Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Đối với phụ nữ mang thai không nhiễm HIV, nuôi con bằng sữa mẹ là cách tốt nhất để đảm bảo cho trẻ phát triển hoàn thiện. Tuy nhiên ở những bà mẹ nhiễm HIV, do HIV có thể lây nhiễm qua sữa mẹ nên việc lựa chọn cách nuôi dưỡng trẻ cần được cân nhắc.

Tư vấn cho phụ nữ mang thai (ảnh chỉ có tính minh họa) - Ảnh: Internet

Dưới đây là một số trao đổi của bác sĩ Nguyễn Thị Xuân Thanh, Trưởng khoa Tư vấn Chăm sóc và Điều trị - Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh Phú Yên.

* Bác sĩ có thể tư vấn cách nuôi dưỡng trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm HIV?

- Có hai cách nuôi dưỡng trẻ sinh ra từ người mẹ nhiễm HIV, một là nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn, hai là nuôi con bằng sữa thay thế sữa mẹ. Mỗi cách nuôi đều có những ưu - nhược điểm để chúng ta cân nhắc lựa chọn.

Sữa mẹ là thức ăn hoàn hảo của trẻ trong 4-6 tháng đầu sau khi chào đời. Sữa mẹ chứa đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho trẻ, dễ hấp thu, dễ tiêu hóa, sử dụng có hiệu quả, không tốn kém; có các yếu tố bảo vệ cơ thể trẻ chống lại các bệnh nhiễm khuẩn thông thường; bảo vệ sức khỏe bà mẹ, giảm băng huyết sau khi sinh, giúp mẹ chậm có thai lại; giúp gắn bó mẹ con, phát triển mối quan hệ yêu thương. Cho con bú là thiên chức của người mẹ.

Tuy nhiên, trong trường hợp trẻ được sinh ra từ mẹ nhiễm HIV, nếu bú sữa mẹ sẽ có nguy cơ nhiễm HIV từ sữa mẹ. Cho dù người mẹ được dùng thuốc ARV dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con lúc mang thai, chuyển dạ và ngay sau sinh, nguy cơ bị nhiễm HIV ở trẻ sẽ tăng đến 27,8% nếu bú sữa mẹ. Bên cạnh đó, khi mẹ nứt đầu vú có chảy máu, trẻ bú mẹ gây đau, ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và tăng nguy cơ lây truyền HIV trong khi cho con bú. Trong trường hợp trẻ có vết loét ở miệng, khi bú mẹ có thể làm tăng nguy cơ lây truyền HIV.

* Nếu nuôi con bằng sữa thay thế sữa mẹ thì sao, thưa bác sĩ?

- Nuôi con bằng sữa thay thế sữa mẹ thì sẽ cắt hẳn đường truyền HIV từ mẹ sang con qua việc bú mẹ. Sữa thay thế có thể cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho trẻ nếu được chuẩn bị theo đúng quy trình. Việc thay thế này sẽ giữ gìn sức khỏe cho mẹ để có thể kéo dài sự sống.

Tuy nhiên, muốn nuôi con bằng sữa thay thế sữa mẹ thì cần có tiền mua sữa. Trong sữa không có yếu tố kháng thể bảo vệ vì vậy trẻ dễ bị ốm. Mặt khác, cần có nước sạch để pha sữa, nếu không trẻ dễ bị tiêu chảy dẫn đến suy dinh dưỡng hoặc mắc các bệnh nhiễm trùng đường tiêu hóa; cần có thời gian pha sữa, dụng cụ pha sữa phải đảm bảo chất lượng, vệ sinh. Người mẹ không nuôi con bằng sữa mẹ thường bị chê trách bởi người thân, cộng đồng, đặc biệt là những người mẹ không muốn thông báo tình trạng nhiễm HIV của mình.

* Theo bác sĩ, người mẹ nên chọn phương cách nào?

- Thời gian gần đây, mỗi năm, Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh Phú Yên phát hiện và theo dõi, chăm sóc từ 5 đến 7 trường hợp mẹ nhiễm HIV sinh con. Những trường hợp này đều được tư vấn phương cách nuôi dưỡng bằng sữa thay thế sữa mẹ. Vì nếu tuân thủ điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con trong thai kỳ và áp dụng phương pháp nói trên thì hiệu quả đạt được là 98% trẻ không bị nhiễm HIV.

* Xin cảm ơn bác sĩ!

NGUYÊN HIỆU (thực hiện)