Ăn, uống là nhu cầu không thể thiếu đối với con người. Nếu ăn uống không đúng thì lợi bất cập hại. Ăn uống đúng ở đây có nghĩa là ăn đủ (cả lượng và chất) và đúng với hoạt động sinh lý của cơ thể.
Xét trên bình diện sinh lý, cơ thể khỏe mạnh khi hoạt động sinh lý của các cơ quan, hệ cơ quan trong cơ thể phải nhịp nhàng, đồng bộ, đảm bảo cân bằng giữa hấp thu với thải trừ. Chỉ cần “trục trặc” ở một khâu nào đó đều có thể dẫn đến bệnh tật, hoặc không đảm bảo được sức khỏe lao động và sinh hoạt.
Thông thường, người Việt Nam chú trọng vào hai bữa ăn chính là trưa và chiều tối, còn bữa sáng được xem là bữa phụ. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy cách ăn như vậy không hợp lý và không tốt cho sức khỏe. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên rằng bữa ăn sáng là bữa quan trọng nhất bởi vì cơ thể người sau một thời gian nghỉ ngơi vào ban đêm thì buổi sáng là lúc các cơ quan trong cơ thể được hồi phục và trở lại hoạt động tốt nhất, chuyển hóa của cơ thể đạt hiệu quả cao nhất. Vì vậy, ăn uống bữa sáng đủ chất sẽ cho cơ thể năng lượng để hoạt động, đồng thời giúp cơ thể chuyển hóa các chất để dự trữ. Lúc này, vì các cơ quan và hệ cơ quan trong cơ thể hoạt động với công năng cao nhất nên chất lượng công việc đạt hiệu quả cao, tinh thần thoải mái, độ tập trung cao, ít sai sót trong các thao tác nghề nghiệp.
Ngược lại, buổi chiều tối các cơ quan, hệ cơ quan trong cơ thể sau một ngày hoạt động đến thời điểm cần nghỉ ngơi (giai đoạn hồi phục), do đó nhu cầu về các chất không nhiều nên các chuyên gia dinh dưỡng khuyên bữa ăn tối nên ăn nhẹ để giảm gánh nặng cho hệ tiêu hóa. Đồng thời, bữa ăn tối cần sử dụng các thực phẩm dễ tiêu, ít chất kích thích, tăng cường rau xanh, giảm lượng thịt, mỡ, không nên ăn các thức ăn chua, cay, nhiều nước.
Trong khi đó, bữa ăn trưa phải đảm bảo nhu cầu năng lượng, chuyển hóa chất cho cơ thể duy trì lao động sinh hoạt trong buổi chiều. Do đó, nếu người làm trong môi trường nặng nhọc, tiêu hao năng lượng nhiều thì nên có thêm hai bữa phụ là giữa buổi sáng và giữa buổi chiều.
BS NGUYỄN VINH QUANG
Giám đốc Trung tâm TTGDSK Phú Yên