Hiện nay, nhiều cha mẹ và người dân đang rất lo lắng và băn khoăn về các phản ứng sau tiêm vắcxin Quinvaxem (5 trong 1). Trước trực trạng đó, phó giáo sư - tiến sĩ Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) có bài trả lời phỏng vấn về kế hoạch triển khai tiêm loại vắc xin này trên cả nước và các phản ứng sau tiêm vắcxin đã ghi nhận, cũng như công tác đảm bảo an toàn tiêm chủng của ngành y tế.

Nhân viên y tế tiêm chủng vắcxin Quinvaxem cho trẻ tại phường Phố Huế, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội - Ảnh: TTXVN

* Trong tháng 10/2013, một số tỉnh, thành phố đã triển khai tiêm lại vắcxin Quinvaxem trên địa bàn và dự kiến trong tháng 11 sẽ triển khai tiêm trên cả nước. Cục trưởng có thể cho biết Bộ Y tế đã có những biện pháp gì để đảm bảo an toàn tiêm chủng?

Phó giáo sư - tiến sĩ Trần Đắc Phu: Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân về việc cho phép Bộ Y tế tiếp tục sử dụng vắcxin Quinvaxem trong tiêm chủng mở rộng và nâng cao chất lượng công tác tiêm chủng, Bộ Y tế ban hành Kế hoạch tăng cường công tác an toàn tiêm chủng kèm theo Quyết định số 3029/QĐ-BYT của Bộ trưởng Bộ Y tế.

Ngày 27/9/2013, Bộ Y tế đã triển khai Hội nghị trực tuyến triển khai Kế hoạch tăng cường an toàn tiêm chủng để triển khai Kế hoạch này tới các địa phương với sự tham gia của lãnh đạo Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố, các đơn vị thuộc ngành y tế và các bộ, ban, ngành, đoàn thể và các cơ quan liên quan. Bộ Y tế đã tiến hành triển khai một cách quyết liệt và đưa ra nhiều giải pháp nhằm xiết chặt công tác đảm bảo an toàn tiêm chủng, tránh những sai sót có thể xảy ra trong thực hành tiêm chủng như: tiến hành thanh tra, kiểm tra toàn diện các cơ sở tiêm chủng trên toàn quốc; tập huấn cho cán bộ tiêm chủng; quy định số trẻ tiêm chủng không quá 50 trẻ/buổi tại mỗi điểm tiêm; thực hiện nghiêm túc việc khám sàng lọc trước tiêm, tư vấn theo dõi sau tiêm; truyền thông về an toàn tiêm chủng, các điểm tiêm chủng tại các bệnh viện phải có tủ bảo quản vắcxin riêng cũng như bàn tiêm riêng... và chỉ điểm tiêm chủng nào đạt được quy định của Bộ Y tế mới được phép tiến hành tiêm.

Đến nay, sau hơn 2 tháng triển khai mạnh mẽ Kế hoạch tăng cường công tác an toàn tiêm chủng, các địa phương trên cả nước đã thanh tra, kiểm tra 11.714 điểm tiêm chủng (đạt 83%); trong đó 8.336 điểm đủ điều kiện tiêm chủng (đạt 90%). Bộ Y tế chỉ đạo các địa phương tiếp tục kiểm tra; đồng thời các đoàn thanh tra của các Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur cũng đang tiến hành kiểm tra và hướng dẫn các địa phương triển khai tốt các hoạt động đảm bảo an toàn tiêm chủng.

* Trước sự quan tâm, lo lắng của nhiều bậc cha mẹ, cộng đồng trong việc triển khai tiêm lại vắcxin Quinvaxem, ông có thể cho biết tình hình triển khai tiêm vắcxin Quinvaxem trên cả nước hiện nay cũng như các phản ứng sau tiêm ghi nhận được?

Phó giáo sư - tiến sĩ Trần Đắc Phu: Trong thời gian từ cuối tháng 10 đến đầu tháng 11, theo báo cáo của Sở Y tế các tỉnh, thành phố đã có 36 tỉnh, thành phố triển khai tiêm lại vắcxin Quinvaxem tại 4 khu vực (miền Bắc 15 tỉnh, thành phố; miền Trung 5 tỉnh, thành phố; khu vực Tây Nguyên 4 tỉnh và miền Nam 12 tỉnh, thành phố) và đã tiêm khoảng 300.000 liều vắcxin.

Do tính chất quan trọng của việc tiêm vắcxin đợt này nên Bộ Y tế đã chỉ đạo rất chặt chẽ quá trình tiến hành tiêm chủng của các địa phương nhằm đảm bảo tốt nhất cho sự an toàn đối với trẻ.  Qua giám sát của ngành y tế các tỉnh cũng như các viện Vệ sinh dịch tễ cho thấy trong quá trình tiêm chủng có một số trường hợp có phản ứng sau tiêm; song các phản ứng sau tiêm được ghi nhận chủ yếu là quấy khóc, sưng tại chỗ tiêm, sốt; một vài trường hợp có biểu hiện tím tái, co giật nhưng không nặng và đều đã được theo dõi, chăm sóc, xử trí kịp thời tại cơ sở y tế. Hiện các trẻ đều ổn định và ra viện.

Bộ Y tế nhận định đây là những phản ứng thông thường sau tiêm vắcxin Quinvaxem. Các phản ứng này đều nằm trong giới hạn thống kê của Tổ chức Y tế thế giới. Có 1 trường hợp trẻ tử vong 5 ngày sau tiêm tại huyện Hướng Hóa, Quảng Trị đã được điều tra, đánh giá và xác định là tử vong do viêm phổi nặng, không liên quan đến tiêm chủng.

* Để đảm bảo công tác tiêm chủng an toàn cho trẻ em cũng như tạo niềm tin cho cộng đồng, ngành Y  tế sẽ có những hoạt động gì trong thời gian tới?

Phó giáo sư - tiến sĩ Trần Đắc Phu: Có thể nói rằng việc triển khai tiêm vắcxin Quinvaxem trong Tiêm chủng mở rộng thời gian vừa qua được sự quan tâm rất lớn không chỉ của các bậc cha mẹ, cán bộ y tế mà còn của cả cộng đồng. Các gia đình có con em đi tiêm chủng đã phối hợp rất tốt với ngành y tế trong việc theo dõi, chăm sóc trẻ sau tiêm, phát hiện kịp thời các trường hợp phản ứng dù là nhẹ và đưa trẻ đến cở sở y tế để được theo dõi, xử trí.

Trong thời gian tới, Bộ Y tế sẽ chỉ đạo các địa phương tiếp tục rà soát toàn bộ các điểm tiêm chủng trên địa bàn, khắc phục những tồn tại và chỉ những điểm tiêm chủng đủ điều kiện mới được phép tiến hành tiêm chủng. Các cơ sở chưa đạt điều kiện phải hoàn thiện đủ các điều kiện mới tiến hành tiêm chủng đồng thời, Bộ cũng tăng cường giám sát hỗ trợ các điểm tiêm chủng; chỉ đạo tổ chức tập huấn về khám sàng lọc và hỗ trợ các điểm tiêm chủng trong việc khám sàng lọc trước khi tiêm chủng. Hướng dẫn các bà mẹ theo dõi chăm sóc trẻ sau tiêm; theo dõi, giám sát chặt chẽ và xử trí kịp thời các trường hợp phản ứng sau tiêm để đảm bảo trẻ được tiêm chủng an toàn.  Trong quá trình tiến hành tiêm chủng, các sở y tế cần báo cáo kịp thời về Cục Y tế dự phòng những vấn đề cần giải quyết.

Hiện cả nước có khoảng 17.000 điểm tiêm chủng (bao gồm cả điểm tiêm chủng cố định và điểm tiêm chủng lưu động) và mỗi tháng có khoảng 400.000 trẻ được tiêm chủng.  Chương trình tiêm chủng mở rộng đã triển khai hơn 25 năm qua và đạt được những thành tựu quan trọng giúp làm giảm đáng kể tỉ lệ mắc và tử vong do các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở trẻ em. Để làm tốt công tác này, sự quan tâm chỉ đạo, kiểm tra, giám sát, đầu tư của chính quyền các cấp là rất quan trọng. 

Bộ Y tế mong rằng các bà mẹ tiếp tục đưa con em mình đi tiêm chủng một cách đầy đủ và đúng lịch, tạo điều kiện giúp đỡ cho cán bộ và ngành y tế hoàn thành nhiệm vụ; đồng thời cũng có thể giám sát, góp ý để cán bộ y tế thực hiện ngày một tốt hơn.

* Xin cảm ơn!

Theo TTXVN