Lâu lắm mới có dịp xuống phố, nên xong việc là tôi cùng cô bạn thân lại chạy ào ra biển thay vì lang thang chỗ nọ chỗ kia. Chúng tôi tìm một quán nhỏ dưới những hàng dương xanh thẳm, gọi nước dừa, chọn những chiếc ghế ngả dài, buông mình, ngắm biển. Cô bán hàng rong chạy tới, đon đả mời, trong cái thúng được bê bên mình suốt ngày theo cuộc mưu sinh của chị là dường như cả thế giới đồ ăn vặt được thu nhỏ. Có đậu phộng, trứng cút luộc sẵn, có xoài, me, cóc, ổi, mít, sơ-ri... Tất cả đều được chuẩn bị sẵn, có gia vị đi kèm. Tôi cùng cô bạn chọn xoài, cóc rồi đậu phộng luộc.
Vừa nói chuyện vừa ăn vừa ngắm biển, thi thoảng hớp ngụm nước dừa tươi mát, thấy thư thái lạ thường, tưởng tượng ở biển sẽ chẳng có điều gì khiến ta phải phiền muộn. Bỗng, trên cát có một con vật nhỏ đang di chuyển, “Cua, con cua kia mày!”, tôi thảng thốt kêu lên, trỏ tay về phía con vật bé nhỏ mà mình vừa nhìn thấy. Nhỏ bạn cười: “Còng gió đó bà, ngố vừa thôi, nói nhỏ kẻo nẫu nghe nẫu cười!” Hứ, nó giống cua mà, tôi nghĩ thế, chẳng thèm liếc mắt về phía nhỏ bạn dù một giây. Tôi còn bận mải mê nhìn “con cua” của tôi. Nó đẹp lắm, cứ bò vài bước lại giương mắt nhìn. Tôi nghĩ chắc nó nhìn tôi kiểu “Chào cô gái miền núi, về biển đấy à, nhìn mặt cô là tôi biết ngay. Thế nào, biển đẹp chứ?”, “Ừ, biển đẹp, cậu cũng đẹp lắm luôn!”. Tôi rời khỏi ghế, tiến về phía “con cua”, nó giương đôi mắt bé xíu lên cảnh giác: “Này cô, ngắm thôi, làm gì dữ?”.
Tôi vẫn cứ tiến về phía nó cúi xuống định chụp, nhưng nó nhanh hơn tôi. Nó ứ phải cua đồng, nếu là cua đồng tôi đã tóm được nó rồi. Nó nhanh hơn tôi tưởng. Chạy được một đoạn nó lại dừng, giương mắt bé nhìn tôi. Lòng kiêu hãnh của con nhỏ vốn giỏi bắt cua đồng nổi dậy trong tôi, tôi quyết bắt nó cho bằng được. Tôi chạy theo nó, trong lúc cô bạn hét lên cổ vũ: “Nhanh đi, kẻo nó chui vào cát!”. Tôi cố hết sức chụp lấy nó nhanh nhất có thể. Thế là nó đã bị bắt, tôi cầm ba cái chân phía sau để tránh đôi càng của nó đem về chỗ ngồi đắc chí nhìn cô bạn. Nó bảo: “Còng gió đấy, nó giống con cua đồng nhưng nhìn nó dáng tiểu thư hơn”. Ừ nhỉ, tôi gật đầu, nhìn cái con vật bé xíu ngo ngoe đôi càng màu vàng ươm có lớp lông tơ mịn trên chiếc bàn nhựa đã bị tôi giữ chặt ba cái chân nhỏ xíu bên phải. Màu của còng gió gần với màu của cát biển nên dễ lẫn vào cát. Cô bạn giọng đều đều: “Còng gió nhanh nhẹn hơn cua đồng nhiều vì ở biển chẳng có nơi ẩn nấp nên nó phải lẩn vào cát, phải thật nhanh để sinh tồn. Thường thì còng gió sợ bóng người nên toàn ở trong hang. Ban đêm, còng gió mới ra khỏi hang đi kiếm ăn vì thế người ta chỉ đi soi còng gió vào buổi đêm. Trưa nay, có lẽ vì thấy yên tĩnh nên nàng còng gió này mới xuất hiện trước mặt bà đó”. Tôi gật gật đầu, mải tưởng tượng đến cảnh những người dân ven biển bắt còng vào ban đêm, chắc là thú vị lắm. Có thể, với các bạn vùng biển, đó cũng là những kỷ niệm gắn với tuổi thơ như những buổi bắt cua đồng của tôi cùng lũ bạn trong xóm. Con cua hay con còng gió sẽ là những ký ức êm đềm của tuổi thơ đi theo chúng tôi suốt cả cuộc đời.
Chiều rồi, các thức ăn vặt trên bàn cũng đã được hai đứa chúng tôi giải quyết hết. Còng gió ngoan ngoãn không buồn giãy giụa vô ích nữa. Tôi thả nó xuống cát, nó ngẩn ngơ giây lát rồi mới bò đi, được một đoạn rồi dừng lại như thể nói: “Tạm biệt nhé, khi nào cô xuống biển nữa ta lại chơi với nhau” rồi nó bò dần về phía biển. Màu vàng bé nhỏ của nó lẫn dần vào cát.
Tạm biệt biển, tạm biệt còng gió tiểu thư, tôi về. Núi rừng nơi tôi ở không có còng gió nhưng có những con cua đồng. Và tôi biết, là cua hay còng gió, với tuổi thơ chắc chắn nó luôn gắn với những kỷ niệm êm đềm nhất.
MỘC MIÊN
