Khi các lực lượng trên tuyến đầu miệt mài chống dịch, những người ở “hậu phương” đóng góp sức mình vào công cuộc mang lại sự bình yên trên quê hương. Trong những ngày tháng đầy gian nan, thắc thỏm, văn nghệ sĩ Phú Yên tham gia chống dịch bằng cách sáng tạo nhiều tác phẩm văn học nghệ thuật.

Nhanh chóng lan tỏa trên không gian mạng là các nhạc phẩm ca ngợi những “chiến sĩ áo trắng”, kêu gọi người dân chung sức đồng lòng đẩy lùi dịch bệnh. Ca khúc của các nhạc sĩ: Ngọc Quang, Cao Hữu Nhạc, Tấn Phát, Thiều Thu Sa… nhanh chóng được nhiều người biết đến và chia sẻ. Bên cạnh đó phải kể đến bản pop ballad Niềm tin qua ô cửa sổ của nhạc sĩ Mỹ Hạnh, tái hiện những ngày giãn cách Ngoài kia phố vắng, ngã tư không người xe. Hàng cây ngơ ngác, mưa khóc nắng cô đơn…, hay Bài ca chiến sĩ ngành Y của nhạc sĩ Huỳnh Trọng Thống, Chống dịch như chống giặc của tác giả Lê Trung Hiền, Công an Phú Yên nơi tuyến đầu chống dịch của tác giả Xuân Thành. Bất ngờ hơn cả, ca sĩ Khánh Trang sáng tác ca khúc Hãy cố lên bạn ơi! động viên mọi người vượt qua gian khó, vượt qua đại dịch.

Một số tác phẩm ảnh, hội họa về đề tài chống dịch cũng đã được quan tâm, chia sẻ, như bức ảnh Những chuyến xe nghĩa tình đi về từ tâm dịch của nghệ sĩ nhiếp ảnh (NSNA) Lê Trọng Cường, hay bức tranh sơn dầu Về nhà của họa sĩ Trần Thị Ngọc Hà.

Song không chỉ có vậy. Trong những tháng ngày chất chứa lo âu và đầy thử thách vừa qua, rất nhiều tác phẩm văn học nghệ thuật đã ra đời. Hội Văn học Nghệ thuật Phú Yên chọn lọc và đưa vào tuyển tập Ngày mai trời lại sáng (NXB Hội Nhà văn).

Vượt khỏi sự hình dung lúc ban đầu của những người thực hiện, tuyển tập dày hơn 300 trang, gồm có 6 phần, giới thiệu với công chúng 105 tác phẩm thơ, văn xuôi, âm nhạc, mỹ thuật, nhiếp ảnh, sân khấu… của 81 tác giả. Ngày mai trời lại sáng là tiếng lòng, là niềm tin của văn nghệ sĩ Phú Yên trong những ngày tháng toàn tỉnh chống dịch đầy cam go.

Trong tuyển tập này, độc giả bắt gặp những bài thơ buồn, đầy xót xa khi quê hương gồng mình trước đại dịch. Tác giả Đinh Lăng viết:

Đã có những ngày như thế trôi qua

Giọt cà phê thôi rơi, đâu rồi buổi sáng

Dòng tin mỗi ngày, đợi chờ trong lo lắng

Người đi, người về…, và người phải cách ly!

(Có những ngày như thế)

Tác giả Lê Hào xúc cảm:

…Người đàn ông gầy gò và lưu lạc

Đã băng qua một cánh đồng thời gian hoang vắng

Chỉ còn dòng tin nhắn

Nối sợi khói với đôi mắt buồn cố hương…

(Những cái nhìn kết nối)

Tác giả Trần Lê Anh Tuấn có những câu thơ thảng thốt:

Tiếng còi cứu thương. Tiếng khóc. Nước mắt. Bản tin áp thấp. Tiếng ru. Gió tắt. Thuyền trôi. Bão nổi. Đảo chìm. Môi tím. Lụa đêm. Trăng vỡ. Bầu trời di tản. Tiếng chuông. Tiếng chuông

Em thật thà như mây trắng

Bỏ lại đây những mảnh ban mai

May còn nghìn trùng

Để mà nhớ thương

(Phố vắng xa)

Trong thắc thỏm lo âu, văn nghệ sĩ Phú Yên vẫn vững tin “ngày mai trời lại sáng”. Tinh thần lạc quan, lòng cảm phục, yêu thương lấp lánh trong các bài thơ dung dị viết về những người trên tuyến đầu, về những tấm lòng, hành trình thiện nguyện… Tác giả Thạch Bi Sơn viết:

Thương lắm những thiên thần áo trắng

Tuyến đầu đâu quản ngại nguy nan

Làm xét nghiệm, truy tìm, chữa trị

Để gần xa sớm được an toàn

Thương lắm những chuyến xe không nghỉ

Đón đồng bào xa xứ hồi hương

Những bó rau, gói mì, hộp sữa

Cùng bước qua lận đận vô thường

(Thương lắm quê mình)

Ở phần văn xuôi, bên cạnh tác phẩm của những cây bút quen thuộc: Y Nguyên, Nguyễn Thị Bích Nhàn, Pha Lê…, độc giả “gặp” La Thị Ánh Hường với truyện ngắn Mình sẽ trồng một vườn hoa, Hồ Thanh Ngân với truyện ngắn mini Má yên tâm, hết dịch con sẽ trở về; các bút ký Viết từ khu phong tỏa của nhà thơ Huỳnh Văn Quốc, tản mạn Tình người trong cơn đại dịch của nhà văn Trần Quốc Cưỡng, Muôn nẻo những vần thơ kháng đại dịch của nhà báo Đào Đức Tuấn, tùy bút Thành phố buồn tênh của nhà văn Huỳnh Thạch Thảo, tản văn của La Xuân Yên, Mộc Miên…; ghi chép của Trần Quang, Trần Thanh Hưng…

Không chỉ có các ca khúc thấm đẫm tinh thần “chống dịch như chống giặc”, những sáng tác bài chòi về đề tài này của các nghệ sĩ: Nguyễn Phụng Kỳ, Bình Thảng, Trúc Linh, Huỳnh Tấn Phát cũng góp mặt trong tuyển tập này. Bên cạnh đó là ảnh chụp các tác phẩm hội họa, điêu khắc của các họa sĩ: Huỳnh Cao Trung, Huỳnh Ngọc Minh, Lê Lượng, Võ Tĩnh, Nguyễn Thế Quang, Lê Thăng Long, Trần Thị Ngọc Hà; tác phẩm ảnh của các NSNA: Trần Văn Hồng, Siêu Tiến, Lê Ngọc Minh, Lê Trọng Cường, Trịnh Văn Đạt…

Theo nhà văn Trần Quốc Cưỡng, Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật Phú Yên, các lực lượng trên tuyến đầu phòng chống dịch tại Phú Yên nói riêng, cả nước nói chung cần có sự chia sẻ, động viên, tri ân, để họ biết rằng rất nhiều người - trong đó có giới văn nghệ sĩ - luôn ở bên cạnh và tiếp thêm sức mạnh mà vững tâm “chiến đấu” chống “kẻ thù giấu mặt”. “Có thể nói tuyển tập tác phẩm văn học nghệ thuật Ngày mai trời lại sáng là món quà tinh thần của giới văn nghệ sĩ Phú Yên dành cho những người vì sức khỏe, tính mạng của nhân dân, vì sự phát triển chung của xã hội mà sẵn sàng đón nhận gian khổ, hy sinh”, nhà văn Trần Quốc Cưỡng chia sẻ.

YÊN LAN