Tôi lớn lên ở một xóm lao động.
Các chú, các bác trong xóm chẳng ai làm văn phòng, ngồi máy lạnh. Họ phụ hồ, làm nông, bán rau củ ở chợ. Người thì hái củi, kẹp đác, hái thảo dược… khi núi ở đèo Cả còn dồi dào tài nguyên.
Cuộc sống vì vậy mà cứ giản đơn theo một nhịp đều đều. 4 giờ sáng mọi người dậy nấu cơm, hâm lại nồi cá kho. 5 giờ sáng thì mỗi người một chiếc xe đạp tỏa ra để đi vào núi, đi phụ hồ, đi buôn bán.
Tầm giờ ấy, xóm trên, cô dượng Ba cũng thức dậy. Dượng Ba sẽ phập phập từng nhát cuốc vào đất để chuẩn bị gieo hạt. Gần đó, cô Ba đang cắt rau chuẩn bị cho bữa chợ sáng. Nhà cô dượng làm việc quanh năm, vất vả cũng nhiều nhưng sống rộng rãi. Nhà trồng được gì, cô Ba đều chia sẻ với xóm làng. Nhà ai có hiếu hỉ, cô luôn có mặt từ sớm, chạy tới chạy lui để chung tay hỗ trợ, chia vui, chia buồn.
Phía trước, chú hai Hậu, chú hai Tự quanh năm đi làm rừng núi, rảnh thì đi phụ hồ. Bình thường các chú ít nói, có chào hỏi, chú cũng chỉ cười đáp lại, thế nhưng nhà ai có việc cần đến sức vóc như dỡ nhà cửa, làm rạp rùng, các chú giúp đỡ nhiệt tình và vô tư. Như ngày nội tôi mất, ba và các anh chị đi làm xa phải đến hôm sau mới về đến thì ở nhà má và cô đã nhờ các chú lo liệu tất cả những gì có thể lo được. Đến khi ba về, mọi chuyện đã gần xong. Dù đau buồn nhưng gia đình cũng cảm thấy được an ủi.
Kể ra, cuộc sống của người trong xóm đều vất vả, không mấy khấm khá. Thế nhưng, những khi tối lửa tắt đèn, trái gió trở trời họ đều có mặt, chung tay. Họ suy nghĩ giản đơn, không kỳ vọng quá nhiều vào cuộc sống mà chọn cách chăm chỉ lao động và sống thảnh thơi, như cách dượng Ba hay nói vui: “Dượng làm miệt mài nhưng mà cái nghèo nó cũng bủa vây dượng thôi con ạ. Biết vậy nên dượng cũng không cần phải tính toán nhiều. Dượng có sức khỏe thì làm lụng, mệt thì nghỉ ngơi rồi cũng lo cho con cái phương trưởng, cũng giúp đỡ được khi xóm làng cần. Sống giản đơn và khỏe mạnh vậy là được rồi con”.
Sau bao nhiêu năm, những chú bác trong xóm giờ đều đã già. Ai còn làm việc được thì làm công việc phù hợp, ai yếu thì nghỉ ngơi trông nhà, trông cháu để ba mẹ chúng đi làm. Có tuổi rồi, có người cuộc sống vẫn rất khó khăn nhưng sự gắn kết, chân tình và yêu thương như một mạch ngầm vẫn ấm áp, nhắc nhở thế hệ chúng tôi biết sống yêu thương, nhân nghĩa.
BẢO HÀ
