Một quan chức hàng đầu Lầu Năm Góc ngày 30/5 cho rằng việc Thổ Nhĩ Kỳ mua hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 của Nga sẽ gây “tổn hại” đến chương trình phát triển máy bay chiến đấu F-35 và quan hệ hợp tác với Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
Quyền Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách các vấn đề an ninh quốc tế Kathryn Wheelbarger đã đưa ra cảnh báo trên tại Hội đồng Đại Tây Dương ở Washington.
Bà Wheelbarger nêu rõ thương vụ theo kế hoạch của Ankara mua hệ thống S-400 sẽ gây tổn hại đối với chương trình F-35 khi hệ thống của Nga được thiết kế để bắn hạ một máy bay như chiến đấu cơ F-35. Quan chức này cũng cảnh báo việc hoàn tất thương vụ tiềm ẩn nguy cơ hủy hoại khả năng tương hỗ của Thổ Nhĩ Kỳ với NATO, một khía cạnh chủ chốt trong hoạt động quốc phòng của liên minh.
Cũng theo bà Wheelbarger, chính quyền của Tổng thống Donald Trump dù không muốn trừng phạt Thổ Nhĩ Kỳ vì thương vụ này, có thể buộc phải thực hiện khi Quốc hội Mỹ thông qua các biện pháp như vậy.
Trước đó ngày 29/5, Bộ Ngoại giao Mỹ cảnh báo Thổ Nhĩ Kỳ sẽ phải đối mặt với các biện pháp trừng phạt nếu nước này hoàn tất thương vụ mua hệ thống tên lửa phòng không của Nga.
Cùng ngày, Tổng thống Mỹ Donald Trump và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan đã có cuộc điện đàm về thương vụ S-400. Văn phòng tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cho biết trong cuộc điện đàm, hai bên đã thảo luận về đề nghị trước đó của ông Erdogan lập một nhóm chuyên viên chung để giải tỏa mối quan ngại của Mỹ về việc Thổ Nhĩ Kỳ mua hệ thống S-400.
Kế hoạch của Ankara mua các tên lửa phòng không S-400 của Nga là nguyên nhân khiến quan hệ của Thổ Nhĩ Kỳ với Mỹ trở nên căng thẳng. Washington đã nhiều lần cảnh báo việc Ankara tích hợp công nghệ tên lửa của Nga cùng các máy bay chiến đấu của Mỹ sẽ gây ra mối đe dọa cho F-35 và "nguy hiểm" cho nền quốc phòng phương Tây, đồng thời cảnh báo Ankara có thể đối mặt với các biện pháp trừng phạt liên quan tới vấn đề này.
Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định hệ thống S-400 sẽ tách biệt với cơ sở hạ tầng của NATO tại Thổ Nhĩ Kỳ và không liên quan tới F-35, đồng thời thể hiện quyết tâm theo đuổi hợp đồng S-400 với Nga.
Trước đó, ngày 28/5, Truyền thông khu vực đưa tin Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar cho biết việc chuyển giao hệ thống S-400 của Nga cho Ankara "có thể bị trì hoãn đến sau tháng 6".
Trả lời phỏng vấn đài phát thanh HaberTurk, ông Akar nói: "Có thể chưa được chuyển giao trong tháng 6 (S-400), nhưng sẽ được thực hiện trong những tháng tới. Tiến trình này đã bắt đầu. Có một số chi tiết về thỏa thuận mà chúng tôi đã thực hiện liên quan việc mua S-400, trong khuôn khổ của các hợp đồng. Các cơ quan và tổ chức liên quan sẽ tiếp tục đàm phán về những hợp đồng này". Theo ông Akar, Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ đang khảo sát các địa điểm có khả năng sẽ triển khai các tên lửa S-400.
Tháng 4 vừa qua, ông Akar nói rằng Thổ Nhĩ Kỳ kỳ vọng sẽ tiếp nhận hệ thống phòng không S-400 vào tháng 6. Hầu hết các tên lửa sẽ được sử dụng để phòng thủ thủ đô Ankara và TP Istanbul.
Kế hoạch của Thổ Nhĩ Kỳ mua các tên lửa phòng không S-400 của Nga là nguyên nhân khiến quan hệ của nước này với Mỹ trở nên căng thẳng. Washington đã nhiều lần cảnh báo việc Ankara tích hợp công nghệ tên lửa của Nga cùng các máy bay chiến đấu của Mỹ sẽ gây ra mối đe dọa cho F-35 và "nguy hiểm" cho nền quốc phòng phương Tây, đồng thời cảnh báo Ankara có thể đối mặt với các biện pháp trừng phạt liên quan tới vấn đề này.
Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định hệ thống S-400 sẽ tách biệt với cơ sở hạ tầng của NATO tại Thổ Nhĩ Kỳ và không có liên hệ với F-35, đồng thời thể hiện quyết tâm theo đuổi hợp đồng S-400 với Nga.
L.H (tổng hợp từ TTXVN/Vietnam+)
