Hỏi: “Rửa tay bằng xà phòng trước bữa ăn và sau khi đi vệ sinh giúp cứu nhiều mạng sống hơn bất kỳ loại thuốc kháng sinh nào, có thể phòng ngừa khoảng một nửa các ca bệnh tiêu chảy, hô hấp”, thực hư của thông điệp là như thế nào, có phải đó là biện pháp duy nhất, thưa bác sĩ?
Phan Hữu Toàn
(xã An Phú, TP Tuy Hòa)
Trả lời: Để phòng ngừa các bệnh đường tiêu hóa, hô hấp, ngoài chủng ngừa, có nhiều biện pháp phòng bệnh liên quan đến vệ sinh môi trường, vệ sinh thực phẩm như: Không xả rác, phóng uế, đổ chất thải bừa bãi; nhất là không xả chất thải chưa qua xử lý trực tiếp vào các nguồn nước; mỗi gia đình phải có hố xí hợp vệ sinh; lựa chọn thực phẩm an toàn, chế biến an toàn, giữ gìn nơi chế biến bảo quản thực phẩm tốt; chỉ sử dụng nguồn nước sạch để ăn uống, chế biến thực phẩm…
Trong đó “rửa tay đúng cách” là một biện pháp mà bất cứ ai, từ trẻ em đến người già đều có thể thực hiện thường xuyên, hằng ngày, không đòi hỏi kỹ năng đặc biệt, nhưng mang lại hiệu quả lớn.
Bàn tay là nơi thường xuyên tiếp xúc với mọi thứ nên có thể “tích lũy” nhiều mầm bệnh, sau đó đưa vào cơ thể qua các động tác quen thuộc: ngoáy mũi, lau quẹt môi, miệng, xoa mặt… Dù khó có thể giữ tay vô trùng, nhưng rửa tay thường xuyên có thể giúp làm sạch, rửa trôi nhiều mầm bệnh. Tuy nhiên, chúng ta cần rửa tay đúng cách mới có hiệu quả:
- Rửa tay trước khi chế biến, chuẩn bị thức ăn; khi ăn uống; chạm vào người bệnh, chạm vào vết thương hoặc người bị thương; khi chăm sóc trẻ.
- Rửa tay sau khi chuẩn bị thức ăn, nguyên liệu thực phẩm; sử dụng nhà vệ sinh; làm vệ sinh cho trẻ; chạm vào động vật, chất thải động vật; ho hoặc hắt hơi vào tay; khi xử lý một việc gì đó bị ô nhiễm…
Rửa tay đúng bằng nước sạch và xà phòng theo quy trình 6 bước:
1. Làm ướt tay, thoa xà phòng hoặc dung dịch rửa tay lên bàn tay. Xoa hai lòng bàn tay cho xà phòng dàn đều.
2. Đặt lòng và các ngón của bàn tay này lên mu bàn tay kia và chà sạch mu bàn tay và kẽ các ngón tay (từng bên).
3. Đặt lòng hai bàn tay vào nhau, chà sạch lòng bàn tay và kẽ ngón tay.
4. Móc hai bàn tay vào nhau và chà sạch các ngón tay.
5. Dùng lòng bàn tay này xoay và chà sạch ngón tay cái bàn tay kia và ngược lại.
6. Chụm đầu các ngón tay của bàn tay này và chà sạch đầu các ngón tay vào lòng bàn tay kia và ngược lại. Rửa sạch tay dưới vòi nước, dùng khăn sạch thấm khô tay.
BS ĐOÀN VĂN HẢI
