Như một thông lệ, Triển lãm Mỹ thuật Phú Yên 2017 khai mạc vào dịp cuối năm nhân kỷ niệm 66 năm Ngày truyền thống Mỹ thuật Việt Nam như một bản tổng kết sự lao động thầm lặng và sáng tạo của anh chị em họa sĩ trong năm qua. Tôi nhận ra những gương mặt thân quen như Diệp Xang, Đặng Thị Thọ, Võ Tấn Hoàng, Võ Tĩnh, Phan Hồng Sinh, Huỳnh Ngọc Minh, Phan Văn Trọng, Nguyễn Hưng Dũng, Hoàng Hà Thế, Trần Thị Ngọc Hà…

Đợi (tranh sơn mài) - Tác giả: TRƯƠNG THỊ ĐẠT

Họ đã ở vào độ tuổi trung niên mà sức sáng tạo và tình yêu đối với mỹ thuật vẫn còn sâu nặng. Chính các họa sĩ này là lực lượng nòng cốt, duy trì và tạo động lực cho các cây cọ trẻ nhiệt tình sáng tác, mặc dù tranh tượng ở Phú Yên không phải là mặt hàng bán chạy, có thể nuôi sống người sáng tạo ra chúng. 

Nếu chỉ nói về các họa sĩ ở độ tuổi trung niên trở lên thì bức tranh toàn cảnh có vẻ nhợt nhạt, vì điểm nhấn của phòng tranh cuối năm này chính là những mảng màu của các họa sĩ trẻ. Trong số 30 họa sĩ với 46 tác phẩm dự treo, thì có 15 họa sĩ trẻ và 15 họa sĩ già (tạm gọi số họa sĩ trung niên như vậy cho tiện), tỉ lệ là 50/50. Tôi cứ nhìn mãi vào con số này mà không biết là nên buồn hay nên vui? Vốn là một người lạc quan, nên tôi tự an ủi: chưa đến lúc phải buồn hay vui, cứ chờ vài năm nữa, đến lúc ấy nếu tỉ lệ nghiêng về “già” thì buồn, còn nghiêng về “trẻ” thì vui. Hãy đợi đấy!

Góc cù lao nhỏ (tranh sơn dầu) - Tác giả: LÊ THỊ THU HỒNG

Đi hết một vòng phòng tranh, bất chợt tôi có cảm giác như thiêu thiếu một điều gì đó. Hóa ra là sự vắng mặt của khá nhiều cây cọ mà tác phẩm của họ đã được người xem yêu thích và đánh giá cao. Đó là các anh chị: Phạm Thi, Lê Thành Đoán, Huỳnh Bông, Lê Đức Huỳnh, Nguyễn Đăng Ý, Nguyễn Đính, Nguyễn Huỳnh Ân, Đỗ Tâm Tình, Đỗ Dình Tây, Đỗ Thị Oanh… và đáng tiếc nhất là cả gia đình họa sĩ Nguyễn Ngọc Bửu. Tôi không hiểu vì nguyên nhân gì, thôi thì cứ “đổ thừa” cho công việc cuối năm bộn bề, tâm trí đâu mà “vẽ vời” nữa.

Với cá nhân tôi, trong đợt triển lãm này tôi thích nhất là các bức tranh sơn mài. Chỉ tiếc là hơi ít (4 bức) và kích thước thì hơi nhỏ. Dĩ nhiên, với tiềm năng kinh tế thuộc loại nghèo như họa sĩ Phú Yên thì chơi sơn mài là xa xỉ, nói như dân xứ Nẫu, “ráng đến cỡ đó là hết sái rầu”. Có một điều rất đáng được ghi nhận là các họa sĩ sơn mài lần này toàn là những người trẻ. Hai bức sơn mài “Đợi” và “Đội mưa” của nữ họa sĩ Trương Thị Đạt là những tác phẩm đẹp, bố cục chặt chẽ, hình họa cân đối, với gam màu ấm, dung dị, phù hợp với các nhân vật được thể hiện trong tranh là những người phụ nữ chân lấm tay bùn.

Đi hội (tranh sơn dầu) - Tác giả: NGUYỄN THỊ ÁI NƯƠNG

Riêng với bức sơn mài “Đợi”, tác giả có một sự sáng tạo đặc biệt là không mài hết toàn bộ bề mặt của tác phẩm như thông lệ, mà chỉ mài những chỗ cần mài, tạo nên sự tương phản để nhấn mạnh chủ đề. Hai bức sơn dầu được Chi hội Mỹ thuật chọn tham dự Triển lãm Mỹ thuật khu vực Nam Miền Trung và Tây Nguyên là của hai tác giả nữ và cũng còn trẻ: Lê Thị Thu Hồng với tác phẩm “Góc cù lao nhỏ” và Nguyễn Thị Ái Nương, tác phẩm “Đi hội”. Về điêu khắc, “Nhịp sống” của Huỳnh Công Nam - cũng là một tác giả trẻ, được người xem đánh giá cao vì bố cục chặt chẽ, đường nét mềm mại, ý tưởng sâu sắc: chỉ qua bước chân vội vã của chú bé đánh giày, người xem có thể liên tưởng đến nhịp sống hối hả, tất bật của đời sống thường nhật.

Hy vọng, triển lãm lần sau, các tác giả trẻ lần này vẫn có tác phẩm vì chưa già, và sẽ xuất hiện thêm nhiều tác giả trẻ nữa, với những tác phẩm đẹp hơn nữa.

Nhịp sống (điêu khắc) - Tác giả: HUỲNH CÔNG NAM

ĐÀO MINH HIỆP