* Tổng thống Pháp khẳng định 31/10 là hạn chót để Anh rời EU
Thủ tướng Anh Theresa May đã chính thức từ bỏ các nỗ lực tiếp tục thúc đẩy tiến trình đưa nước Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (EU), gọi tắt là Brexit, trong bối cảnh bản thân bà sẽ chính thức từ chức vào ngày 7/6 tới.
Điều này đồng nghĩa với việc người kế nhiệm bà May sẽ không có nhiều thời gian để phá vỡ thế bế tắc chính trị tại Quốc hội nhằm thông qua thỏa thuận Brexit trước thời điểm nước Anh rời EU vào ngày 31/10 tới.
Văn phòng Thủ tướng Anh ngày 3/6 xác nhận Thủ tướng May sẽ không đưa dự luật về thực hiện thỏa thuận Brexit của mình ra bỏ phiếu tại hạ viện vào cuối tuần này như kế hoạch ban đầu.
Người kế nhiệm của bà sẽ tiếp tục phải gánh vác sứ mệnh tìm cách vượt qua sự chia rẽ và bế tắc hiện nay tại Quốc hội Anh về các điều khoản nhằm đưa nước Anh rời khỏi EU. Tuy nhiên, với quy trình như hiện tại, nhanh nhất cũng phải sang nửa đầu tháng 7 nước Anh mới lựa chọn được Thủ tướng mới.
Như vậy chỉ còn lại quãng thời gian rất ít cho nhà lãnh đạo mới tìm cách đàm phán lại các điều khoản Brexit với EU, và thông qua thỏa thuận mới tại hạ viện.
Thỏa thuận Brexit của Thủ tướng May đã bị bác bỏ ba lần tại Hạ viện Anh, trong khi cuối tháng 5 vừa qua các quan chức chủ chốt trong nội các cũng bác bỏ kế hoạch của bà nhằm tìm sự ủng hộ của hạ viện trong lần bỏ phiếu thứ tư với nhượng bộ về việc sẽ bỏ phiếu xem có cần tổ chức trưng cầu dân ý lần hai về Brexit hay không.
Những thất bại nặng nề này là nguyên nhân trực tiếp khiến bà May buộc phải tuyên bố sẽ từ chức vào ngày 7/6, sau chưa đầy ba năm trên cương vị thủ tướng.
Quốc hội Anh sẽ nghỉ hè vào nửa cuối tháng 7 và chỉ họp lại vào tháng 9, với kỳ làm việc ngắn kéo dài hai tuần trước khi tạm nghỉ tiếp để các đảng phái tổ chức đại hội thường niên.
Quốc hội Anh sẽ chỉ họp trở lại vào ngày 7/10, tức là đúng 10 ngày trước khi các nhà lãnh đạo EU tổ chức một hội nghị thượng đỉnh đặc biệt để đánh giá tiến trình Brexit. Một số ứng cử viên vào vị trí lãnh đạo Đảng Bảo thủ cầm quyền, đồng nghĩa với ghế Thủ tướng Anh, trong đó có những nhân vật ủng hộ Brexit như cựu Ngoại trưởng Boris Johnson và cựu Bộ trưởng Brexit Dominic Raab, tuyên bố có thể đàm phán một thỏa thuận tốt hơn với EU và thông qua được thỏa thuận này tại Quốc hội Anh trước ngày 31/10.
Tuy nhiên trong thực tế, Hạ viện Anh sẽ chỉ họp 20 ngày, thậm chí ít hơn, trước khi diễn ra hội nghị thượng đỉnh đặc biệt của EU. Đáng chú ý là cả hai cái tên nêu trên đều khẳng định sẽ đưa nước Anh rời EU vào ngày 31/10, dù có hay không có thỏa thuận với EU.
Khi các nhà lãnh đạo EU đồng ý trong tháng 4 vừa qua về việc cho phép trì hoãn Brexit đến ngày 31/10 do tình trạng chia rẽ và bế tắc tại Quốc hội Anh, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk đã cảnh báo nước Anh không nên lãng phí quãng thời gian được gia hạn để giải quyết việc rời khỏi EU. Các nhà lãnh đạo EU cũng sẽ họp đánh giá tình hình Brexit trong hai ngày 20-21/6 tới, tuy nhiên ông Tusk đã nhấn mạnh EU không muốn bàn bạc quá nhiều về Brexit tại thời điểm này.
Trong khi đó, cùng ngày, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tuyên bố chấp nhận bị xem là người "cứng nhắc" để bảo vệ việc chỉ gia hạn tiến trình Anh rời Liên minh châu ÂU (EU) - Brexit - trong khoảng thời gian ngắn, đồng thời khẳng định ngày 31/10 tới là thời hạn cuối cùng để hoàn tất Brexit.
Tổng thống Macron là người luôn ủng hộ quan điểm cứng rắn với London sau khi các nghị sĩ Anh liên tục bác bỏ thỏa thuận mà chính phủ của Thủ tướng Theresa May và Brussels đạt được hồi cuối năm 2018.
Sau lần gia hạn đầu tiên vào cuối tháng 3 vừa qua, các lãnh đạo EU cho phép Anh trì hoãn Brexit đến ngày 31/10 tới để tìm cách tránh kịch bản không thỏa thuận, vốn bị coi là sẽ làm gián đoạn nghiêm trọng hoạt động thương mại Anh - EU.
Phát biểu trong cuộc gặp gỡ các nhà lãnh đạo ngân hàng quốc tế ở điện Elysee, Tổng thống Macron nói ông chấp nhận việc luôn bị coi là người "cứng nhắc" trong các cuộc họp của EU vì cho rằng sẽ là một sai lầm lớn nếu chấp nhận tiếp tục trì hoãn.
Ông Macron cho rằng ngày 31/10 nên là hạn cuối vì ông không muốn Ủy ban châu Âu (EC) mới phải tiếp tục phải xử lý một vấn đề cũ. Không chỉ cảnh báo việc mở lại đàm phán một thỏa thuận Brexit không có triển vọng thành công mà Tổng thống Pháp còn bày tỏ lo ngại Anh khó có thể thông qua một thỏa thuận Brexit mà không tổ chức tổng tuyển cử trước thời hạn hoặc đưa thỏa thuận đã đạt được ra trưng cầu ý dân.
Tuy nhiên, ông Macron cũng để ngỏ khả năng các lãnh đạo EU có thể sẽ sẵn sàng cho Anh thêm thời gian nếu quốc gia này cam kết tổ chức một cuộc trưng cầu ý dân khác về vấn đề này hoặc sẵn sàng thỏa thuận "một điều gì đó hoàn toàn mới".
Tổng thống Pháp khẳng định cho tới những giây phút cuối, chỉ có Chính phủ Anh mới có thể dừng tiến trình Brexit.
L.H (tổng hợp từ TTXVN/Vietnam+)
