Trong khi phim truyện trên sóng truyền hình thường quanh đi quẩn lại với  những cảnh quay tâm lý tình cảm lâm ly, thì bộ phim Luật giang hồ dài 50 tập là một sự thay đổi . Thế nhưng, đặt bộ phim Luật giang hồ vào giữa dòng phim phản ánh tội phạm ở nước ta, mới thấy có nhiều điều đáng suy ngẫm! 

Đạo diễn Bùi Cường từng làm hai bộ phim có nội dung cũng khá gay cấn là Vị tướng tình báo và hai bà vợ và Trò chơi sinh tử. Thế nhưng, khi bước chân vào lĩnh vực phim đề tài hình sự thì những tác phẩm ấy không thể trở thành kinh nghiệm. Phần đầu tiên của Luật giang hồ là mấy tập phim mang tên Xác chết trong bãi rác. Tổng cộng có 25 vụ án được phản ánh trong Luật giang hồ phần nhiều lấy từ chất liệu thực tế, có thể khiến người xem thấy quen quen. Tuy nhiên, những vụ án ly kỳ ngoài đời có cuốn hút được khán giả hay không, lại tùy thuộc vào tài năng của những người làm phim. Như tạo một hành lang an toàn, đạo diễn Luật giang hồ cho rằng: “Trong xã hội phát triển, các loại tội phạm ngày càng tinh vi và xảo trá với những trò lừa đảo, tranh giành quyền lực... Bộ phim này chỉ có thể mô tả phần nào bề nổi của thế giới ngầm đang tồn tại trong xã hội ta. Mục đích chính của bộ phim là khai thác những vụ án, đề cao chiến công của lực lượng công an trong việc gìn giữ an ninh xã hội”.

Trước đây, công chúng màn ảnh nhỏ đã từng xem cả sê-ri phim Cảnh sát hình sự rồi Chạy án trên kênh VTV1 và VTV3 của Đài truyền hình Việt Nam. Có người hài lòng, có người ậm ừ và cũng có người thất vọng. Điều ấy chứng minh một thực tế rằng, với một kỹ nghệ làm phim truyền hình vẫn còn chập chững ở nước ta, thì dạng phim hình sự đầu thừa đuôi thẹo cũng là chuyện khó tránh khỏi. Đầu tiên phải nói đến sự chắp vá yếu kém của kịch bản. Từ tác giả cho đến đạo diễn và cả những nhà sản xuất vì sợ phiền lòng người này người kia nên tránh đông tránh tây, kết quả tất yếu là sự chệch choạc giữa hành động lẫn tâm lý các nhân vật được phản ánh cứ nhốn nháo, cứ rối ren. Người xem phim hình sự đều có cảm giác, sao ngoài đời khốc liệt thế mà trên phim nhạt nhẽo thế! Sự thắc mắc ấy, rõ ràng không dễ giải tỏa trong một sớm một chiều! Thử liếc mắt nhìn sang thị trường phim Hồng Kông thì sẽ thấy những Đội đặc nhiệm, Lực lượng hải quân, Cảnh sát tuần tra hay Bằng chứng thép rất ăn khách.

Những thước phim Cảnh sát hình sự, Chạy án và Luật giang hồ ít nhiều chứng minh được đề tài hình sự là một mảng hấp dẫn, nhưng còn thiếu và còn yếu trong đời sống điện ảnh Việt Nam. Phim hình sự không phải là những thước phim chỉ nhằm tuyên dương hoặc chỉ nhằm cảnh giác. Phim hình sự cần được đánh giá như một dạng nghệ thuật đích thực phục vụ cộng đồng. Nếu giang hồ có luật của giang hồ thì nghệ thuật cũng có luật của nghệ thuật, đó là sự đòi hỏi nghiêm túc và sự đào thải khắt khe! Thật đáng buồn khi vụ án vừa khép hồ sơ thì bộ phim miêu tả vụ án ấy cũng lập tức bị quên lãng trong khán giả!

TUY HÒA