1. Ngày còn học sinh, tôi thích đi cắm trại.
Năm nào cũng vậy, mỗi bận nghe trường rục rịch tổ chức cắm trại là cả đám học trò ôi thôi háo hức. Còn phải hỏi, cắm trại thể nào cũng kèm theo hội diễn văn nghệ, kèm theo sinh hoạt cộng đồng với các trò chơi/ thi đấu truyền thống: đi xe đạp chậm, nhảy thụng, đập nồi, hái hoa dân chủ… mà lũ nhỏ rất ưa. Còn nữa: 2 ngày một đêm mọi sinh hoạt ăn uống ngủ nghê không phải diễn ra ở nhà mà là ở… trại. Cái cảm giác lạ lẫm mới mẻ (do được thay đổi môi trường quen thuộc) kia mới thật thích thú đến lịm người!
Thường mỗi kỳ cắm trại, khâu tổ chức đều do thầy chủ nhiệm chủ quản. Thêm vài bạn lớn tuổi, tháo vát trong lớp chung tay hỗ trợ. Dàn dựng tiết mục văn nghệ, tập tành. Chuẩn bị lều bạt, dụng cụ sinh hoạt, nồi niêu chén bát. Họp bàn, lên kế hoạch ra sao là chuyện của “ban chỉ huy”, lũ nhỏ chúng tôi cứ vô tư đợi “sai đâu đánh đó”, khỏi nghĩ ngợi chi cho mệt đầu. Nhà thằng An tre nhiều; thầy dặn nó về hỏi xin ba mẹ trước, đợi đến ngày hội trại thầy sẽ đích thân đưa “quân” đến chặt, vác đem dựng lều, cổng trại. Thằng Khôi xung phong cho mượn mấy tấm bạt to lợp lều. Nồi niêu chén bát giao phần mấy đứa con gái lo toan. Đám “vô tích sự” nhất (trong đó có tôi) cũng có “công ăn việc làm” hẳn hoi: chưa dựng trại được thầy sai về nhà vót cọc, tìm dây. Dựng trại xong thì chờ… sai vặt: quơ củi, xách nước, phụ nhặt rau cho lũ con gái nấu cơm và vân vân. Không sao, có việc làm mới vui. Mỗi năm một lần cắm trại, đứa nào cũng hăng hái chung tay góp sức chẳng chút nề hà…
2. Trong các môn chơi sinh hoạt cộng đồng, tôi đặc biệt thích môn “hái hoa dân chủ”. Một cây cảnh lớn bê đặt giữa sân trường. Lủng lẳng trên các cành là “hoa” - tức những mảnh giấy gấp tư, bên trong ghi nội dung câu hỏi thử thách kiến thức/ khả năng ứng xử của người hái. Gọi “dân chủ” tức ai cũng có quyền hái, đọc và đưa đáp án công khai trước đám đông khán giả. Đáp án đúng, ứng xử hay được thầy giám khảo thưởng. Sai hay không trả lời được thì thôi (nhưng hơi… mắc cỡ!). Vậy nên người kiến thức không nhiều, không vững ít dám hái. Tôi thì khác. Ở trường, tôi được lũ bạn mệnh danh là “nhà thông thái”. Thi thố mấy vụ đòi hỏi cơ bắp, nhanh nhẹn, khéo tay khéo chân tôi thua; chứ vụ này mười lần tôi chỉ trật một! Ban đầu thầy giám khảo không để ý, tôi ăn quen chen hái nhiều lần. Sau bị thầy phát hiện, cốc đầu đuổi ra không cho hái tiếp, bảo: Em phải nhường phần cho các bạn chơi chứ…
3. Năm lớp 11, trường tổ chức cắm trại dã ngoại về nguồn nhân kỷ niệm ngày thành lập Đoàn, chúng tôi lần đầu tiên được đốt lửa trại.
Vui không thể tả khi đống củi chất cao hình tháp giữa bãi đất hoang đùng đùng bốc cháy. Mặc kệ xung quanh là thăm thẳm núi rừng chìm trong màn đêm đen đặc, các sinh hoạt cộng đồng cứ sôi nổi, vô tư diễn ra trong ánh lửa bập bùng sáng rỡ. Khung cảnh vừa hoành tráng vừa hoang sơ gợi lên trong óc những cô cậu học trò vô số tưởng tượng đầy phấn khích: ngỡ như ta đang sống lại thời nguyên thủy, khi tổ tiên còn đêm đêm quây quần bên ánh lửa hồng dùng để sưởi ấm, nấu chín thức ăn và đuổi xua thú dữ. Bất giác, ta thấy mình mạnh mẽ, can đảm hơn lên hệt cái mạnh mẽ và can đảm của người xưa trong cuộc đấu tranh không ngừng nghỉ với thiên nhiên để giành quyền sống cho mình…
Từ giã thời cắp sách, ký ức về những mùa cắm trại luôn là nỗi ám ảnh thân thương trong tôi mỗi độ tháng ba về…
Y NGUYÊN
