Ngày 28/6, Bộ Ngoại giao Trung Quốc bày tỏ hy vọng nước này và Mỹ có thể đạt được đồng thuận về vấn đề thương mại sau khi giới chức hai nước đã tổ chức các vòng đàm phán thương mại mà không đạt được thỏa thuận nào từ đầu năm đến nay.
Tuyên bố trên được đưa ra một ngày trước khi Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dự kiến gặp nhau bên lề Hội nghị Thượng đỉnh Nhóm Các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) tại TP Osaka (Nhật Bản).
Phát biểu tại một cuộc họp báo thường kỳ ở thủ đô Bắc Kinh, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng nêu rõ: “Chúng tôi hy vọng Mỹ có thể thỏa hiệp với Trung Quốc và hợp tác với chúng tôi để cuộc gặp này đạt kết quả tích cực. Điều này nhằm phục vụ lợi ích của cả hai nước cũng như đáp ứng những kỳ vọng chung của cộng đồng quốc tế”.
Cũng phát biểu tại một cuộc họp báo thường kỳ Trung Quốc đã lên tiếng phản đối dự luật chi tiêu quốc phòng năm 2020 của Mỹ, cho rằng trong đó có những điều khoản “tiêu cực” liên quan đến nước này. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng tuyên bố: “Trung Quốc phản đối mạnh mẽ động thái thông qua dự luật bao hàm nội dung tiêu cực về Trung Quốc”. Ông Cảnh Sảng nêu rõ Trung Quốc đã trao công hàm phản đối Mỹ về vấn đề này. Người phát ngôn trên hối thúc phía Mỹ không luật hóa dự luật trên để tránh làm tổn hại quan hệ song phương.
Một ngày trước đó, Thượng viện Mỹ đã thông qua dự luật mang tên Đạo luật chi tiêu quốc phòng năm 2020 (NDAA), bao gồm cả những điều khoản về Trung Quốc như cấm các quỹ liên bang Mỹ hợp tác với các doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc. Văn kiện này cũng yêu cầu Bộ Quốc phòng Mỹ phải báo cáo chi tiết nhằm ngăn chặn việc chuyển giao công nghệ nhạy cảm cho Trung Quốc và Nga cũng như báo cáo về hoạt động tại Bắc Cực.
Trong diễn biến khác, ngày 28/6, trước khi diễn ra cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề Hội nghị G20, các chiến lược gia kinh tế của hầu hết các ngân hàng lớn Phố Wall đều bày tỏ lạc quan về khả năng hai bên sẽ đạt được một thỏa thuận ngừng chiến thương mại và nối lại các cuộc đàm phán.
Theo chuyên gia của Ngân hàng Barclays, việc cả Mỹ và Trung Quốc đều mong muốn nối lại đàm phán mang lại nhiều cơ hội hơn cho một thỏa thuận ngừng chiến, theo đó lãnh đạo hai nước sẽ đồng ý tạm dừng leo thang thuế quan và/hoặc hàng rào phi thuế quan trong khi các cuộc đàm phán cấp cao diễn ra.
Các chuyên gia của City Bank và Bank of America nhận định một thỏa thuận ngừng chiến mà hai bên sẽ đạt được có thể bao gồm cam kết không tiếp tục làm leo thang căng thẳng liên quan đến đầu tư, công nghệ và thương mại.
Tuy nhiên, vấn đề chính về cơ cấu kinh tế sẽ chưa được giải quyết và Mỹ sẽ tiếp tục duy trì các mức thuế quan hiện nay. Với xu hướng tăng trưởng kinh tế cùng với sức mạnh của thị trường chứng khoán với chỉ số S&P 500 ở mức cao nhất mọi thời đại, Mỹ sẽ không phải chịu bất kỳ sức ép nào để buộc phải đạt được một thỏa thuận với Trung Quốc.
Trong khi đó, theo chuyên gia của Ngân hàng Evercore, Cowen hay Morgan Stanley, Mỹ sẽ tạm thời trì hoãn việc áp thuế quan mới đối với hơn 300 tỉ USD hàng hóa còn lại của Trung Quốc trong một thời gian ngắn hoặc có thể một thời gian dài, nhưng sẽ không chờ đợi đạt được một thỏa thuận với Trung Quốc mà hướng tới các các cuộc đàm phán mới nhằm tìm kiếm lối thoát cho cuộc chiến thương mại hiện nay.
Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung bắt đầu cách đây hơn 1 năm. Chính quyền Tổng thống Trump đến nay đã áp thuế bổ sung đối với 250 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc, trong khi Bắc Kinh đáp trả bằng cách áp thuế đối với 60 tỉ USD hàng hóa Mỹ.
Cuộc đàm phán thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc diễn ra hồi tháng 5 vừa qua song không đạt kết quả. Mới đây, Mỹ cảnh báo áp thuế 25% đối với toàn bộ hàng hóa còn lại nhập khẩu từ Trung Quốc có giá trị khoảng 300 tỉ USD, bao gồm điện thoại, máy tính và hàng may mặc. Ông Trump cho rằng nền kinh tế Mỹ sẽ hưởng lợi nếu cuộc chiến thương mại leo thang.
Trả lời phỏng vấn kênh Fox Business Network ngày 26/6, ông Trump nói rằng “Kế hoạch B” của ông sẽ đem về hàng tỉ USD/tháng và “chúng tôi sẽ càng ngày càng ít làm ăn kinh doanh với họ”.
H.T (tổng hợp từ TTXVN, Vietnam+)
