Nga sẵn sàng quay trở lại thực thi Thỏa thuận Ngũ cốc biển Đen với điều kiện các điều khoản cuối cùng phải được đáp ứng. Đồng thời, Moscow tiếp tục xuất khẩu lương thực, có tính đến mối quan tâm của các quốc gia có nhu cầu.
Thứ trưởng Ngoại giao Liên bang Nga Sergei Vershinin tuyên bố như vậy trong một cuộc họp ngắn trong ngày 21/7 tại Moscow.
Theo hãng tin TASS, Thứ trưởng Vershinin đã nêu ra một số các điều kiện của Nga, đó là đảm bảo việc di chuyển an toàn và có thể kiểm chứng của các con tàu đến các cảng trên Biển Đen, hoạt động bình thường của đường ống khí amoniac Togliatti-Odessa, kết nối lại Ngân hàng Nông nghiệp Nga - Rosselkhozbank - với hệ thống SWIFT.
Ông khẳng định "sau khi các điều kiện mà Tổng thống Vladimir Putin nêu ra được đáp ứng, chúng tôi sẵn sàng xem xét các lựa chọn khác nhau để tiếp tục cung cấp ngũ cốc cho thị trường thế giới". Tuy nhiên, quan chức ngoại giao Nga nhấn mạnh "hiện tại không có liên hệ nào về giải pháp thay thế cho thỏa thuận ngũ cốc".
Theo Thứ trưởng Vershinin, Nga đã vạch ra đã các tuyến đường mới để xuất khẩu ngũ cốc sau khi chấm dứt Thỏa thuận Ngũ cốc biển Đen và Ukraine đe dọa đánh chìm tàu đến Nga. Ông nhấn mạnh bằng cách này hay cách khác, hoạt động xuất khẩu nông sản của Nga sẽ tiếp tục.
Quan chức Nga bày tỏ Moscow chia sẻ những lo ngại có thể có của các nước châu Phi sau khi chấm dứt Sáng kiến Ngũ cốc biển Đen. Ông khẳng định phía Nga không chỉ hiểu những lo ngại này mà còn sẽ cố gắng giải quyết vấn đề. Lãnh đạo các quốc gia châu Phi sẽ nhận được những đảm bảo cần thiết tại hội nghị thượng đỉnh Nga - châu Phi vào tuần tới.
Ông cho biết Nga đã chuyển hơn 900.000 tấn ngũ cốc tới các nước châu Phi đang cần nhất. Hiện các cuộc tiếp xúc và các nỗ lực đang được tiến hành, bao gồm cả việc giao hàng miễn phí cho các nước ở lục địa Đen.
CÙng ngày 21/7, truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ dẫn lời Tổng thống Recep Tayyip Erdogan nêu rõ các cuộc thảo luận theo dự kiến giữa ông và người đồng cấp Nga Vladimir Putin sẽ mở đường cho việc khôi phục Sáng kiến Ngũ cốc biển Đen. Ông Erdogan đồng thời kêu gọi các nước phương Tây cân nhắc những yêu cầu của Nga.
Phát biểu với các phòng viên trên chuyến bay trở về sau khi thăm các nước Vùng Vịnh và miền Bắc Cyprus, Tổng thống Erdogan nêu rõ việc chấm dứt Thỏa thuận Ngũ cốc biển Đen sẽ kéo theo nhiều hậu quả, từ tình trạng tăng giá lương thực toàn cầu tới vấn nạn khan hiếm lương thực ở một số vùng và có thể dẫn tới những làn sóng di cư mới.
Ông bày tỏ tin tưởng thông qua những cuộc thảo luận kỹ lưỡng về vấn đề này với Tổng thống Putin, các bên có thể đảm bảo duy trì Sáng kiến Ngũ cốc.
Sáng kiến Ngũ cốc biển Đen hết hiệu lực ngày 17/7 vừa qua mà các bên tham gia không thể đạt thỏa thuận gia hạn. Thỏa thuận nhằm duy trì hoạt động xuất khẩu ngũ cốc Ukraine qua các cảng ở biển Đen trong thời điểm xung đột, được Nga và Ukraine ký kết với sự trung gian của LHQ và Thổ Nhĩ Kỳ hồi tháng 7/2022 và đã được gia hạn nhiều lần.
Ngày 17/7, Nga đã không nhất trí gia hạn thỏa thuận với lý do các yêu cầu của Moscow liên quan hoạt động xuất khẩu phân bón và thực phẩm của nước này trong khuôn khổ thỏa thuận không được tuân thủ.
Nga khẳng định chỉ quay lại tham gia thỏa thuận khi các yêu cầu về việc tạo điều kiện cho các loại thực phẩm và phân bón của nước này tiếp cận thị trường toàn cầu dễ dàng hơn được đáp ứng.
Theo Tổng thống Erdogan, các bên đều biết nhà lãnh đạo Nga có những mong muốn cụ thể về hành động của các nước phương Tây.
Do đó, sự hồi đáp của phương Tây đóng vai trò then chốt giúp tháo gỡ bế tắc. Nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ cũng nhắc lại những phát biểu trước đó rằng ông hy vọng Tổng thống Putin sẽ đến thăm Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 8 tới. Ông tin tưởng các bên sẽ có thể đảm bảo khôi phục thỏa thuận ngũ cốc mà không phải kéo dài quy trình.
H.N (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)
