Diễn biến thời tiết đang phức tạp, lạnh và kèm theo mưa phùn làm cho nhiều bệnh dịch theo mùa ở người phát triển như: hen, viêm khớp, dị ứng… trong đó bệnh viêm tiểu phế quản hay còn gọi là cảm lạnh, chiếm tỉ lệ cao.
Bệnh thường chỉ thấy ở trẻ dưới 24 tháng tuổi, trong đó trẻ 3 đến 6 tháng tuổi có tỉ lệ mắc bệnh cao nhất. Tổn thương ở tiểu phế quản là bị viêm, sưng phù, tiết nhiều dịch gây chít hẹp hoặc tắc nghẽn làm cho trẻ bị khó thở khò khè, nếu nặng thì bị thiếu ôxy. Tác nhân gây bệnh thường là virut hợp bào hô hấp gây ra. Đặc điểm đáng lưu ý bệnh có thể lây lan rất mạnh nên dễ gây thành dịch ở nhóm trẻ nhỏ.
Dấu hiệu phát hiện bệnh: Trẻ bị viêm tiểu phế quản thường có các triệu chứng: cảm trong 2 đến 3 ngày đầu với các dấu hiệu sốt nhẹ, ho, sổ mũi. Sang các ngày sau, trẻ ho nhiều hơn, kèm theo có tiếng thở khò khè, có khi thở nhanh hơn bình thường. Trường hợp trẻ bỏ bú và tím tái là bệnh rất nặng. Khi phát hiện ở trẻ có các triệu chứng như trên, cha mẹ phải đưa trẻ đi khám bệnh ngay để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời. Thường khi bị bệnh, trẻ khó thở kéo dài khoảng 7 ngày, sau thời gian này ho cũng giảm dần trong khoảng 14 ngày rồi khỏi hẳn nếu được điều trị và chăm sóc tốt.
Biến chứng nguy hiểm: Theo một nghiên cứu, có khoảng từ 1 đến 2% trẻ bị thiếu ôxy phải nhập viện. Những ca bệnh nặng, kéo dài, thường có nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí gây tử vong, nhất là ở các đối tượng: trẻ dưới 3 tháng tuổi, trẻ sinh non bị nhẹ cân, suy dinh dưỡng nặng, bị bệnh tim, phổi từ trước.
Chăm sóc và điều trị: Khi trẻ bị bệnh, việc chăm sóc tại nhà rất quan trọng để giúp trẻ nhanh bình phục. Các bậc cha mẹ và người thân cần lưu ý để chăm sóc trẻ như sau: cho bú đầy đủ sữa mẹ hay sữa ngoài và ăn uống đủ chất nếu trẻ đã biết ăn dặm; ăn nhiều bữa nhỏ hơn lúc trẻ chưa mắc bệnh. Trường hợp trẻ bị nôn ói khi ho nhiều thì cha mẹ phải cho trẻ ăn bù lại ngay; nên cho trẻ uống nhiều nước.
Cha mẹ chú trọng việc khai thông đường thở cho trẻ bằng cách nhỏ mũi mỗi lần 2 đến 3 giọt nước muối sinh lý (NaCl 0,9%) rồi lau sạch mũi cho trẻ; phải cho trẻ uống thuốc đúng liều lượng và số lần trong ngày theo chỉ định của bác sĩ; không cho trẻ hít phải khói thuốc lá, thuốc lào, vì làm bệnh của trẻ nặng lên hoặc dễ bị hen suyễn.
Phòng bệnh: Các biện pháp phòng bệnh chủ yếu là: chú ý mặc ấm cho trẻ, nhất là cần giữ ấm vùng cổ, ngực; phòng lây lan virut bằng cách đeo khẩu trang cho trẻ; luôn chú ý rửa tay cho trẻ mỗi khi trẻ tiếp xúc với đồ vật và trước khi ăn; tránh cho trẻ tiếp xúc với người đang bị cảm lạnh…
BS ĐOÀN HÙNG ÁNH
Giám đốc Trung tâm Y tế TP Tuy Hòa
