Năm 2012, dịch bệnh ở tôm nuôi xảy ra trên diện rộng; thêm vào đó, lượng mưa ít, không có lụt lớn nên các vùng nuôi tôm ở Phú Yên không được rửa trôi các chất cặn bã. Vụ nuôi năm 2013 được dự báo sẽ ít thuận lợi; do vậy, người nuôi cần thực hiện tốt một số khuyến cáo trước khi bước vào vụ nuôi mới để việc nuôi tôm đạt kết quả cao.
TUÂN THỦ LỊCH THỜI VỤ, KỸ THUẬT NUÔI
Trên cơ sở thông báo hướng dẫn lịch thời vụ nuôi tôm năm 2013 của Sở NN-PTNT, Phòng NN-PTNT, Kinh tế các huyện, thị xã, thành phố ven biển phối hợp UBND các xã, Chi hội Nông dân, Chi hội Nghề cá triển khai lịch thời vụ và mật độ thả nuôi đến từng vùng nuôi cụ thể để người nuôi tôm biết và chủ động áp dụng phù hợp. Việc thông báo lịch thời vụ nuôi tôm được thực hiện bằng nhiều hình thức khác nhau, thông qua họp dân để phổ biến, qua đài phát thanh, truyền thanh, truyền hình, báo chí... Các cơ quan chức năng cũng tăng cường kiểm tra việc thực hiện lịch thời vụ, xử lý nghiêm các trường hợp thả nuôi tôm trước hạn. Người nuôi cần nghiêm túc thực hiện nuôi tôm đúng lịch thời vụ, cần theo dõi sát sự biến động thời tiết như không khí lạnh, mưa, nắng thất thường để chủ động xử lý môi trường ao nuôi và chọn thời điểm thả giống thích hợp.
Trên cơ sở nắm bắt được lịch thời vụ, người dân các vùng nuôi cần chủ động kế hoạch cải tạo ao đìa. Việc cải tạo ao đìa phải được thực hiện kỹ lưỡng, theo đúng kỹ thuật cải tạo ao đìa đã được cán bộ kỹ thuật của Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư hướng dẫn và phù hợp với đặc điểm điều kiện ao nuôi ở từng vùng cụ thể. Chú ý vận dụng đúng phương pháp cải tạo khô (đối với những ao tháo cạn được nước hoàn toàn) và cải tạo ướt (đối với những ao không tháo cạn được nước hoàn toàn, do sự thẩm lậu nước giữa bên ngoài và bên trong ao nuôi).
Khi mua giống thả nuôi, người dân chỉ nên mua giống ở những cơ sở sản xuất giống đủ điều kiện theo khuyến cáo và quy định của ngành chức năng; chọn mua giống khỏe, đạt chất lượng, có kiểm dịch của cơ quan thú y thủy sản. Cơ quan thú y thủy sản tăng cường kiểm tra điều kiện vệ sinh thú y, kiểm tra, kiểm soát nguồn giống tại các cơ sở sản xuất, lưu giữ tôm giống trên địa bàn tỉnh; kiên quyết xử lý các trường hợp tôm giống xuất trại, tôm giống nhập vào tỉnh không rõ nguồn gốc, tôm giống lưu thông mà không thực hiện kiểm dịch, cung ứng tôm giống cho người nuôi không theo lịch thời vụ. Các cơ sở sản xuất, cung ứng tôm giống cần chấp hành nghiêm các quy định của nhà nước về việc sản xuất và kinh doanh tôm giống. Các cơ sở sản xuất, kinh doanh thức ăn, thuốc, hóa chất, chế phẩm sinh học phải đảm bảo điều kiện sản xuất, kinh doanh theo quy định, không bán các loại hóa chất, kháng sinh cấm theo quy định đã được Bộ NN-PTNT ban hành.
Trong quá trình nuôi, người dân cần thực hiện đúng quy trình kỹ thuật đã được cơ quan chuyên môn khuyến cáo đối với từng hình thức nuôi, thường xuyên theo dõi diễn biến các yếu tố môi trường của ao nuôi. Khi phát hiện tôm nuôi có dấu hiệu bất thường, người nuôi cần thông báo cho chính quyền địa phương và cơ quan chuyên môn biết để có biện pháp xử lý kịp thời; tuyệt đối không được xả thải nước hồ tôm bị bệnh chưa qua xử lý hoặc tôm chết ra môi trường, chấp hành nghiêm các biện pháp phòng chống dịch bệnh theo đúng quy định.
KỊP THỜI XỬ LÝ SỰ CỐ TRONG QUÁ TRÌNH NUÔI
Lâu nay, môi trường nuôi tôm và dịch bệnh tôm diến biến hết sức phức tạp, nhưng cơ sở vật chất để phục vụ cho những vấn đề này ở các vùng nuôi hầu như không có. Khi có sự thay đổi bất thường về môi trường và dịch bệnh, người nuôi và các cơ quan chức năng chuyên môn lấy mẫu đưa đi các viện nghiên cứu, trường đại học để phân tích, vừa tốn kém, vừa chậm trễ, không đáp ứng yêu cầu thực tế sản xuất. Do đó, Nhà nước cần quan tâm đầu tư hệ thống các cơ sở quan trắc cảnh báo môi trường, dịch bệnh trực tiếp tại các vùng nuôi; các cơ quan chức năng cần đẩy mạnh hoạt động quan trắc, cảnh báo môi trường và dịch bệnh ở những nơi này để các cơ quan chuyên môn và người nuôi tôm có biện pháp xử lý kịp thời. Khi có những bất thường về môi trường hay dịch bệnh xảy ra đối với tôm nuôi, cơ quan chức năng có thẩm quyền nhanh chóng đưa ra quyết định, biện pháp xử lý kịp thời; tránh tình trạng không rõ nguyên nhân gây bệnh mà lại tùy tiện áp dụng các biện pháp xử lý, gây thiệt hại.
Để hạn chế áp lực về môi trường và dịch bệnh đối với các vùng nuôi tôm cho những năm sau, khi vụ nuôi kết thúc, đối với những vùng nuôi tôm 1 vụ, thời gian còn lại trong năm có thể thả nuôi luân canh các đối tượng thủy sản khác để cải tạo môi trường ao nuôi. Đối với các vùng nuôi đáy bùn, cơ quan chức năng khuyến khích nuôi ghép tôm nước lợ với một số đối tượng như cá rô phi, rong biển, vẹm xanh, hàu. Những ao đìa nuôi tôm bị bệnh thì phải xử lý kỹ trước 1 tháng khi thả nuôi lại để cắt đứt nguồn lây bệnh…
NGUYỄN KHẮC TÂN
