Nhiều người biết đến nhạc sĩ - NSƯT Cao Hữu Nhạc, nguyên Giám đốc Nhà hát Ca múa nhạc dân gian Sao Biển, qua những đóng góp của ông vào sự lớn mạnh và những thành tích rực rỡ của nhà hát trong 26 năm. Nhiều người yêu mến ông qua các ca khúc dạt dào tình quê hương xứ sở. Nhạc sĩ có tiếng cười giòn tan sảng khoái, cách nói chuyện rất mộc mạc, thân tình. Tâm hồn nghệ sĩ của ông thể hiện qua hàng trăm ca khúc, qua các tác phẩm thơ và những dòng chữ như được viết ra từ trái tim…

Nhạc sĩ - NSƯT Cao Hữu Nhạc - Ảnh: YÊN LAN

1. Cuối năm gặp nhau trong một chương trình nghệ thuật đặc biệt của Nhà hát Ca múa nhạc dân gian Sao Biển, nhạc sĩ Cao Hữu Nhạc nói như reo: “Chi hội Nhạc sĩ Việt Nam tại Phú Yên được mùa giải thưởng lớn! Anh Ngọc Quang được giải nhì cuộc thi sáng tác ca khúc về Bình Dương; tôi, Tấn Phát và Thanh Hải đều được giải thưởng của Hội Nhạc sĩ Việt Nam. Không phải đơn vị nghệ thuật nào cũng có được niềm vui đó. Niềm vui nhân ba, nhân tư chứ không chỉ nhân đôi”. Nụ cười rạng rỡ trên gương mặt hồn hậu của người từng có một thời gian dài giữ cương vị “thuyền trưởng” Nhà hát Ca múa nhạc dân gian Sao Biển khiến tôi xúc động. Nhạc sĩ Cao Hữu Nhạc luôn như thế, vui sướng mỗi khi đứa con tinh thần của anh em được ghi nhận, tôn vinh.

Lễ trao Giải thưởng âm nhạc 2017 của Hội Nhạc sĩ Việt Nam diễn ra vào tối 7/2, tại Nhà hát Đài tiếng nói Việt Nam. Nhạc sĩ - NSƯT Cao Hữu Nhạc được trao giải B với ca khúc Huyền ca tháp cổ, nhạc sĩ - NSƯT Thanh Hải nhận giải B với Đại ngàn hùng thiêng, nhạc sĩ Tấn Phát nhận giải C với Thuyền thúng. Từ Hà Nội, tác giả Huyền ca tháp cổ cập nhật thông tin đầy đủ, kịp thời cho tôi, kể cả việc lễ trao giải được truyền hình trực tiếp trên kênh VTC và VOV3. Bao năm qua, ông là “thông tín viên” nhiệt tình, cung cấp cho tôi nhiều thông tin “sốt dẻo” trong lĩnh vực sáng tác, biểu diễn nghệ thuật.

2. Sinh năm 1957, quê ở Phước Nông (xã Hòa Bình 1, huyện Tây Hòa), nhạc sĩ Cao Hữu Nhạc có 12 năm làm Trưởng đoàn Cải lương Hòa Bình trước khi gắn bó với Nhà hát Ca múa nhạc dân gian Sao Biển trong suốt 26 năm (1991-2017). Còn nhớ, khi tôi cùng các đồng nghiệp đến ngôi nhà ở Phước Nông để ghi hình, ba mẹ nhạc sĩ Cao Hữu Nhạc kể với chúng tôi rằng con trai của ông bà rất đam mê và hết lòng với nghệ thuật. Trong những năm tháng khó khăn thiếu thốn, Trưởng đoàn Cải lương Hòa Bình từng trưng dụng nhiều vật dụng của gia đình để phục vụ hoạt động biểu diễn của đoàn. Ba mẹ nhạc sĩ Cao Hữu Nhạc rất tự hào về người con trai nghệ sĩ của mình và gìn giữ vô cùng cẩn thận những bằng khen, giấy khen từ thời xa lơ xa lắc của ông.

Trong hơn 200 ca khúc của nhạc sĩ - NSƯT Cao Hữu Nhạc, nhiều nhất vẫn là những tác phẩm về TP Tuy Hòa, về vùng đất Phú Yên. “Gắn bó với nhà hát, tôi sáng tác ca khúc cần cho hoạt động biểu diễn, theo yêu cầu của các chương trình”, nhạc sĩ thổ lộ. Nhạc phẩm của ông khi thì tươi trẻ, khi thì trữ tình, sâu lắng song đều dạt dào tình yêu quê hương. Một trong những ca khúc được yêu thích là Tuy Hòa thành phố phía mặt trời, với lời ca tha thiết: Thành phố Tuy Hòa mình yêu lắm/ Bên cửa sông đón gió biển Đông/ Chiều mênh mang đường Bạch Đằng hò hẹn/ Đèn giăng hoa đăng, lung linh cầu Hùng Vương yêu thương nối đôi bờ/ Thành phố xuân về khoe áo mới/ Gió nồm lên ru sóng chiều êm/ Thùy dương xanh bờ biển dài mời gọi/ Đường đi thênh thang, em ơi tìm về nhau cho mắt lá ai nhìn… Ca khúc này ra đời khi cầu Hùng Vương chưa nối đôi bờ, được lan tỏa qua tiếng hát của ca sĩ - NSƯT Khánh Trang, con dâu nhạc sĩ Cao Hữu Nhạc, và ca sĩ Quốc Dũng.

3. Bên cạnh Tuy Hòa thành phố phía mặt trời hay Huyền ca tháp cổ, cũng phải kể đến Hò biển, một ca khúc rất đặc sắc của nhạc sĩ Cao Hữu Nhạc. Rồi Tuy Hòa chín nhớ mười thương, Bâng khuâng đò ơi… - những nhạc phẩm đong đầy cảm xúc của nhạc sĩ quê ở Hòa Bình. “Quê tôi ngày trước, phía dưới có bến đò Phú Đông, phía trên có bến đò Lò Giấy. Hồi nhỏ, tôi một buổi đi học, một buổi chăn bò nên gắn với bãi sông, bến đò. Nhà ở gần bến đò Phú Đông nối Hòa Thắng với Hòa Bình, tôi chứng kiến nhiều đám cưới rước dâu bằng đò, rồi những cuộc tiễn đưa qua sông… nên có nhiều cảm xúc”, tác giả Bâng khuâng đò ơi chia sẻ. Ông cũng sáng tác nhiều nhạc phẩm về mùa xuân, ca khúc mới nhất là Phú Yên xuân ngời, ra đời vào tháng 11/2017, có giai điệu rộn ràng, tươi vui. “Khoảng thời gian từ tết tây đến tết ta, tâm hồn mình như trẻ lại, dâng đầy cảm xúc. Hầu như mùa xuân nào tôi cũng sáng tác ca khúc. Và trong tôi luôn mênh mang, đau đáu một mùa xuân rực vàng hoa bí hoa mướp, đong đầy kỷ niệm ở quê nhà”, nhạc sĩ Cao Hữu Nhạc thổ lộ. Trong tản văn Tinh khôi mùa xuân, ông viết: Không biết từ bao giờ, xã Hòa Bình quê mình được gọi vui là xã bông bí. Soi Ba Họ dọc hai bên bãi sông Đà Rằng mùa xuân trải vàng hoa bí, vàng tươi hoa mướp, ong bướm lượn từng đàn. Nhớ, vào tháng Chạp, sáng nào mình không đi học, mẹ cũng gọi dậy sớm đi hái bông bí. Một gánh vun nhưng nhẹ hều. Cậu học trò tiểu học quảy gánh bông bí đi trên đường làng, lòng rộn vui. Nhìn những rổ bông bí nhuộm vàng một góc chợ, mình đã thấy lao xao mùa xuân và nhảy chân sáo trên đường về. Những đồng bạc chắt chiu từ việc bán bông bí qua nhiều ngày góp phần cho mẹ mua sắm tết. Đến giờ, khi không còn trẻ nữa, mình vẫn đau đáu một bờ sông vàng hoa chứa chan kỷ niệm…

Nhiều người biết đến nhạc sĩ - NSƯT Cao Hữu Nhạc, nguyên Giám đốc Nhà hát Ca múa nhạc dân gian Sao Biển, qua những đóng góp của ông vào sự lớn mạnh và những thành tích rực rỡ của nhà hát trong 26 năm. Nhiều người yêu mến ông qua các ca khúc dạt dào tình quê hương xứ sở. Nhạc sĩ có tiếng cười giòn tan sảng khoái, cách nói chuyện rất mộc mạc, thân tình. Tâm hồn nghệ sĩ của ông thể hiện qua hàng trăm ca khúc, qua các tác phẩm thơ và những dòng chữ như được viết ra từ trái tim: …Trong miên man bỗng nhớ đường trưa rợp bóng tre ven làng, nhẹ bẫng mùi sen. Có con thuyền nan lỏng lảnh tay sào, có lúc chìm khuất dưới mảng lá như những chiếc ô xanh, rung rinh những búp hồng mới nhú, làm lỏa xỏa những cánh hoa đã hết mình dâng hiến. Nhớ một sáng nào, mọi người bận bịu với xuân, chỉ có mình thả hồn trên đồng quạnh chang chang. Hoa súng nói gì trong cánh tím, cánh trắng tinh khôi, chỉ biết cho mà không cần nhận… (Tinh khôi mùa xuân).

YÊN LAN