“Để sống tốt hơn, đôi khi chúng ta phải học làm trẻ con trước khi học làm người lớn”. Đó là suy nghĩ của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh - cây bút nổi tiếng với dòng sách tuổi mới lớn khi anh “cặm cụi” ngồi viết Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ - tác phẩm vừa đoạt giải thưởng văn học ASEAN 2010 do Hoàng gia Thái Lan trao.
 |
|
Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh |
* Cảm giác của anh như thế nào khi nhận được giải thưởng văn học ASEAN 2010?
Đầu tháng 11, Thư quán Nguyễn Nhật Ánh đã khai trương tại địa chỉ 43 Hồ Văn Huê, quận Phú Nhuận, TP Hồ Chí Minh, do Nhà xuất bản Kim Đồng thành lập nhằm kỷ niệm bộ truyện nổi tiếng Kính vạn hoa tròn 15 tuổi. Thư quán là nơi trưng bày và cung cấp đầy đủ các tác phẩm của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh đã xuất bản từ trước đến nay.
- Mong muốn lớn nhất của bất kỳ nhà văn nào vẫn là việc làm sao cho tác phẩm của mình có được chỗ đứng trong lòng bạn đọc. Khi ngồi vào bàn viết, nhà văn nào cũng cố viết cho thật hay, đó là thôi thúc tự nhiên, là nhu cầu sáng tạo, còn hay hay không hoặc hay tới đâu thì tùy thuộc vào tài năng của từng người và phong độ của từng thời kỳ. Sự đón nhận của bạn đọc là giải thưởng lớn nhất của nhà văn.
Giải thưởng của các tổ chức chuyên môn đem lại cho nhà văn niềm vui theo kiểu khác. Tất nhiên khi sáng tác, không nhà văn nào nghĩ đến giải thưởng này hay giải thưởng nọ nhưng khi nó đến, nhà văn cảm thấy những nỗ lực sáng tạo, những đóng góp nghệ thuật của mình được ghi nhận. Đó là một sự khích lệ lớn về mặt tinh thần đối với người làm nghề âm thầm và cô đơn như nghề văn.
* Thành công với đề tài thiếu nhi và dòng sách cho tuổi mới lớn, anh lấy cảm hứng từ đâu để có thể duy trì mảng đề tài này?
- Với nhà văn, có lẽ không một nhân vật nào dễ viết bằng… chính mình! Tôi thường nói vui là trong tôi luôn có “một đứa trẻ con” nên ngòi bút của tôi có phần thuận lợi khi viết về lứa tuổi nhỏ.
Cảm hứng của tôi dựa trên ba nguồn: ký ức, sự quan sát và óc tưởng tượng. Những cuốn sách đầu tay của các nhà văn thường thấm đẫm tính tự truyện, vì viết về cuộc đời mình thường là dễ nhất. Từ cuốn thứ hai trở đi thì ký ức của nhà văn phải kết hợp với sự quan sát đời sống chung quanh và được nhào nặn bởi óc hư cấu. Là nhà văn chuyên viết cho trẻ em nên sự huy động ký ức của tôi luôn đóng vai trò quan trọng trong quá trình sáng tác.
* Hiện nay, nhiều bạn trẻ không còn thiết tha, quan tâm đến việc đọc sách. Văn hóa đọc đang dần mất ưu thế trước internet, phim ảnh… Anh nghĩ sao về thực trạng này?
- Là người viết và cũng là một người đọc, tôi tin rằng sẽ không bao giờ xảy ra chuyện sách bị “tuyệt chủng”, cho dù các phương tiện truyền thông, giải trí hiện đại có lấn lướt như thế nào. Cách đây 40 năm, sách được xem là phương tiện gần như là duy nhất giúp trẻ em mở cánh cửa ra thế giới. Bây giờ sách đã không còn chiếm vị trí “độc tôn” nhưng vẫn đóng vai trò rất quan trọng trong đời sống tinh thần của thanh thiếu niên. Không gì có thể thay thế được sách, bởi về mặt hình thức, sách là phương tiện tiện dụng nhất, có thể bỏ vào túi và đọc bất cứ đâu, còn về nội dung sách giúp cho người đọc phát triển óc tưởng tượng, trưởng thành về cảm xúc, mài sắc các ý niệm về đạo đức… Thậm chí, có những cuốn sách làm thay đổi cả cuộc đời một con người. Thực tế nhiều bạn trẻ vẫn tìm đến với sách, chúng ta vẫn nhìn thấy rất nhiều bạn trẻ nườm nượp ở Hội chợ Sách TP Hồ Chí Minh đó thôi.
* Được biết bộ sách có thủ bút và chữ ký của anh, bao gồm bộ truyện nhiều tập Kính vạn hoa và 3 tập truyện vừa Đảo mộng mơ, Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ, Tôi là Bê Tô được đấu giá gây quỹ từ thiện cho bệnh nhi ung thư. Anh có thể chia sẻ một chút về hoạt động này?
- Đó chỉ là sự đóng góp nhỏ nhoi của tôi, không có gì đáng kể. Khi làm việc này, tôi chỉ hy vọng những tác phẩm của mình có thể góp được phần nào vào việc xoa dịu nỗi đau của các số phận không may trong xã hội. Đó là việc mà người Việt
* Xin cảm ơn nhà văn!
NGUYỄN DÂN (thực hiện)
Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh sinh năm 1955 tại Quảng sách văn xuôi về đề tài thanh thiếu niên, như bộ Kính vạn hoa, Chuyện xứ Lang Biang… Anh được Trung tâm Sách kỷ lục Việt Nam ghi nhận là nhà văn viết cho thanh thiếu niên nhiều nhất, được Nhà xuất bản Kim Đồng trao giải Nhà văn có sách bán chạy nhất, được Trung ương Đoàn TNCS trao huy chương “Vì thế hệ trẻ”. Bên cạnh viết văn, Nguyễn Nhật Ánh còn là cây bút chuyên bình luận thể thao và tư vấn tình yêu với nhiều bút danh khác.
