Gò Đống Đa vừa tưng bừng khai hội vào sáng mùng 5 Tết Nguyên đán (23/2), tại phường Quang Trung (quận Đống Đa, TP Hà Nội). Đây là một trong những lễ hội nổi tiếng ở miền Bắc, được tổ chức để tưởng nhớ tới công tích lẫy lừng của vua Quang Trung - người anh hùng trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc.
Từ tinh mơ, cửa đình làng Khương Thượng đã mở rộng, khói hương lan tỏa. Trước đình treo một lá cờ lớn chào mừng ngày hội của cả làng. Lễ hội Gò Đống Đa năm nay đánh dấu 226 năm Chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa (1789-2015) lừng lẫy.
Mùa xuân năm 1789, nơi đây là một chiến trường đẫm máu. Đêm mùng 4, rạng mùng 5 Tết Kỷ Dậu (tức ngày 29-30/2/1789), đồn trại giặc ở Khương Thượng bị phá hủy khiến tên Thái thú Điền Châu Sầm Nghi Đống phải thắt cổ tự tử tại đây. Gò Đống Đa đã trở thành một di tích lịch sử vẻ vang của nhân dân ta kể từ đó, đồng thời còn là một chứng tích về sự thất bại nhục nhã của kẻ thù phương Bắc xâm lược.
Vào buổi sáng ngày hội, các vị chức sắc và bô lão trong làng đã tề tựu đông đủ chuẩn bị cho đại lễ. Đến gần 12 giờ trưa, từ đình làng Khương Thượng đến gò Đống Đa, người dân tiến hành đám rước thần mừng chiến thắng. Đám rước dài, rực rỡ sắc màu trông rất đẹp mắt, diễu hành chậm rãi, trật tự để cho dân chúng có thể chiêm ngưỡng tỉ mỉ bức tượng hoành tráng của lễ hội.
Hấp dẫn và trẻ trung hơn cả là tốp đi sau cùng với "con rồng lửa". Thanh niên hai làng Đồng Quang và Khương Thượng đua nhau bện rơm thành hình những con rồng lớn, trang trí bằng mo cau và giấy bồi. Một tốp thanh niên mặc những bộ trang phục giống nhau đi quanh đám rước rồng lửa và biểu diễn côn quyền nhằm tái hiện lại hình cảnh chiến trận năm xưa, biểu dương khí thế của nghĩa quân Tây Sơn. Đây là một trò diễn độc đáo của lễ hội Gò Đống Đa.
Từ sau ngày giải phóng Thủ đô (10/10/1954), lễ hội Gò Đống Đa được coi là lễ hội truyền thống. Hàng năm, các vị lãnh đạo đại diện cho Đảng và Nhà nước ta đều tới dự và chủ trì mọi nghi thức của lễ hội này. Trước tượng vua Quang Trung, nhân dân tới dâng hoa và tưởng niệm rất đông. Quốc kỳ và cờ của ngày hội thi nhau bay phấp phới như chào đón du khách muôn phương.
Sau những nghi thức trang trọng là đến các trò chơi và biểu diễn nghệ thuật dân gian như múa lân, múa rồng, đấu vật, cờ người, chọi gà… Nhiều trò chơi thể hiện tinh thần thượng võ.
Đối với người Hà Nội, đi dự lễ hội Gò Đống Đa đã trở thành một nhu cầu không thể thiếu trong những ngày đầu xuân.
Trong khi đó, tại Bảo tàng Quang Trung (thị trấn Phú Phong, huyện Tây Sơn), tỉnh Bình Định vừa long trọng tổ chức lễ kỷ niệm 226 năm Chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa và đón nhận bằng Di tích quốc gia đặc biệt Khu Đền thờ Tây Sơn Tam kiệt.
Phát biểu tại lễ kỷ niệm, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Hồ Quốc Dũng khẳng định: Kỷ niệm 226 năm Chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa trên quê hương Tây Sơn Tam kiệt không chỉ ôn lại chiến công chói lọi trong lịch sử chống giặc ngoại xâm, bảo vệ chủ quyền đất nước, mà còn làm sống dậy hùng khí Tây Sơn gắn liền với người anh hùng dân tộc Quang Trung - Nguyễn Huệ, một thiên tài quân sự bách chiến, bách thắng và vị minh quân có tấm lòng chiêu hiền đãi sĩ, khuyến trọng hiền tài, mở mang nông thương, chấn hưng giáo dục, cải cách văn hóa vượt khuôn thước sáo mòn đương thời và mang tầm thời đại… Di tích Đền thờ Tây Sơn Tam kiệt được Thủ tướng Chính phủ công nhận Di tích quốc gia đặc biệt là sự ghi nhận, động viên lớn lao đối với Đảng bộ và nhân dân Bình Định trong việc giữ gìn, phát huy các di tích của phong trào Tây Sơn nói chung và khu di tích Bảo tàng Quang Trung nói riêng. Cán bộ, quân và dân tỉnh Bình Định quyết tâm phấn đấu đầu tư xây dựng, mở rộng Bảo tàng Quang Trung ngày càng to đẹp để xứng đáng là bảo tàng lịch sử duy nhất của quốc gia về phong trào nông dân Tây Sơn.
Trong hai ngày mùng 4 và mùng 5 tết (22-23/2), hàng nghìn người dân và du khách đến tham quan Bảo tàng Quang Trung, dâng hương tại Đền thờ Tây Sơn Tam kiệt. Tại Bảo tàng Quang Trung, nhiều hoạt động hưởng ứng lễ kỷ niệm 226 năm Chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa được tổ chức, như biểu diễn tuồng, hội đánh bài chòi dân gian, múa rồng, giao lưu ca nhạc, thi đẩy gậy, kéo co…
YÊN LAN (tổng hợp)
