* LHQ khẳng định tiếp tục các nỗ lực hỗ trợ người dân Palestine
Báo New York Times của Mỹ ngày 26/2 đưa tin Israel đã thay đổi chiến lược trong đàm phán để giải phóng các con tin bị Phong trào Hồi giáo Hamas bắt giữ, tỏ ý sẵn sàng trao đổi các tù nhân Palestine để nhận con tin về.
Tờ báo trên dẫn lời các quan chức giấu tên cho biết: “Trong một bước tiến chuyển quan trọng (về chính sách đàm phán để giải phóng con tin bị Hamas bắt giữ), các nhà đàm phán Israel phát ra tín hiệu rằng Israel có thể thả một nhóm tù nhân Palestine nổi tiếng đang thụ án tù dài hạn để đổi lấy tự do cho một số con tin Israel vẫn đang bị giam giữ ở Gaza".
Theo tờ báo, phía Israel đã đồng ý riêng với đề xuất của các nhà đàm phán Mỹ về việc trao đổi 15 người Palestine đang thụ án theo các tội danh liên quan đến khủng bố để lấy 5 binh sỹ Israel đang bị Hamas cầm tù.
Theo đề xuất của Mỹ, dự kiến mục đích là đổi được tự do cho 40 trong số gần 100 người bị Hamas bắt giữ, bao gồm cả phụ nữ, người bị thương và người già. Israel vẫn chưa công bố việc thay đổi chiến lược trong đàm phán ở cấp chính thức. Hamas hiện cũng chưa trả lời đề xuất này.
Liên quan đến cuộc xung đột Hamas-Israel, ngày 26/2, Cơ quan cứu trợ người tị nạn Palestine của LHQ (UNRWA) cho biết rất ít hàng hóa cứu trợ nhân đạo đưa được vào Dải Gaza đang bị phong tỏa trong tháng này và đã giảm tới 50% so với tháng Một vừa qua.
Theo Giám đốc UNRWA Philippe Lazzarini, các trở ngại cho hoạt động cứu trợ hiện nay là do thiếu thiện chí chính trị, việc hai cửa khẩu vào Gaza thường xuyên bị đóng và tình hình mất an ninh vì chiến sự.
Báo cáo mới nhất công bố ngày 26/2 của UNRWA cho biết mỗi ngày trung bình có 98 xe tải vào Gaza kể từ đầu tháng, hoạt động tiếp tế qua hai cửa khẩu Kerem Shalom và Rafah hiện vô cùng khó khăn.
Cùng ngày, Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) tuyên bố vừa phát hiện một đường hầm dài 10km ở Dải Gaza do Hamas xây dựng bên dưới một bệnh viện và trường đại học địa phương. Theo dữ liệu của quân đội Israel, Hamas sử dụng mạng lưới đường hầm này để chuyển quân giữa các điểm bố trí nhiều lữ đoàn và tiểu đoàn chiến binh. Phía Israel đã phát hiện nhiều căn phòng, nhà kho chứa vũ khí và thiết bị trong đường hầm này.
Cũng trong ngày 26/2, Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết ông hy vọng thỏa thuận ngừng bắn mới ở Dải Gaza và trả tự do cho những người bị bắt giữ làm con tin ở vùng đất ven biển này có thể đạt được vào đầu tuần tới.
Tổng thống Mỹ đưa ra nhận định như vậy trong bối cảnh các quốc gia Ả-rập như Ai Cập và Qatar cùng với các nước phương Tây như Mỹ và Pháp vẫn đang nỗ lực thúc đẩy các cuộc đàm phán giữa Israel và Phong trào Hồi giáo Hamas.
Phát biểu nhân chuyến thăm New York, Tổng thống Biden cho biết Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ đã báo cáo rằng các bên sắp đặt được thỏa thuận như vậy. Ông Biden nói: "Tôi hy vọng thỏa thuận ngừng bắn sẽ bắt đầu vào ngày 4/3".
Trước đó, trả lời kênh truyền hình CNN ngày 25/2, Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan xác nhận đại diện của các bên, không bao gồm Hamas, đã nhóm họp tại Paris hồi cuối tuần qua và đã đạt được hiểu biết chung về dàn ý sơ bộ cho một thỏa thuận tiềm năng về phóng thích các con tin và lệnh ngừng bắn tạm thời ở Gaza.
Sau cuộc họp nói trên, các đại diện của Ai Cập, Qatar và Mỹ đã nhóm họp ở thủ đô Doha trong những ngày gần đây. Truyền thông Ai Cập đưa tin cuộc họp này có sự tham gia của đại diện của Israel và Hamas. Các bên hy vọng đạt được thỏa thuận ngừng bắn mới trước tháng lễ Ramadan của người Hồi giáo, mà năm nay dự kiến diễn ra trong khoảng từ tháng 3 đến tháng 4.
Về đề xuất thỏa thuận, Hamas cho rằng một số nội dung sửa đổi liên quan đến những vấn đề gây tranh cãi giữa hai bên, song Israel không đưa ra quan điểm cụ thể và rõ ràng về những điều khoản ngừng bắn và việc rút lực lượng khỏi Dải Gaza.
Về phía Israel, lâu nay Thủ tướng Benjamin Netanyahu vẫn bác bỏ yêu cầu của Hamas rằng Israel cần rút lực lượng khỏi Dải Gaza. Tuy nhiên, một quan chức Israel giấu tên ngày 26/2 nói với trang tin Ynet của Israel rằng các cuộc đàm phán đang diễn biến tích cực. Truyền thông Israel đưa tin giới chức quân đội và tình báo nước này đã đến Qatar để tiếp tục đàm phán về thỏa thuận.
Báo New York Times của Mỹ ngày 26/2 đưa tin Israel đã thay đổi chiến lược trong đàm phán để giải phóng các con tin bị Hamas bắt giữ, tỏ ý sẵn sàng trao đổi các tù nhân Palestine để nhận con tin về.
Ngày 26/2, ông Stephane Dujarric, người phát ngôn của Tổng Thư ký LHQ, khẳng định tổ chức đa phương này sẽ duy trì các nỗ lực nhằm giúp người dân Palestine vượt qua những thách thức về nhân đạo, chính trị, tài chính cũng như an ninh.
Đề cập đến việc Thủ tướng Palestine Mohammad Shtayyeh đệ đơn từ chức lên Tổng thống Mahmoud Abbas, LHQ bày tỏ cơ quan này mong muốn thấy một chính quyền Palestine được củng cố và trao quyền.
Ông Stephane Dujarric nêu rõ chính quyền Palestine được củng cố, được trao quyền và có thể quản lý toàn bộ lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng là rất quan trọng.
Đây được xem là bước đi trong lộ trình hướng tới việc thành lập một nhà nước Palestine hoàn toàn độc lập, dân chủ, có chủ quyền, trên cơ sở các đường ranh giới năm 1967, trong đó Dải Gaza là một phần không thể thiếu. Ông nhấn mạnh đó vẫn là giải pháp duy nhất để đạt được hòa bình lâu dài.
Chính phủ Mỹ ngày 26/2 cũng đánh giá cao cuộc cải tổ trong bộ máy chính quyền Palestine, coi đây là bước đi hướng tới việc thống nhất Bờ Tây với Dải Gaza đang bị xung đột tàn phá. Phát biểu với báo giới, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller cho biết: “Chúng tôi hoan nghênh các bước để chính quyền Palestine cải tổ và hồi sinh chính mình".
Theo ông Miller, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã khuyến khích chính quyền Palestine "thực hiện những bước đi này" trong cuộc hội đàm gần đây với Tổng thống Mahmoud Abbas. Ông Miller nêu rõ: “Chúng tôi nhận định động thái này là tích cực. Chúng tôi cho rằng đây là bước quan trọng để có được Dải Gaza và Bờ Tây thống nhất dưới sự quản lý của Chính quyền Palestine”.
Những tuyên bố trên được đưa ra sau khi Thủ tướng Palestine Shtayyeh trước đó cùng ngày đã đệ đơn từ chức lên Tổng thống Abbas. Thủ tướng Shtayyeh nhấn mạnh việc ông từ chức để tạo sự đồng thuận rộng rãi trong nội bộ Palestine về các thỏa thuận chính trị, khi cộng đồng quốc tế đang tăng cường nỗ lực làm xoa dịu cuộc xung đột tại Dải Gaza và bắt đầu tập trung vào một cơ cấu chính trị để quản lý vùng đất này thời hậu xung đột.
H.T (tổng hợp từ TTXVN/Vietnam+)
