Hoa vạn thọ nở bum búp trước sân nhà, báo hiệu một cái tết cận kề. Lúc này, má tôi đi chợ mua hột long não về để vào góc chiếc rương gỗ, trong đó là những bộ đồ vía của gia đình sau hai cái tết còn mới nguyên xi. Quần áo của chị em tôi, má lấy ra kêu từng đứa đứng dựa vào cột nhà cho má ướm thử rồi tùy vào độ nhổ giò của chị em tôi mà má bắt đầu xuống lai.
Chỉ nhìn má ngồi tỉ mỉ từng đường kim đã thấy lòng háo hức. Những ngày kế tiếp, mỗi lần đi chợ sớm, má đều gánh theo hai thúng lúa. Cho đến một hôm tôi thấy bồ đựng lúa đã vơi… Mãi sau này tôi mới hiểu để lo cho cái tết tươm tất, sau đó má đã phải mượn gạo ăn dần cho đến khi lúa ngoài đồng trĩu hạt.
Sau vài năm khi tôi lớn hơn, cảm nhận rõ về những ngày chuẩn bị cho tết rộn ràng hơn. Khi đó, lò rượu của chị Năm Liễm đắt như tôm tươi. Để ai cũng có được một can ba lít thơm nồng thì cái can nhựa phải đề tên rồi xếp hàng theo thứ tự bằng cách nhớ mặt chủ nhơn của chị Năm. Nhà chú tôi thì ghi ông Năm gà đá hay dượng Tư tôi thì ghi Sáu Dũng thủy lợi. Để viết tên lên mà không bị mờ thì dầu hắc là một loại mực thượng hạng.
Ngày ấy chưa có loại thuốc đánh bóng lư đồng nên mấy chị em tôi đã chuẩn bị tinh thần ngày chủ nhật sẽ vật lộn với bộ đèn thau - cũng là món có giá trị nhất trong nhà. Tro trấu trộn chung với ruột thơm bằm nhuyễn rồi dùng xơ mướp chà mạnh tay hoặc đem cả bộ ngâm với nước cơm chua một đêm thì kết quả sẽ vô cùng đắc ý. Tôi nói vậy bởi vì ba ngày tết bước vô nhà ai, khi nhìn lên bàn thờ mà thấy bộ lư đèn sáng bóng thì sẽ đánh giá nhà đấy có tỉ mẩn chăm chút, hiếu kính ông bà. Gì chứ lễ nghĩa thì má tôi luôn dạy hàng đầu.
Ngày ấy, má tôi canh sao mà hàng hoa thộn lộn khoe màu trước sân rực rỡ, gọi là “trúng tết”, còn cây mai đầu ngõ đã bung nụ dày đặc dự sẽ vàng ươm trước cổng, chỉ việc chờ treo lên vài cánh thiệp cung chúc tân xuân nữa thì tết đã thực sự vào nhà.
Về đồ ăn thì có ba con gà trống thiến mập ú na, mấy con vịt nuôi lấy thịt được thúc ăn kiểu no niểng cho kịp tết bằng cám heo trộn với ốc bươu vớt trên bầu Hương. Má khéo lắm, tươm tất cả rồi, chị em tôi chỉ việc quét dọn rào giậu và đem chén bát trong chạn ra mà rửa sạch, phơi khô hay phụ má sên cái chảo dừa. Món mứt dừa dễ làm nhất, má mới nhờ chứ gừng hay bí thì tự tay má mới thành công!
Đêm ba mươi, nhà đã có bánh pháo nhỏ tượng trưng và con Vàng được cột ở góc nhà, được úp bằng cái giỏ thưa cho đến khi đúng giao thừa, chị em tôi châm ngòi trước sân thì nó sẽ không chạy mất mấy ngày như năm trước!
Làng quê đổi mới, con đường bây giờ đã bê tông hóa, người ta chở bia Saigon về nhà chuẩn bị ăn tết rất chi náo nhiệt... Riêng tôi lại nhớ về ngày xưa ấy - những ngày giáp tết má ráng sức chở trên chiếc xe đạp cũ bao lúa mượn từ nhà bà Hai về để trữ cho sau tết.
Dù ai đã từng thất bại hay thành công trên đường đời sau tháng năm bôn ba, xa xứ thì tết xưa và hình ảnh quê nhà mộc mạc ngày ấy là một kỷ niệm đẹp, sẽ mãi in đậm trong miền ký ức…
LÊ MỸ THẠNH
