Lâu nay ở Phú Yên, công tác điều trị cho bệnh nhân AIDS gặp nhiều hạn chế và khó khăn từ nhiều phía. Số bệnh nhân được điều trị bằng thuốc kháng retrovirus (ARV) còn rất khiêm tốn. Mới đây, Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS Phú Yên đã tổ chức đợt tư vấn, giám sát, sàng lọc người nhiễm HIV/AIDS ở các địa phương trong tỉnh, qua đó “xốc” lại công tác điều trị. Về vấn đề này, bác sĩ Biện Ngọc Tân, Giám đốc Trung tâm, cho biết:
- Qua đợt công tác vừa rồi, chúng tôi đã giám sát được 615 mẫu, trong đó Trại giam A20: 299 mẫu, Cơ sở giáo dục A1: 95 mẫu, Trại tạm giam: 184 mẫu, công trình thủy điện Sông Ba Hạ: 36 mẫu… Đó là một con số đáng kể. Thứ hai, chúng tôi đã làm một việc mà lâu nay rất muốn nhưng chưa làm được, đó là sàng lọc những người nhiễm HIV đến giai đoạn AIDS đủ điều kiện để đưa vào điều trị theo phác đồ ARV. Có tất cả là 5 trường hợp. Danh sách đó sẽ được đưa ra Ban xét duyệt và các đối tượng trên sẽ được điều trị bắt đầu từ tháng 6.
* Đến thời điểm này, toàn tỉnh mới chỉ có 3 người nhiễm HIV/AIDS được điều trị bằng thuốc ARV. Ông nghĩ sao về con số ít ỏi này?
- Ít là do từ trước tới giờ, công tác điều trị còn mang tính thụ động. Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Yên là nơi duy nhất điều trị người nhiễm HIV/AIDS bằng ARV. Và chỉ khi nào bệnh nhân mắc các nhiễm trùng cơ hội, đến bệnh viện, bác sĩ phát hiện, nhận thấy họ đủ điều kiện thì mới điều trị. Chính vì vậy mà đến nay, chỉ mới có 3 trường hợp được điều trị. 3 bệnh nhân đó đến bây giờ đã ổn định và đang tiếp tục điều trị ngoại trú.
* Người nhiễm HIV/AIDS phải hội đủ những điều kiện nào thì mới được điều trị, thưa ông?
- Phải đến giai đoạn 3 trở đi (giai đoạn cận AIDS), khi những nhiễm trùng cơ hội bắt đầu bộc lộ, chẳng hạn mắc bệnh lao, nhiễm nấm, nổi hạch toàn thân, tiêu chảy kéo dài…
* Thời gian vừa qua, chúng ta không sử dụng hết lượng thuốc do chương trình phòng chống HIV/AIDS quốc gia cung cấp, trong khi số người được điều trị thì rất ít. Ngoài nguyên nhân điều trị thụ động nói trên còn có nguyên nhân nào khác nữa không?
- Còn những nguyên nhân khác, như số người nhiễm HIV đến giai đoạn cận AIDS đủ điều kiện điều trị bằng thuốc ARV không nhiều. Con số chung là tương đối lớn, nhưng rơi vào phạm nhân ở các trại giam, chứ còn ngoài cộng đồng thì ít. Trước mắt, chúng ta tập trung cho những bệnh nhân AIDS ở cộng đồng là chính. 30 cơ số thuốc là không nhiều đâu. Sắp tới, bệnh nhân AIDS ở cộng đồng được đưa vào điều trị thì cũng sẽ gay đấy, vì phải điều trị cho họ suốt đời.
Lý do thứ hai là tại các trại giam chưa có điểm điều trị bằng thuốc ARV. Theo yêu cầu thì phải có bác sĩ, có những phương tiện để theo dõi các chỉ số về cận lâm sàng…
* Nhưng trong tương lai, chúng ta cũng phải làm sao để các phạm nhân nhiễm HIV/AIDS hội đủ điều kiện cũng được chữa trị. Họ phạm tội thì phải chịu hình phạt. Song nếu họ đau bệnh, hơn nữa lại mắc phải căn bệnh thế kỷ, thì cũng cần được chữa trị như bao người bệnh khác chứ?
- Hiện tại, các phạm nhân ở trại giam nhiễm HIV tới giai đoạn AIDS vẫn có chế độ chăm sóc. Hằng năm, Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS vẫn có một khoản kinh phí nhất định hỗ trợ cho các đơn vị đó để họ chăm sóc bệnh nhân AIDS, theo quy định. Riêng về điều trị theo phác đồ ARV thì phải hội đủ điều kiện, kể cả điều kiện về cơ sở vật chất.
* Trong thời gian đến, Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS sẽ có những biện pháp gì để nâng cao chất lượng công tác điều trị?
- Muốn nâng cao chất lượng điều trị thì ngoài việc trang bị cho Bệnh viện Đa khoa tỉnh, tại Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS sẽ thành lập phòng khám điều trị ngoại trú. Ngoài thuốc ARV còn phải bổ sung các loại thuốc khác, như thuốc chống nhiễm trùng cơ hội, kháng sinh, chống nấm, các loại thuốc nâng cao thể trạng, và cả thuốc ARV dưới dạng xi-rô để điều trị cho trẻ em. Hiện tại có 2 đứa trẻ nhiễm HIV từ mẹ nhưng chưa đưa vào phác đồ ARV được, vì dạng thuốc viên dành cho người lớn rất khó để điều trị cho trẻ mới sinh. Phải có thuốc dưới dạng xi-rô. Trung tâm đang đặt vấn đề đó.
* Xin cảm ơn ông!
BẢO HÂN (thực hiện)
