* Philippines xác nhận bắt giữ tàu cá Trung Quốc
Nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu các vấn đề Đông Nam Á (ISEAS) của Singapore, tiến sĩ Ian Storey cho rằng việc Trung Quốc đưa giàn khoan nước sâu ra hoạt động tại vùng biển của Việt Nam mở ra “một kịch bản vô cùng nguy hiểm”.
Tờ Straits Times, nhật báo hàng đầu của Đảo quốc Sư tử, trong chuyên mục châu Á ra ngày 7/5 đã dẫn lời tiến sĩ Ian Storey nói rằng Việt Nam sẽ phải có phản ứng trước những thách thức đối với chủ quyền của họ và khi Việt Nam hành động thì Trung Quốc chắc chắn sẽ phản ứng. Vì thế, tiến sĩ Ian Storey nhấn mạnh: “Chúng ta (các nước trong khu vực) đang có nguy cơ sẽ phải đối mặt với một kịch bản vô cùng nguy hiểm”. Nguồn tin cho biết thêm một số nhà phân tích cho rằng việc đặt một khối lớn như vậy (giàn khoan HD-981) tại khu vực biển đang tranh chấp là một bước leo thang đáng kể trong tranh chấp giữa Trung Quốc với một số nước châu Á khác.
Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 6/5 cũng đã lên tiếng cảnh báo về việc Trung Quốc đưa giàn khoan vào khu vực Biển Đông, cho rằng đây là một hành động mang tính khiêu khích và gây bất ổn định khu vực.Phát biểu trong cuộc họp báo ngày 6/5 tại trụ sở của Bộ Ngoại giao Mỹ ở Washington, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ, bà Jen Psaki cho biết: “Mỹ đã và đang xem xét nghiêm túc tới sự vụ này. Căn cứ vào lịch sử căng thẳng ở biển Đông, việc Trung Quốc đưa giàn khoan là một hành động khiêu khích và không có lợi cho việc duy trì hòa bình và ổn định ở khu vực. Diễn biến này càng cho thấy các tuyên bố về chủ quyền của các nước trong khu vực cần phải được dựa trên luật pháp quốc tế. Các hành động như thế không được phép xảy ra trong khu vực tranh chấp".
Trong khi đó, việc Tổng công ty Dầu khí Hải Dương Trung Quốc (CNOOC) đưa giàn khoan HD 981 vào vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa Việt Nam không chỉ gây nên phản ứng phẫn nộ từ cộng đồng quốc tế, mà còn vấp phải sự phản đối từ chính giới học giả nước này.Học giả hàng đầu Lý Lệnh Hoa nói Trung Quốc là nước ký Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982, do vậy phải tôn trọng chủ trương thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của các nước xung quanh.
Vào lúc 9 giờ 37 tối 6/5, tại blog của mình trên trang 163.com, học giả Lý Lệnh Hoa đã kể lại việc trước đó, phóng viên Hoàn Cầu Thời báo gọi điện hỏi về cách nhìn nhận liên quan tới tình hình tại Tây Sa (chính là Hoàng Sa của Việt Nam, hiện bị Trung Quốc chiếm giữ trái phép). Tác giả đã thẳng thắn nói với phóng viên Hoàn Cầu về cách nhìn nhận của mình: Trung Quốc là nước ký Công ước Quốc tế về luật biển, cần phải hành xử theo điều 74 và điều 83, phải tôn trọng chủ trương thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của các nước duyên hải xung quanh. "Nội dung liên quan phương diện này đều có trong các bài viết gần đây của tôi, hy vọng có thể xem qua một chút", ông nói với phóng viên Hoàn Cầu.
* Theo Reuters, một quan chức Philippines ngày 7/5 cho biết, cảnh sát nước này đã bắt giữ một tàu đánh cá của Trung Quốc ở biển Đông, sự việc có thể thổi bùng lên căng thẳng ở giữa 2 nước vốn những tranh chấp lãnh hải ở vùng biển giàu tài nguyên này.Reuters dẫn lời ông Noel Vargas, người đứng đầu cơ quan cảnh sát biển quốc gia Philippines cho biết, cảnh sát biển Philippines đã bắt giữ một tàu cá Trung Quốc ở ngoài khơi bãi Trăng Khuyết vào lúc 7 giờ sáng 6/5.
Trên tàu có tổng cộng 11 thuyền viên, cảnh sát cũng tìm thấy khoảng 500 con rùa trên tàu, một số con đã chết. Song song với việc bắt giữ tàu Trung Quốc, cảnh sát cũng bắt giữ một chiếc tàu khác của Philippines chở 40 con rùa. Một số loài rùa biển hiện nằm trong danh sách cấm đánh bắt của Philippines.Ông Vargas cho biết, những chiếc tàu này đã được hộ tống đến thị trấn Puerto Princesa trên đảo Palawan, tại đây, những người có hành vi đánh bắt trái phép sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Phía Philippines cho rằng, Bãi Trăng Khuyết nằm trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của nước này.Giới chức Philippines cho biết, có 2 chiếc tàu của Trung Quốc tham gia vụ đánh bắt trái phép nói trên nhưng 1 tàu đã trốn thoát.
Trong khi đó, hãng tin Tân Hoa xã của Trung Quốc cho hay, họ đã bị mất liên lạc với 11 ngư dân sau khi họ bị “những người đàn ông có vũ trang” chặn ở vùng biển không xa Philippines.Tân Hoa Xã đưa tin: "Nhiều người có vũ trang lên tàu và bắn 4-5 phát chỉ thiên rồi chiếm quyền kiểm soát tàu". Chiếc tàu thứ hai chạy thoát và lại chạm trán một tàu vũ trang khác nhưng cuối cùng vẫn thoát được.Bộ Ngoại giao Trung Quốc hiện vẫn chưa bình luận gì về vụ việc.
H.N (tổng hợp từ Vietnam+, VOV)
