* Chủ tịch EC đề xuất 5 nguyên tắc định hướng tương lai của Dải Gaza
Ngày 6/11, Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres đã hối thúc các bên trong cuộc xung đột Hamas-Israel ngừng bắn ngay lập tức khi cảnh báo Dải Gaza đang trở thành mồ chôn trẻ em sau các trận không kích.
Phát biểu tại trụ sở LHQ, Tổng Thư ký Guterres nhấn mạnh mỗi giờ trôi qua, yêu cầu có một lệnh ngừng bắn càng cấp thiết hơn khi thảm kịch ngày càng tồi tệ. Không chỉ các bên tham gia xung đột mà cả cộng đồng quốc tế đều đang đứng trước một trách nhiệm khẩn cấp và cơ bản là dừng ngay các hành động gieo rắc nỗi đau khổ và tăng cường đáng kể hỗ trợ nhân đạo cho Dải Gaza. Ông cho rằng "cơn ác mộng" ở Dải Gaza không còn là một cuộc khủng hoảng nhân đạo mà đã trở thành cuộc khủng hoảng của nhân loại.
Sau khi lực lượng Hamas bất ngờ tấn công Israel ngày 7/10, quân đội Israel đã tấn công đáp trả nhằm vào Dải Gaza đồng thời phong tỏa toàn bộ dải đất có khoảng 2,4 triệu dân này. Phía Israel thông báo có hơn 1.400 người thiệt mạng và hơn 240 người bị bắt làm con tin trong cuộc tấn công của Hamas.
Trong khi đó, cơ quan y tế Dải Gaza cho biết kể từ ngày 7/10, hơn 10.222 người ở vùng lãnh thổ này đã thiệt mạng, trong đó có tới hơn 4.000 trẻ em. Bên cạnh đó, theo Ủy ban Bảo vệ các nhà báo, có trụ sở tại New York (Mỹ), ít nhất 36 phóng viên và nhân viên truyền thông đã thiệt mạng. Tổng Thư ký Guterres nhấn mạnh số phóng viên chết trong cuộc xung đột 4 tuần qua cao hơn bất kỳ cuộc xung đột nào khác trong ít nhất 3 thập kỷ.
Các xe cứu trợ vẫn được phép vào Dải Gaza từ cửa khẩu Rafah ở biên giới Ai Cập nhưng số lượng vẫn ít hơn nhiều so với thời điểm trước ngày 7/10 trong bối cảnh Israel tiến hành kiểm soát an ninh và không cho phép xe chở nhiên liệu vào dải đất này. Ông Guterres nêu rõ không có nhiên liệu, trẻ sơ sinh và bệnh nhân cần các thiết bị hỗ trợ sự sống sẽ không thể qua khỏi. Do đó, cần một lệnh ngừng bắn nhân đạo. Ông cũng lên án các cuộc tấn công của lực lượng Hamas đồng thời kêu gọi lực lượng này trả tự do cho các con tin bắt cóc ở Israel ngày 7/10.
Cùng ngày 6/11, Ngoại trưởng Ai Cập Sameh Shoukry đã kêu gọi quốc tế thể hiện lập trường "thẳng thắn và rõ ràng" để ngăn chặn các hành động gây tổn hại cho người Palestine và phản đối các chính sách trừng phạt tập thể bao gồm ném bom, bao vây và ép buộc di dời người dân ở Gaza.
Theo phóng viên TTXVN tại Cairo, phát biểu trong cuộc trực tuyến cùng ngày với Đại diện cấp cao của Liên minh châu Âu (EU) phụ trách an ninh và chính sách đối ngoại Josep Borrell, Ngoại trưởng Shoukry nhấn mạnh các bên nên đóng góp trách nhiệm pháp lý, nhân đạo và chính trị để chấm dứt thảm họa nhân đạo ở Dải Gaza. Theo Bộ Ngoại giao Ai Cập, tại cuộc họp, các quan chức ngoại giao Ai Cập và EU đã trao đổi "thẳng thắn và chi tiết” về các khía cạnh nhân đạo, an ninh và chính trị liên quan cuộc khủng hoảng Gaza.
Ngoại trưởng Shoukry kêu gọi cộng đồng quốc tế kêu gọi Israel ngừng bắn ngay lập tức cũng như đảm bảo cung cấp viện trợ nhân đạo đầy đủ và bền vững cho người dân Palestine ở dải đất ven Địa Trung Hải này. Người đứng đầu Bộ Ngoại giao Ai Cập nêu rõ cuộc khủng hoảng ở Gaza là một "cú sốc nhân đạo". Đề cập đến hoạt động vận chuyển hàng viện trợ nhân đạo tại cửa khẩu Rafah giữa Ai Cập và Gaza, ông kêu gọi loại bỏ tất cả những cản trở từ phía Israel.
Về phần mình, ông Borrell cam kết sẽ truyền tải thông điệp của ông Shoukry tới các nước tham dự cuộc họp cấp ngoại trưởng của Nhóm Các nước Công nghiệp phát triển (G7) dự kiến diễn ra tại Nhật Bản trong tuần này. Ông Borrell nói thêm rằng cuộc khủng hoảng nhân đạo hiện nay ở Gaza là chưa từng có theo mọi tiêu chuẩn và đòi hỏi những nỗ lực phối hợp nhiều hơn để hạn chế hậu quả của nó đối với dân thường Palestine.
* Trong diễn biến khác, cũng trong ngày 6/11, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen đã đề xuất 5 nguyên tắc cơ bản để định hướng tương lai của Dải Gaza sau khi cuộc xung đột Israel-Hamas kết thúc.
Các nguyên tắc, được gắn với triển vọng giải pháp hai nhà nước, bao gồm việc chấm dứt sự kiểm soát của Hamas đối với dải đất hơn 2,4 triệu dân này và dỡ bỏ lệnh phong tỏa nghiêm ngặt do Israel và Ai Cập áp đặt kể từ năm 2007.
Năm nguyên tắc đối với Dải Gaza do Chủ tịch von der Leyen đề xuất gồm: Không có nơi trú ẩn an toàn cho những kẻ khủng bố; Không có chính phủ do Hamas lãnh đạo; Không có sự hiện diện an ninh lâu dài của Israel; Không có sự cưỡng bức di dời đối với người Palestine; Không có sự phong tỏa kéo dài.
Tuy vậy, bà von der Leyen thừa nhận rằng tất cả những điều này có vẻ quá tham vọng khi xung đột vẫn đang diễn ra ác liệt.
Cộng đồng quốc tế phải nỗ lực hết sức để duy trì hy vọng, để tìm ra giải pháp lâu dài dựa trên nguyên tắc hai nhà nước, cùng chung sống trong hòa bình và an ninh.
Trong diễn biến liên quan, phát biểu ngày 6/11, Thủ tướng Áo Karl Nehammer nhấn mạnh khuôn khổ giải pháp hai nhà nước sẽ mang đến triển vọng giải quyết lâu dài vấn đề Israel - Palestine.
Phát biểu trong cuộc thảo luận với Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas, Thủ tướng Áo khẳng định cuộc xung đột Hamas-Israel cần phải chấm dứt để tránh làm trầm trọng hơn tình hình tại Dải Gaza.
Ông cũng nhấn mạnh điều quan trọng hiện nay là đảm bảo viện trợ nhân đạo đến được Dải Gaza qua cửa khẩu Rafah ở biên giới Ai Cập nhưng đồng thời phải đảm bảo rằng hàng viện trợ đến tay dân thường chứ không phải Hamas.
Nhà lãnh đạo Áo cũng kêu gọi hỗ trợ để giải thoát các con tin bị Hamas bắt giữ, trong đó có 1 công dân Áo.
Theo ông Nehammer, nhiều cuộc đàm phán nhằm tìm cách giải thoát các con tin hiện đang diễn ra trên tất cả các kênh chính trị-ngoại giao và Áo sẽ tiếp tục nỗ lực vì vấn đề này.
T.LÊ (tổng hợp từ TTXVN/Vietnam+)
