Tiếp cận nhanh với công nghệ làm báo hiện đại, không chỉ thể hiện tốt chức năng thông tin, báo chí ngày càng có bản lĩnh trong phản biện những vấn đề mà dư luận xã hội quan tâm. Tuy nhiên, trong dòng thác thông tin, những người làm báo đối mặt với rất nhiều thử thách, áp lực. Và một trong những vấn đề “nóng” hiện nay là trách nhiệm xã hội của người làm báo.
Dưới đây là một số ý kiến tâm huyết về vấn đề này.
NHÀ BÁO HOÀNG CHƯƠNG, TRƯỞNG PHÒNG XÂY DỰNG ĐẢNG - NỘI CHÍNH (BÁO PHÚ YÊN): Không tô hồng, bôi đen sự việc
Trách nhiệm của nhà báo là đưa thông tin đến với bạn đọc một cách trung thực, chính xác, khách quan. Tuy nhiên, trên thực tế có những nhà báo thích tô hồng hay bôi đen sự việc. Đây là điều cần tránh trong tác nghiệp, bởi sẽ làm cho thông tin đến với bạn đọc không còn chính xác, khách quan.
Mặt khác, trong dòng chảy thông tin như hiện nay, câu hỏi đặt ra là có nên đưa những thông tin nhạy cảm lên mặt báo? Tôi nghĩ cần phải cân nhắc giữa cái lợi và cái hại, đảm bảo để người đọc có được thông tin đúng sự thật và không gây hại cho xã hội.
NHÀ BÁO PHAN XUÂN LUẬT, PHÓ GIÁM ĐỐC ĐÀI PHÁT THANH - TRUYỀN HÌNH PHÚ YÊN: Đừng ngộ nhận về “quyền năng” của nhà báo
Trước vô vàn thông tin như hiện nay, chúng ta phải cực kỳ cân nhắc về tác dụng của những thông tin đó. Nhà báo không thể viết cho sướng tay, nói cho sướng miệng. Cái quan trọng đầu tiên là viết đúng, viết trúng sau đó mới nói đến chuyện viết hay. Trong thời đại bùng nổ thông tin, các báo đưa thông tin rất nhanh, nhưng nếu nhanh mà sai thì rất nguy hiểm. Nhà báo có quyền tự hào về nghề nghiệp nhưng đừng bao giờ ngộ nhận về “quyền năng” của mình, cho rằng mình có quyền vô bờ bến, có thể đứng trên những người khác. Mỗi nhà báo khi tác nghiệp phải rất cân nhắc và đặt lợi ích của quốc gia, của xã hội lên trên hết.
TIẾN SĨ NGUYỄN THỊ THU TRANG (PHÓ HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC PHÚ YÊN): Cần chú trọng đến chất lượng sản phẩm báo chí
Báo chí tham gia phản biện xã hội. Ở góc độ người dân thụ hưởng sản phẩm báo chí, mọi người đều mong muốn báo chí là món ăn tinh thần bổ ích. Trong sự vận động rất nhanh của xã hội công nghiệp hiện nay, người đọc có quyền đòi hỏi báo chí phải nhanh nhạy và có chất lượng. Nếu báo chí không đưa tin nhanh nhạy, kịp thời thì người dân đâu cần đến báo chí.
Theo tôi, một trong những việc mà báo chí phải làm là nâng cao bản lĩnh cho người đọc, tức là khả năng thanh lọc với cái xấu. Mặt khác, người làm báo cần chú trọng đến chất lượng sản phẩm báo chí, kể cả về câu chữ, để những sản phẩm báo chí không chỉ tồn tại trong một ngày, một đêm mà để lại ấn tượng lâu dài, để người ta đọc và nhớ.
NHÀ BÁO ĐOÀN PHÁP, PHÓ CHỦ TỊCH THƯỜNG TRỰC HỘI NHÀ BÁO TỈNH PHÚ YÊN: Nên tạo thuận lợi để nhà báo tác nghiệp
Nghề báo có nhiều thử thách. Chúng ta nói về trách nhiệm xã hội của người làm báo, vậy hãy đặt câu hỏi ngược lại: Xã hội đã làm gì để tạo điều kiện cho nhà báo hoàn thành trách nhiệm xã hội? Chúng ta đã có Luật Báo chí, có các quy định đạo đức nghề nghiệp. Những người làm báo hoạt động trong khuôn khổ pháp luật và cần tạo điều kiện thuận lợi để hoàn thành trách nhiệm xã hội. Trên thực tế, có những rào cản làm cho quá trình tác nghiệp của nhà báo thêm khó khăn, mới đây là Thông tư 01 của Chánh án TAND Tối cao về việc ban hành nội quy phiên tòa, trong đó quy định: “Nhà báo tham dự phiên tòa để đưa tin về diễn biến phiên tòa phải xuất trình thẻ nhà báo và giấy giới thiệu công tác…”.
NHÀ BÁO NGUYỄN HỮU BÌNH, TRƯỞNG PHÒNG QUẢN LÝ BÁO CHÍ - XUẤT BẢN (SỞ THÔNG TIN - TRUYỀN THÔNG): Trách nhiệm xã hội thể hiện trong tác phẩm
Sự bùng nổ thông tin đặt nhà báo trước nhiều sức ép. Trách nhiệm xã hội của người làm báo thể hiện ở việc phản ánh trung thực, khách quan, đúng sự thật. Trong điều kiện hiện nay, đó là một thử thách lớn. Các báo cạnh tranh thông tin rất gay gắt và hơn nhau trước hết ở chỗ báo nào thông tin nhanh hơn.
Nhà báo cần có mặt ở những “điểm nóng” và thể hiện bản lĩnh nghề nghiệp. Từ khi Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương-981 trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, trên mặt trận thông tin, chúng ta giành thắng lợi hoàn toàn. Các nhà báo đã tiếp cận điểm nóng trên biển Đông và thông tin rất đầy đủ, kịp thời sự việc trên, góp phần tạo nên tiếng nói phản đối mạnh mẽ.
Hơn bao giờ hết, trách nhiệm xã hội của người làm báo thể hiện trong tác phẩm. Và tác phẩm chính là minh chứng cho trách nhiệm xã hội của người làm báo.
YÊN LAN (thực hiện)
