

Chị Triệu Thị Dân (thứ 2 từ trái qua) đang truyền thông về CSSKSS cho phụ nữ trong xã – Ảnh: THÙY THẢO

 

Chiến dịch truyền thông đóng vai trò rất quan trọng trong việc đưa thông tin dân số- kế hoạch hóa gia đình (DS- KHHGĐ) đến người dân, nhất là đồng bào các dân tộc thiểu số (DTTS). Mỗi năm tỉnh Phú Yên tổ chức 3 đợt chiến dịch truyền thông chăm sóc sức khoẻ sinh sản (CSSKSS) miễn phí cho bà ở 47 xã vùng sâu, vùng xa. Mục tiêu của chiến dịch là nhằm trang bị kiến thức, kỹ năng và giải đáp khúc mắc cho các đối tượng trong độ tuổi sinh sản, giúp họ thay đổi nhận thức để có hành vi đúng về vấn đề này.

Có về Ea Ly (huyện Sông Hinh) mới thấy hết nỗi khổ của người cán bộ chuyên trách và sự nỗ lực của những cộng tác viên (CTV) DS-KHHGĐ. Đây là xã có đến 85 % dân số là người DTTS, vì thế những người đi tư vấn nếu không có lòng nhiệt tình thì khó mà hoàn thành nhiệm vụ. Chị Triệu Thị Dân, dân tộc Nùng, cán bộ chuyên trách DS-KHHGĐ xã Ea Ly, cho biết: “Bình thường truyền thông đã khó, còn ở đây lại càng khó do bất đồng ngôn ngữ. Phần thì bà con đi làm rẫy xa, tối mới gặp được. Không ít ông chồng bàng quan với chuyện vợ đặt vòng, triệt sản hay áp dụng các biện pháp tránh thai… Một số người còn nghĩ rằng, Nhà nước làm các dịch vụ miễn phí là không đảm bảo chất lượng, nên không mặn mà tham gia”.

Địa phương quan tâm nhưng người dân thờ ơ. Để khắc phục tình trạng này các CTV DS-KHHGĐ của xã phải tăng cường công tác tuyên truyền vận động. Họ đến từng gia đình giải thích “chuyện khó nói” để chị em hiểu hơn về vấn đề CSSKSS. Kết quả là cứ đến ngày 15 hàng tháng, chị em trong xã tự giác đi khám phụ khoa và thực hiện các biện pháp tránh thai. Năm 2007, năm “con heo vàng” nên có nhiều người định sinh con, nhưng qua phân tích lợi hại của lực lượng CTV DS-KHHGĐ, họ đã từ bỏ ý định. Nhờ vậy, Ea Ly đã giảm trường hợp sinh con thứ ba từ 14 ca năm 2006 xuống còn 6 ca năm 2007; tỉ lệ phụ nữ đi khám phụ khoa đạt 95%; số người đặt vòng vượt chỉ tiêu giao 65 ca; phát hiện 120 ca bệnh phụ khoa, điều trị khỏi 100%.

Chị Hoàn Thị Điệp (Dân tộc Nùng, thôn Tân Sơn) có 5 con nhưng vẫn chưa chịu thực hiện biện pháp tránh thai. Được chị Hoàn Thị Tập, một CTV KHHGĐ ở xã tuyên truyền nhiều lần, đầu năm 2007, khi sinh đứa con thứ 6 được 20 ngày, chị Điệp đã tự nguyện triệt sản. Chị Điệp bộc bạch: “Nhờ sự nhiệt tình tư vấn của cán bộ, tôi mạnh dạn triệt sản để yên tâm làm ăn có điều kiện chăm sóc các con không lo vỡ kế hoạch”.

Trường hợp chị Đỗ Thị Minh (Dân tộc Dao - thôn Tân Yên) đã giúp chị em thấy được tầm quan trọng của chiến dịch CSSKSS. Chị Minh đi khám phụ khoa, phát hiện bệnh u xơ tử cung và sỏi thận nên điều trị kịp thời. Chị tâm sự: “Có những chương trình như thế bà con rất yên tâm về sức khỏe. Sau khi khỏi bệnh sỏi thận, tôi sẽ đi đặt vòng tránh thai và xin làm CTV để chia sẻ kinh nghiệm cho chị em”.

Bà Nguyễn Thị Minh Trang, Chủ nhiệm Ủy ban DS-GĐ-TE huyện Sông Hinh, khẳng định: Chiến dịch truyền thông đã góp phần nâng cao nhận thức cho người dân Ea Ly, đặc biệt là phụ nữ. Bà con từ chỗ chưa ý thức được, họ đã mạnh dạn tiếp cận với những phương tiện CSSKSS, KHHGĐ hiện đại. Phụ nữ ở các thôn, buôn đã chủ động CSSKSS và phát hiện bệnh sớm để có hướng điều trị kịp thời, nâng cao tỉ lệ khám thai định kỳ, hạn chế tình trạng bị tai biến sản khoa. Chính vì vậy, tỉ lệ làm mẹ an toàn tăng lên nhiều so với những năm trước.

THÙY THẢO