Vòng chung kết Liên hoan Điện ảnh Truyền hình Thể thao Quốc tế (World FICTS Challenge) lần thứ 40 vừa khép lại ở Milano, Ý. Phim Nụ cười nơi thiên đường của Hãng phim Trung Nam (Trung Nam film) đã được vinh danh với giải thưởng Mention D’Honneur ở hạng mục Phim ngắn về bóng đá.

Nụ cười nơi thiên đường (tên tiếng Anh Smiling in heaven) do Võ Tiến Dũng và Trần Thanh Hưng sản xuất, Hồ Nhật Thảo đạo diễn, Trần Vũ Linh quay phim và biên tập. Đây là phim thứ hai của Hãng phim Trung Nam - nơi kết nối những người giỏi nghề, đam mê phim tài liệu, đang sống và làm việc tại Nam Trung Bộ.

Phim tài liệu đầy xúc động về tình cha

Theo đạo diễn Hồ Nhật Thảo, ý tưởng làm phim bắt nguồn sau sự kiện hai tuyển thủ Nguyễn Thị Bích Thùy, Trần Thị Thu cùng đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam lập nên kỳ tích: Lần đầu tiên giành vé vào Vòng chung kết Giải vô địch bóng đá nữ thế giới, sau hàng chục năm khao khát, mong chờ. Trong những ngày đầu xuân Nhâm Dần, sự kiện này làm nức lòng người hâm mộ bóng đá.

Tiền vệ Nguyễn Thị Bích Thùy (SN 1994) - người tung cú sút quyết định vào lưới đối phương ở phút thứ 55 - và trung vệ Trần Thị Thu (SN 1991) đều là người Quảng Ngãi, đồng hương với đạo diễn Hồ Nhật Thảo. Có lẽ vì vậy mà cảm xúc trong anh càng đặc biệt hơn.

Khi hai nữ tuyển thủ trở về, được vinh danh tại quê hương, đạo diễn Hồ Nhật Thảo và quay phim Trần Vũ Linh đã không bỏ lỡ những hình ảnh đầy ắp niềm vui và xúc động. Đạo diễn quyết định đưa bộ phim đi theo hướng khắc họa bằng hình ảnh tình yêu thương và vai trò quan trọng của hai người cha. Người cha cho phép con gái đá bóng và cổ vũ con. Người cha truyền động lực để con vượt qua những rào cản - trong đó có định kiến nặng nề về giới, để theo đuổi đam mê.

Trong catalogue của World FICTS Challenge 2022, ban tổ chức viết: “Để đến với bóng đá, các cô gái luôn cần sự tiếp sức của những người cha. Những người cha - dù không thể biết hay đo đếm được con gái bé bỏng của mình sẽ đi đến đâu hay thành công như thế nào, nhưng họ dám đặt hết tình yêu thương và hy vọng vào đó…”.

Anh Hồ Nhật Thảo kể: “Trong câu chuyện, hai cô gái nhiều lần nhắc đến cha mình. Khi họ trở thành cầu thủ chuyên nghiệp, cha họ lần lượt bệnh nặng. Cha Thu nằm liệt giường 9 năm trời, gia đình nghèo túng. Trong những năm tháng đi đá bóng ở TP Hồ Chí Minh, hàng tháng họ dành dụm được một ít tiền gửi về cho mẹ để lo thuốc thang cho cha. Sau khi đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam giành được vé vào Vòng chung kết Giải vô địch bóng đá nữ thế giới 2023, các tuyển thủ nhận phần thưởng lớn. Thùy và Thu muốn tặng quà cho cha mẹ mình, nhưng cha không còn nữa! Trong phim có cảnh Thu đứng bên mảnh ruộng trước nhà. Cô đã thực hiện được tâm nguyện của cha. Cánh đồng lúa trước vẫn xanh rì trong nắng xuân nhưng người cha thân yêu của cô không còn nữa. Còn Thùy ôm quả bóng đồng đến đặt lên mộ cha. Tấm vé lịch sử mà đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam đã giành được cũng chính là món quà mà Thùy và Thu dành tặng cha mình. Có lẽ, ở một nơi nào đó, cha họ mỉm cười mãn nguyện”.

Không chỉ nhấn mạnh đến tình yêu thương và vai trò của người cha, Nụ cười nơi thiên đường còn cất lên tiếng nói nữ quyền. Phim truyền đi thông điệp: Các cô gái hãy dũng cảm vượt qua những rào cản để theo đuổi đam mê.

Trung vệ Trần Thị Thu trong phim Nụ cười nơi thiên đường. Ảnh: TRUNG NAM FILM

Khát vọng của Trung Nam film

Đạo diễn Hồ Nhật Thảo chia sẻ: “Tôi không quá bất ngờ khi phim được trao giải Mention D’Honneur nhưng vui, vì sau những thay đổi mang tính bước ngoặt của truyền hình, anh em vẫn còn kết nối được với nhau và tiếp tục theo đuổi niềm đam mê. Đó mới là điều mang nhiều ý nghĩa. Giải thưởng này là động lực để anh em thực hiện những dự án tiếp theo”.

Trung Nam film được thành lập đầu năm 2022; ông Võ Tiến Dũng là Giám đốc điều hành; nhà báo Trần Thanh Hưng là cố vấn - Chủ tịch danh dự. Anh Thanh Hưng nói: Mảnh đất miền Trung trong kháng chiến chống Mỹ có nhiều cô chú, anh chị hoạt động trong lĩnh vực điện ảnh đã có nhiều cống hiến cho điện ảnh tài liệu nước nhà. Nhiều nhà quay phim, đạo diễn với nhiều bộ phim tài liệu nổi tiếng đã được trao các giải thưởng trong nước và quốc tế. Những tên tuổi như Trần Thế Dân, Trần Ngọc Dân, Nguyễn Trưng, Kpa Y Vang… có rất nhiều đóng góp cho điện ảnh và tiếp tục đóng góp cho truyền hình sau 1975. Chi hội Điện ảnh Phú Yên (trước đây là Chi hội Điện ảnh VTV Phú Yên) có một số anh em rất tâm huyết với phim tài liệu, đã đoạt nhiều giải thưởng trong và ngoài nước. Khi VTV tái cấu trúc các trung tâm khu vực, cơ hội làm nghề cho anh em không còn. Chúng tôi - những anh em tâm huyết với phim tài liệu, thống nhất lập Trung Nam film - hãng phim ở Nam Trung Bộ - để tập hợp và tạo sân chơi cho anh em.

Trụ sở chính của hãng tại TP Hồ Chí Minh; các văn phòng đại diện tại Hà Nội, Đà Nẵng, Phú Yên. Hãng phim theo đuổi thực hiện những bộ phim, sự kiện để tôn vinh và xiển dương các giá trị văn hóa cũng như vẻ đẹp con người Việt Nam.

Sản phẩm đầu tiên của Trung Nam film là phóng sự Hãy cứu lấy chim yến, đang dự Liên hoan phim Môi trường toàn quốc. Phóng sự gióng lên hồi chuông cảnh báo về nạn săn bắt chim yến làm giả chim sẻ đưa vào các nhà hàng quán nhậu hiện nay, trong khi yến sào là sản vật cao cấp, là tài nguyên của quốc gia.

Theo nhà báo Trần Thanh Hưng, sau 2 tác phẩm nói trên, Trung Nam film đang tìm kiếm kinh phí để đưa vào sản xuất phim tài liệu Lửa giận (kịch bản Trần Thanh Hưng, Hồ Nhật Thảo, giải nhì - không có giải nhất cuộc thi sáng tác kịch bản phim tài liệu lần thứ nhất do Cục Điện ảnh tổ chức năm 2021). Tiếp đến là một số kịch bản phim tài liệu và phim ca nhạc về anh hùng liệt sĩ Nguyễn Kim Vang, phim tài liệu dài tập về mía đường, về chuyển đổi số... “Một việc làm rất ý nghĩa nữa là Trung Nam film đang làm việc với Ban tổ chức Liên hoan Điện ảnh Truyền hình Thể thao Quốc tế để đưa liên hoan danh giá này về một địa phương miền Trung Việt Nam đăng cai, góp phần quảng bá hình ảnh địa phương ra nước ngoài và phát triển du lịch. Biết đâu là Phú Yên hay Quảng Ngãi sẽ là địa phương đăng cai... Trung Nam film cũng sẽ sớm ra mắt dự án phim truyện điện ảnh và những series web drama”, anh Trần Thanh Hưng cho biết.

YÊN LAN