Hôm qua, Đài truyền hình quốc gia Turkmenistan đã ngưng các chương trình để đưa tin khẩn cấp về cái chết của vị tổng thống ở tuổi 66: “Tim của Tổng thống Saparmurart Niyazov đột ngột ngưng đập sáng sớm 21-12”.

Các thiếu nữ Turkmenistan cầm ảnh ông Niyazov - Ảnh: Reuters

Hội đồng An ninh quốc gia đã họp khẩn cấp tại Ashgabad để xem xét các vấn đề bảo đảm ổn định trật tự liên quan tới cái chết của ông Niyazov. Trong một thông điệp khẩn được phát đi sau đó, các thành viên của hội đồng an ninh, nội các và quốc hội đã kêu gọi người Turkmenistan “trung thành với các nguyên tắc nhà nước dân tộc do lãnh tụ vĩ đại thiết lập và kiên định đi theo đường lối chính trị của người cha dân tộc Turkmenistan”.

Ông Niyazov đã lãnh đạo Turkmenistan 21 năm qua từ khi nước này còn nằm trong Liên bang Xô viết. Sau khi Liên Xô tan rã, ông Niyazov tuyên bố về sự trung lập của Turkmenistan và giảm bớt sự can dự của nước này vào SNG. Thời gian sau này, ông bị thế giới chỉ trích do đổi tên ngày tháng thành tên của mình và gia đình, cho đặt các tượng đồng, vàng của mình ở nhiều nơi, tự gọi mình là Turkmenbashi (Cha của người Turkmenistan).

Theo hiến pháp Turkmenistan, nếu tổng thống đột ngột qua đời, quyền tổng thống sẽ là chủ tịch quốc hội (hiện là ông O.Altayev) và bầu cử tổng thống mới sẽ diễn ra sau hai tháng. Tuy nhiên, Reuters dẫn một nguồn tin chính phủ nói quyền tổng thống sẽ là ông Gurbanguly Berdymukham - người đứng đầu Ủy ban lễ tang mà theo truyền thống từ thời Xô viết, nhân vật này sẽ đương nhiên trở thành lãnh đạo mới của đất nuớc.

Có đồn đoán rằng nhiều khả năng con trai cố tổng thống - ông Murad Niyazov - sẽ là ứng viên tổng thống. Một số nhà quan sát khác lo ngại sẽ diễn ra cuộc tranh giành quyền lực tại Turkmenistan do sinh thời ông Niyazov tập trung quyền lực và không có một đội lãnh đạo thống nhất của mình.

Theo một nguồn tin không chính thức, nguyên nhân tim ông ngừng đập là do bệnh tiểu đường. Một số nguồn tin đối lập khẳng định ông đã trong tình trạng chết não ba ngày trước. Từ tháng mười, đã có tin tổng thống gặp vấn đề về tim và có thể không qua khỏi trong năm nay. Năm 1997 ông từng trải qua một cuộc phẫu thuật tim phức tạp tại Đức và năm 2005, ông đã phải qua một đợt điều trị khác.

Theo TTO