Chiều trên buôn không giống như những buổi chiều khác của nhỏ. Tiếng gió chiều rì rào nơi ngọn tre cao tít, thỉnh thoảng tiếng kêu trở nên cọt kẹt như ma mị. Nếu về đêm có lẽ sẽ hù dọa được lũ nhóc con xóm nhỏ. Nhỏ xỉa mấy ngón chân trắng nõn xuống ruộng sình đầy những luống môn (dọc mùng) xanh rờn được điểm thêm màu đỏ hồng lạ mắt là trứng của những chú ốc bươu vàng. Chỉ một thoáng lom khom mà nhỏ đã bắt được đầy một rổ. Tối, cả nhà được thưởng thức món ốc bươu xào sả ớt thơm ngon, ấy thế mà ăn hãy còn thòm thèm.
Vốn được sinh ra ở miền đất núi đầy nắng và gió Sông Hinh thơ mộng, nhưng cuộc sống nhộn nhịp dần cho nhỏ cảm nhận được hương vị mới lạ nơi phố xá, thị thành khang trang và mỹ miều hơn thế. Nhỏ nhớ lắm và khát khao lắm những buổi chiều thong thả rong chơi trên con đường về buôn ấy, mâu thuẫn một chút là tĩnh lặng và sống động nơi tâm hồn nhỏ. Tĩnh lặng là vì ở trong không gian buôn làng sống động ấy nhỏ thấy tâm hồn mình thật nhẹ nhàng, thanh thoát, lòng không chút gợn.
Chiều trên buôn, nhỏ mượn vội chiếc xe đạp của cậu em hàng xóm chạy nhanh cho kịp ánh hoàng hôn nửa muốn tắt nửa muốn chờ nhỏ. Hoàng hôn buông phía xa nơi cuối hai hàng cây ven hồ Trung Tâm (hồ Xuân Hương) nhìn như muốn chạm vào nhau. Màu rực rỡ, nhạt dần rồi lịm hẳn. Cái sự “tắt” đi đó của hoàng hôn có ý nghĩa với nhỏ nhiều lắm. Mỗi lần nhìn ngắm hoàng hôn dần tắt, nhỏ thầm nghĩ, con người cũng vậy, hãy cho qua đi điều không vui của ngày cũ và chờ đón những điều tươi vui khác của một ngày mới chực sang.
Trời về chiều chuyển sang tối, đốm lửa dần rực sáng, tiếng cồng chiêng của nam thanh nữ tú người Ê Đê lại vang vọng bên những nếp nhà sàn liền kề nhau. Cuộc sống quần cư cộng đồng nối liền vòng xoan đoàn kết. Nhỏ khoác lên mình bộ áo và ên nền đen truyền thống của người Ê Đê, nổi bật với những sợi ruy băng vải đủ sắc màu xanh, đỏ, tím, vàng… buông tự nhiên mà thướt tha đến lạ. Sắm vai cô gái Ê Đê trong lễ hội ở buôn, nhỏ được mời thử một lần vít cong cần rượu ché đón mời khách phương xa thưởng thức thêm vài miếng thịt un (heo) nướng mật ong chấm muối ớt kiến vàng thấy ngon tuyệt “cú mèo”.
Đường về buôn một chiều tháng năm thật khác, từng cánh hoa bươm bướm vàng mỏng tang nhuộm nắng, loài hoa đơn giản chân phương không kiêu sa như loài hoa khác được trồng từng khóm dưới chân nhà sàn lấp ló sau những hàng rào tre khô lên màu bóng vàng tự nhiên thật đẹp. Từng nhánh mộc miên (cây gạo) cứ ngang nhiên vươn dài rồi thong thả rợp bóng trên nóc nhà sàn. Cứ thế mà tôn thêm vẻ hoang sơ thân thiện vốn có của buôn làng người dân tộc Ê Đê.
Tiếng kẽo kẹt nhẹ đưa thoát ra từ khung cửi của các mí (mẹ), đôi bàn tay chai sần rám nắng nhịp nhàng thoăn thoắt dệt nên từng tấm thổ cẩm điểm hoa văn đặc trưng. Bên kia cầu thang nơi khúc quanh cuối buôn, dáng nhỏ dần khuất bỏ quên bao ưu tư thường nhật. Chiều về buôn là những chiều mới mẻ, đầy xúc cảm, cho những khám phá riêng. Nhỏ lại ấp ủ cho mình thêm những chiều thong dong, thi vị khác…
ANH ĐÀO
