Là một phần không thể thiếu để hồn thơ bay bổng, đó là những tiếng sáo, tiếng đàn. Công việc của những nghệ sĩ đệm nhạc cho thơ đã góp phần điểm tô cho những vần thơ thêm duyên dáng, lay động lòng người thưởng thức. Họ luôn song hành với những đêm thơ, từ hội thơ Nguyên tiêu truyền thống của Phú Yên cho đến các buổi giao lưu thơ nhạc của các câu lạc bộ trong tỉnh.
Những người chấp cánh cho thơ, làm lay động lòng người thưởng thức, lâu nay thường được biết đến là những giọng ngâm, giọng đọc truyền cảm. Thế nhưng một bộ phận không thể thiếu, luôn song hành cùng người diễn ngâm, lại chính là đội nhạc - những người hiếm khi được gọi tên. Họ luôn bình dị trong vai trò người đứng bên cánh gà sân khấu, hay một vị trí khiêm tốn nào đó nơi hội trường giao lưu. Song tất cả chỉ được bắt đầu khi họ đã so dây đàn, nâng phím nhạc. Đội nhạc thường thấy ở Phú Yên hàng chục năm qua là nghệ sĩ đàn tranh Hoàng Hường, nghệ sĩ Mai Hoàng - đàn kìm và người thổi sáo Hữu Hùng. Họ gắn bó với nhau thành một đội bởi niềm đam mê nghệ thuật và nhiệt huyết cống hiến cho thơ.
Người gắn bó lâu nhất, từ đêm thơ Nguyên tiêu đầu tiên của Phú Yên cho đến nay là nghệ sĩ Mai Hoàng. Anh khá đa năng không chỉ trong những hội thơ mà còn cho cả chương trình dân ca bài chòi, đàn hát cải lương. Anh chơi nhiều loại đàn như đàn tứ, đàn kìm, đàn guitar. Anh cho biết, ngày xưa vì đam mê đàn nên anh tự học rồi quen dần. Và bây giờ anh đã là chủ nhiệm Câu lạc bộ Đàn hát dân ca nhạc cổ thuộc Chi hội Sân khấu, Hội VH-NT Phú Yên. Anh Mai Hoàng bày tỏ: “Khi được phục vụ, lại đúng niềm đam mê của mình thì vui lắm. Lúc trước tập đàn, tôi đâu có nghĩ sẽ được biểu diễn như vầy. Bây giờ may mắn được sử dụng, được cống hiến nên tôi thấy rất hạnh phúc”.
Từ những bài thơ độc đáo cho đến những bài thơ mộc mạc, bình dị “cây nhà lá vườn”, họ đều dành nhiều tình cảm điểm tô bằng tiếng nhạc. “Những vần thơ đem con người xích lại gần nhau hơn để sẻ chia với nhau nhiều hơn, hẳn cần lắm những thanh âm hòa quyện và chắp cánh. Có những đêm đệm nhạc gặp những bài thơ sâu lắng, trầm buồn hay vui tươi, hào sảng, tôi thấy cảm xúc đến dạt dào”, nghệ sĩ đàn tranh Hoàng Hường tâm sự. Chị đã có hơn 30 năm đệm đàn cho các giọng ngâm ở Phú Yên. Những đêm thơ giao lưu hiếm khi vắng tiếng đàn tranh thanh thoát của chị. Từ năm 13 tuổi, chị xa nhà theo đuổi nghiệp đàn tranh và gắn bó với loại nhạc cụ truyền thống này cho đến bây giờ. Ước mong lớn nhất của chị là được truyền nghề cho lớp trẻ. Chị Hoàng Hường cho biết: “Mỗi lần đi điểm thơ là thấy vui, vì lúc đấy mới thể hiện được khả năng đàn của mình. Phú Yên là tỉnh nhỏ, mọi người chưa chuộng loại đàn này lắm, chỉ có các đêm thơ, giao lưu thơ nhạc, tôi mới tham gia”.
Những vần thơ như được khoác thêm chiếc áo hoa xinh đẹp khi được hòa quyện cùng tiếng sáo, tiếng đàn trầm bổng du dương. Nhạc đệm đã là một phần không thể thiếu để nâng hồn thơ bay bổng. Họ lim dim mắt để lắng nghe tận cùng cảm xúc, họ lắc lư người theo từng giai điệu ngân nga. Rõ hơn ai hết có lẽ là người vừa làm thơ vừa làm nhạc công - anh Võ Hữu Hùng, người quê Nghệ An. Anh là thành viên Câu lạc bộ Thơ Diên Hồng, được biết đến với tiếng sáo và ngón đàn bầu quyến rũ chừng 10 năm qua. Anh Hữu Hùng tâm sự: “Có những bài thơ phải dùng tiếng đàn bầu, có những bài phải dùng tiếng sáo để thể hiện. Với tôi thì Câu lạc bộ Thơ Diên Hồng như chắp cánh cho tôi sống ở miền quê thứ hai này. Có lẽ là mãi mãi đến khi không còn sức nữa, chứ còn thì tôi sẽ phục vụ cho các câu lạc bộ thơ, bất cứ nơi nào. Tôi thấy rất hãnh diện vì được cất tiếng sáo, gẩy đàn bầu chắp cánh cho thơ Phú Yên”.
Ông Nguyễn Công Hoan, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Thơ Diên Hồng cho rằng, đội nhạc rất quan trọng để thơ được thể hiện hết cái tình, cái ý tứ của nó. Ở các đêm thơ sinh hoạt tại chỗ hay các buổi giao lưu thơ giữa câu lạc bộ với các đơn vị khác trong tỉnh, không thể thiếu đội nhạc. Họ làm cho thơ thêm bay bổng, say lòng người.
xúc hơn. Chắc hẳn người thưởng thức thơ cũng thích thú hơn nhiều khi có sự phối hợp này. Còn với những nhạc công, người thổi hồn cho thơ thì đây không chỉ là một công việc mưu sinh mà còn là niềm đam mê cống hiến vì nghệ thuật.
HOÀNG THY
