Cứ độ nắng hạ bắt đầu nhen nhóm cùng với tiếng cúc... cù... cù… của những con chim gáy (cu cườm, cu đất) sau vườn nhà cũng là lúc quê tôi đang vào mùa lúa chín. Khắp cánh đồng rực lên màu lúa vàng ươm, một sắc màu đong đầy cuộc sống bình yên dân dã.
Chiều nay đi trên con đường bờ vùng của cánh đồng quê nhà, tôi nghe thoang thoảng mùi hương lúa chín bay trong gió báo hiệu mùa thu hoạch lúa bắt đầu rục rịch. Đứng trước cánh đồng lúa chín vàng trải dài trong tầm mắt giáp với cánh đồng làng bên, tự thấy mình quá nhỏ bé trong không gian này. Trong tôi trỗi dậy niềm vui và thầm nghĩ chắc các bác nông dân đang phấn khởi lắm đây, bởi vụ mùa này thời tiết ôn hòa nên ruộng lúa nhà nào cũng đơm bông trĩu hạt.
Những bông lúa vàng lúc lỉu cong như chiếc cần câu cá trông thật thích mắt. Lại nhớ tuổi thơ xưa, những ngày lúa trên cánh đồng chưa trổ, tôi theo ba ra đồng cắm bù nhìn (hình nộm giả người) để đuổi chim, đuổi cò... Những người làm ruộng đem ra đồng nhiều bù nhìn với đủ hình thù khác nhau. “Quần áo” của nó là những chiếc áo đủ loại màu đã cũ. Hai cánh tay bù nhìn, ba tôi gắn thêm hai lon sữa bò trong đó có một vài viên sạn. Khi gió thổi, hai tay bù nhìn bay bay trong gió và tạo ra âm thanh lanh canh để những bầy cò, bầy chim sợ không dám sà xuống ruộng lúa.
Theo thời gian, cả cánh đồng trổ bông, những hạt lúa ngả màu vàng óng, những người đi thăm ruộng rổn rảng cười nói, chuẩn bị mùa thu hoạch. Dường như bao nhiêu vất vả của những tháng ngày cần mẫn chăm sóc đám ruộng bây giờ đã tan biến. Riêng tôi nghĩ rằng cánh đồng lúa không chỉ là cơm no áo ấm mà còn là ước mơ, là khát vọng cho những bình yên hạnh phúc.
Cứ mỗi mùa lúa chín, sau khi thu hoạch lúa, phơi khô đem về nhà thì mẹ tôi gánh hai thúng lúa đi xay. Chiều hôm đó cả nhà được ăn bữa cơm gạo lúa mới, trong bữa ăn mẹ thường khuyên nhủ anh em chúng tôi “Các con phải biết quý hạt gạo. Đó là hạt ngọc của trời, là mồ hôi nước mắt của bao người làm ra nó...”. Vậy nên, mỗi khi ăn cơm, có hạt nào rơi vãi, mẹ bảo nhặt vào bằng được, không được giẫm lên. Người không ăn thì để đó cho gà, vịt ăn. Cố gắng ăn hết cơm trong bát, đừng để thừa, trước khi rửa chén cũng tráng đi những hạt cơm còn sót lại...
Trước Tết Nguyên đán Mậu Tuất vừa rồi, Nhà nước hỗ trợ kinh phí làm đường bê tông từ đầu xóm đi ra đồng ruộng quê tôi, trong đó có một đoạn dài gần 300m nằm giữa khu ruộng rộc Nghị. Giờ con đường bê tông phẳng lì vắt qua cánh đồng lúa chín vàng ươm dưới nắng ban mai đã tạo nên một bức tranh nông thôn hữu tình, yên ả nhưng cũng rất đỗi hiện đại.
Có những tình yêu đơn giản chẳng thể nào lý giải và không riêng gì tôi mà kể cả những ai từng sinh ra, lớn lên từ “gốc rạ” thì hình ảnh mùa lúa chín vàng ươm thân thương luôn ấm áp và đong đầy. Thêm một mùa gặt rộn vang tiếng cười. Thêm một mùa lúa chín đầy ắp tình người!
HUỲNH GIA NGHI
