Các nước tài trợ trên thế giới ngày 13/9 cam kết hỗ trợ nhân đạo hơn 1 tỉ USD cho Afghanistan nhằm giúp quốc gia này đối phó với cuộc khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng sau khi Taliban lên nắm quyền.
Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres đã đưa ra thông tin trên trong Hội nghị viện trợ quốc tế cho Afghanistan tại Geneva (Thụy Sĩ). Người đứng đầu Liên Hợp Quốc nhấn mạnh hệ thống tài chính của Afghanistan hiện nay hết sức hạn chế cho nên một số chức năng cơ bản của nền kinh tế thậm chí không vận hành được và người dân cũng chỉ được tiếp cận tiền mặt một cách hạn chế. Ông khẳng định bất kỳ nền kinh tế nào cũng không thể vận hành bình thường nếu không có tiền mặt và điều quan trọng hiện nay là phải hỗ trợ tránh để kinh tế Afghanistan sụp đổ.
Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc, Linda Thomas-Greenfield thông báo Washington đã cung cấp gần 64 triệu USD trong đợt hỗ trợ nhân đạo mới cho Afghanistan. Bà phát biểu: "Hôm nay, chúng tôi cam kết hưởng ứng lời kêu gọi khẩn thiết về hỗ trợ tài chính, cam kết sát cánh cùng các nhân viên làm công tác nhân đạo khi họ thực hiện công việc quan trọng của mình và đẩy mạnh hành động nhân đạo ở Afghanistan để chúng ta có thể cứu sống những người Afghanistan đang gặp khó khăn”.
Phóng viên TTXVN tại Paris đưa tin Pháp sẽ đóng góp 100 triệu euro (118 triệu USD) cho công tác nhân đạo khẩn cấp ở Afghanistan. Quyết định này đã được Ngoại trưởng Jean-Yves Le Drian thông báo tại Geneva ngày 13/9, sau khi Liên hợp quốc ra lời kêu gọi cứu trợ khẩn cấp cho quốc gia Tây Nam Á này.
Phát biểu tại cuộc họp cấp cao về tình hình Afghanistan, Ngoại trưởng Le Drian chia sẻ: "Một nửa dân số (Afghanistan) hiện đang phải đối mặt với những rủi ro, bao gồm hơn 4 triệu phụ nữ và khoảng 10 triệu trẻ em. Chúng ta phải có trách nhiệm ở bên cạnh họ trong giai đoạn khó khăn này", ông đồng thời thông báo Pháp cam kết đóng góp "100 triệu euro để giải quyết tình trạng khẩn cấp hiện nay”.
Theo phóng viên TTXVN tại London, Ngoại trưởng Anh Dominic Raab cùng ngày cho biết nước này sẽ hỗ trợ người Afghanistan thông qua Liên Hợp Quốc và các cơ quan viện trợ nhằm tránh trao tiền trực tiếp cho lực lượng Taliban.
Tại Hội nghị viện trợ quốc tế do Liên Hợp Quốc chủ trì, Ngoại trưởng Raab khẳng định Anh sẽ không viện trợ trực tiếp cho Taliban vì điều tối quan trọng là các tổ chức viện trợ có thể hoạt động an toàn và tự do tại Afghanistan.
Ông Raab cho biết Anh hoan nghênh sự điều phối của Liên Hợp Quốc trong công tác viện trợ và kêu gọi Taliban tạo điều kiện cho các nhân viên cứu trợ được hoạt động an toàn tại Afghanistan. Ông cảnh báo nếu nền kinh tế Afghanistan và các dịch vụ cơ bản sụp đổ, điều này sẽ tác động trực tiếp đến toàn bộ khu vực.
Nhằm ngăn chặn một cuộc khủng hoảng nhân đạo, Anh sẽ tăng gấp đôi viện trợ cho Afghanistan và khu vực lên khoảng 396 triệu USD trong năm nay, bao gồm 42 triệu USD cho các nước láng giềng của Afghanistan, nơi được cho có thể chịu ảnh hưởng từ làn sóng di cư của những người tị nạn.
Trước đó cùng ngày, Cao ủy nhân quyền Liên Hợp Quốc Michelle Bachelet cũng có chung nhận định như vây, khi cho rằng thành phần chính phủ lâm thời tại Afghanistan không bao gồm phụ nữ hay các đại diện từ các cộng đồng thiểu số.
Liên quan tới nỗ lực viện trợ cho người dân Afghanistan, Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres đã kêu gọi các nước tăng cường viện trợ cần thiết cũng như hỗ trợ phụ nữ và những người dễ bị tổn thương ở quốc gia Tây Nam Á.
Phát biểu tại một hội nghị về viện trợ quốc tế cho Afghanistan ở Geneva (Thụy Sĩ), ông Guterres nhấn mạnh người dân Afghanistan đang cần “phao cứu sinh” trong thời khắc có lẽ là nguy hiểm nhất sau nhiều thập kỷ nước này chìm trong nội chiến. Người đứng đầu Liên Hợp Quốc cho biết người dân Afghanistan đang phải hứng chịu “một trong những cuộc khủng hoảng nhân đạo tồi tệ nhất trên thế giới,” ngay cả trước khi lực lượng Taliban giành quyền điều hành đất nước hôm 15/8. Theo số liệu của Liên Hợp Quốc, khoảng 50% dân số Afghanistan đang phải sống dựa vào hang hóa viện trợ nhân đạo.
Ngày 13/9, Ngoại trưởng Qatar Sheikh Mohammed bin Abdulrahman Al-Thani đã kêu gọi các bên ở Afghanistan tiến hành hòa giải dân tộc, coi đây là “van an toàn” cho sự ổn định của nước này.
Qatar lâu nay đóng vai trò trung gian trong vấn đề Afghanistan, tổ chức các cuộc đàm phán giữa lực lượng Taliban và Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump cũng như với chính quyền cũ tại Afghanistan được phương Tây ủng hộ.
Tại cuộc hội đàm với người đồng cấp Pháp Jean-Yves Le Drian diễn ra ở thủ đô Doha, ông Sheikh Mohammed tuyên bố Qatar sẽ “ủng hộ mọi nỗ lực nhằm đạt được hòa giải dân tộc ở Afghanistan”. Ông cho rằng hòa giải dân tộc là “van an toàn” duy nhất cho sự ổn định của Afghanistan trong tương lai.
Cùng ngày 13/9, Iran cho rằng thành phần chính phủ lâm thời tại Afghanistan thiếu tính đại diện cho người dân quốc gia Tây Nam Á này. Phát biểu họp báo ở Tehran, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran, Said Khatibzadeh, nhấn mạnh: “Chắc chắn đây không phải là chính phủ đa đại diện mà cộng đồng quốc tế và Cộng hòa Hồi giáo Iran mong đợi. Chúng ta thực sự phải chờ xem Taliban phản ứng như thế nào trước các yêu cầu quốc tế”.
H.N (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)
