* Ngoại trưởng Mỹ thảo luận với Tổng Thư ký LHQ về tình hình Trung Đông
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 9/1 tuyên bố Washington đã áp đặt các lệnh trừng phạt mới đối với Tehran sau loạt vụ tấn công bằng tên lửa vào các căn cứ đồn trú của quân đội Mỹ ở Iraq.
Ông Trump khẳng định: “Mọi việc đã được thực hiện. Chúng tôi đã tăng cường chúng (các lệnh trừng phạt). Chúng đã rất nghiêm khắc, nhưng hiện nay còn được tăng cường một cách đáng kể”.
Cùng ngày, ông Donald Trump tuyên bố, Mỹ sát hại Tư lệnh đơn vị Quds thuộc IRGC Qassem Soleimani ngay sau khi ông này đáp xuống Iraq hồi tuần trước một phần là do họ đang tìm cách "tấn công" Đại sứ quán Mỹ ở Baghdad.
Phát biểu trên có thể đã giải thích thêm điều mà cho tới nay vẫn còn là những mô tả mập mờ về thông tin tình báo khiến cho chính quyền của Tổng thống Trump quyết định rằng giết tướng Soleimani và ngăn chặn các âm mưu của ông sẽ giúp ngăn bất kỳ hậu quả mà Washington có thể gặp phải.
Phát biểu với phóng viên tại Nhà Trắng, Tổng thống Trump nêu rõ: "Chúng tôi làm vậy vì họ đang tìm cách làm nổ đại sứ quán của chúng tôi".
Ngoài ra, ông Trump nêu rõ Mỹ tiến hành không kích cũng vì một vụ tấn công bằng rocket nhằm vào một căn cứ quân sự Mỹ ở Iraq do lực lượng dân quân được Iran hậu thuẫn tiến hành hồi tháng 12/2019, khiến một nhà thầu Mỹ thiệt mạng.
Theo các quan chức Mỹ, tướng Soleimani có vai trò dàn dựng vụ tấn công bằng rocket này. Một lý do khác là các cuộc biểu tình của những người ủng hộ lực lượng dân quân được Iran hậu thuẫn bên ngoài Đại sứ quán Mỹ ở Baghdad. Ông Trump cho hay tướng Soleimani đã muốn các cuộc biểu tình này "trở nên bạo lực hơn".
Trong diễn biến khác, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết ông đã thảo luận tình hình ở Trung Đông với Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres. Trên mạng xã hội Twitter vào chiều 9/1, ông Pompeo viết: "Chúng tôi đã thảo luận tình hình ở Trung Đông cũng như tầm quan trọng lâu dài của Hiến chương Liên Hợp Quốc. Hài lòng vì đã thảo luận những vấn đề ưu tiên tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc vào hôm nay".
Theo ông Pompeo, tình hình đã hạ nhiệt từ hôm 8/1 khi Tổng thống Donald Trump thông báo những kế hoạch nhắm vào Iran bằng các lệnh trừng phạt thay vì dùng sức mạnh quân sự trong khi Tehran cũng tuyên bố kiềm chế không tiến hành thêm các vụ tập kích bằng tên lửa nữa nếu Washington không tấn công nước Cộng hòa Hồi giáo này.
Cùng ngày, Ngoại trưởng Pakistan Shah Mahmood Qureshi đã thảo luận với người đồng cấp Nga Sergei Lavrov về tình hình hiện nay tại Trung Đông trong bối cảnh căng thẳng Mỹ - Iran gia tăng. Bộ Ngoại giao Pakistan cho biết Ngoại trưởng Qureshi đã chỉ rõ rằng việc căng thẳng leo thang tại Trung Đông có thể tạo ra mối đe dọa tới hòa bình và an ninh tại khu vực.
Ông Qureshi cũng tái khẳng định lập trường của Pakistan rằng nước này sẽ không trở thành một bên trong xung đột tại khu vực hay cho phép lãnh thổ nước này bị sử dụng để chống lại bất kỳ quốc gia láng giềng nào.
Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif đã có bài phát biểu công khai chỉ trích Mỹ trước Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.
Ông Zarif, không thể trực tiếp tham dự phiên thảo luận mở cấp bộ trưởng của Hội đồng Bảo an về nỗ lực bảo vệ Hiến chương Liên Hợp Quốc vì bị Mỹ từ chối cấp thị thực, đã trình bày bài diễn văn thông qua đại diện thường trực của Iran tại Liên Hợp Quốc Majid Takht Ravanchi.
Theo đó, Ngoại trưởng Iran khẳng định thế giới đang đứng trước một bước ngoặt với sự chấm dứt của tình trạng độc đoán về quyền lực và chủ nghĩa đơn phương của Mỹ ngày càng thách thức các chuẩn mực và luật pháp quốc tế.
L.H (tổng hợp từ TTXVN/Vietnam+)
