* Triển vọng mới về liệu pháp miễn dịch trong điều trị COVID-19
Vắc xin ngừa COVID-19 của hãng AstraZeneca đã cho thấy hiệu quả 74% trong việc ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm của bệnh và tỉ lệ này là 83,5% đối với những người từ 65 tuổi trở lên.
Đây là kết qua cuộc nghiên cứu lâm sàng do AstraZeneca tiến hành tại Mỹ và công bố trên tạp chí New England Journal of Medicine số ra ngày 29/9. Kết quả này có được dựa trên cuộc thử nghiệm lâm sàng với hơn 26.000 tình nguyện viên ở Mỹ, Chile và Peru.
Những người này được tiêm hai mũi vắc xin của AstraZeneca với khoảng cách giữa mỗi mũi là 1 tháng, hoặc được tiêm giả dược.
Theo nghiên cứu, trong số hơn 17.600 người được tiêm vắc xin, không có trường hợp nào mắc triệu chứng bệnh nghiêm trọng hoặc tình trạng bệnh chuyển biến nặng và không có ca tử vong. Trong khi đó, đối với 8.500 tình nguyện viên sử dụng giả dược, thì có 8 trường hợp bệnh chuyển nặng và 2 ca tử vong.
Tiến sĩ Anna Durbin, nhà nghiên cứu vắc xin tại Đại học Johns Hopkins và là một trong những giám sát viên của nghiên cứu nói trên, nhấn mạnh vắc xin có hiệu quả cao trong việc giảm nguy cơ tình trạng bệnh trở nặng và nguy cơ phải nhập viện.
Ngoài ra, không có trường hợp nào xảy ra tác dụng phụ đông máu hay còn gọi là huyết khối với việc giảm tiểu cầu xảy ra sau khi tiêm chủng.
Mức độ hiệu quả 74% trên thấp hơn so với mức 79% mà hãng AstraZeneca đưa ra trong một báo cáo sơ bộ tháng Ba vừa qua. Hãng này sau đó cũng đã điều chỉnh tỉ lệ hiệu quả xuống còn 76% sau khi các nhà chức trách cho rằng tỉ lệ 79% dựa trên số liệu cũ.
Cuối tháng 7, AstraZeneca thông báo kế hoạch nộp hồ sơ lên Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ để xin cấp phép sử dụng hoàn toàn thay vì sử dụng khẩn cấp vắc xin phòng COVID-19 của mình.
Trả lời phỏng vấn báo chí, Giám đốc điều hành AstraZeneca Pascal Soriot cho biết ông hy vọng vắc xin có thể được sử dụng hoàn toàn tại Mỹ, mặc dù quá trình này mất nhiều thời gian hơn dự kiến.
Ngoài ra, công ty cũng đang nghiên cứu, phát triển các liều tăng cường đối với những người được tiêm đầy đủ hai mũi vắc xin của AstraZeneca, hoặc 2 mũi của các hãng Pfizer/BioNTech hay của Moderna. Vắc xin phòng COVID-19 của AstraZeneca có tên Vaxzevria đã được cấp phép sử dụng tại hơn 170 quốc gia trên thế giới.
Cùng ngày, Slovenia quyết định đình chỉ việc sử dụng vắc xin phòng COVID-19 của hãng Johnson&Johnson do ghi nhận một trường hợp tử vong sau khi tiêm vacicne của hãng này.
Trường hợp tử vong là một phụ nữ 20 tuổi. Người này đã tiêm vắc xin của Johnson&Johnson vào ngày 27/9 và đã tử vong vào rạng sáng 29/9 do xuất huyết não và đông máu. Bộ trưởng Y tế Slovenia Janez Poklukar cho biết sẽ đình chỉ việc sử dụng vắc xin này cho đến khi làm rõ nguyên nhân khiến người phụ nữ trên tử vong.
Trước đó, các chuyên gia đã khuyến nghị chính phủ dừng sử dụng vắc xin của hãng Johnson & Johnson vì cho rằng có sự liên hệ "không mong muốn" giữa trường hợp tử vong trên với việc tiêm vắc xin. Cho tới nay, khoảng 47% trong tổng số 2 triệu dân tại Slovenia đã tiêm đủ liều và đây là một trong số các quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) có tỉ lệ tiêm chủng thấp nhất.
* Các nhà khoa học thuộc một số trung tâm bệnh truyền nhiễm và điều trị kháng thể hàng đầu của Úc cho biết đang tiến gần hơn tới việc tạo ra liệu pháp kháng thể đơn dòng (liệu pháp miễn dịch thụ động) trong điều trị COVID-19.
Trong nghiên cứu công bố ra ngày 29/9, các nhà khoa học Úc cho biết các kháng thể đơn dòng (MAB) có thể ngăn chặn virus SARS-CoV-2 xâm nhập vào các tế bào trong các mô hình tiền lâm sàng.
MAB là các protein nhân tạo, được điều chỉnh để hoạt động như kháng thể tự nhiên để phục hồi hoặc tăng cường sự tấn công của hệ miễn dịch đối với một mầm bệnh cụ thể, như trong nghiên cứu là virus SARS-CoV-2.
Nhóm nghiên cứu thuộc Viện Nghiên cứu Y khoa Walter và Eliza Hall (WEHI), Viện Nhiễm trùng và Miễn dịch Peter Doherty, Viện Burnet, Viện Kirby, CSL, Affinity Bio và Tổ chức Nghiên cứu công nghiệp và khoa học Khối thịnh vượng chung ( CSIRO) - cho rằng phát hiện này có thể mở đường cho các thử nghiệm lâm sàng về liệu pháp MAB nhằm ngăn ngừa các trường hợp mắc COVID-19 nghiêm trọng.
Để tìm ra phát hiện trên, các nhà khoa học đã nghiên cứu kháng thể từ những bệnh nhân mắc COVID-19 đã hồi phục, sau đó sàng lọc tìm ra các kháng thể hiệu quả nhất chống lại virus SARS-CoV-2. Hai MAB hàng đầu được kết hợp thành một hỗn hợp kháng thể (cocktail kháng thể).
Phó Giáo sư Wai-Hong Tham của WEHI, đồng chủ trì nghiên cứu cho biết nhóm nghiên cứu đã sàng lọc hàng trăm kháng thể tiềm năng, xác định 12 kháng thể hàng đầu có khả năng ngăn chặn mạnh nhất. Theo bà, việc kết hợp các kháng thể hàng đầu giúp các nhà nghiên cứu kiểm tra hiệu quả của nó trong việc ngăn chặn virus SARS-CoV-2 xâm nhập vào tế bào.
Phó Giáo sư Wai-Hong Tham nêu rõ hỗn hợp kháng thể đã ngăn chặn hiệu quả sự xâm nhập của virus trong các thử nghiệm và giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh trong các mô hình tiền lâm sàng, qua đó ngăn chặn tình trạng nhiễm trùng.
Các nhà nghiên cứu hy vọng liệu pháp MAB có thể bảo vệ những người dễ bị tổn thương nhất, như người già. Không giống như vaccine, phải mất vài tuần để tạo ra kháng thể, các liệu pháp dựa trên kháng thể sẽ bảo vệ con người trước virus ngay lập tức. Do đó, có thể áp dụng liệu pháp này ở những người suy giảm miễn dịch hoặc không thể đáp ứng miễn dịch mạnh mẽ với vaccine trong tương lai.
T.LÊ (tổng hợp từ TTXVN/Vietnam+)
