Những năm qua, kinh tế tập thể ở Phú Yên có nhiều chuyển biến tích cực, đạt được nhiều kết quả. Các hợp tác xã (HTX) từng bước được củng cố và tổ chức hoạt động theo Luật HTX. Nhiều HTX đầu tư đổi mới trang thiết bị, cơ sở vật chất kỹ thuật, tạo điều kiện nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ.

Lao động đang làm gỗ mỹ nghệ tại HTX Tân Hòa Bình - Ảnh: M.DUYÊN

 

MỞ RỘNG QUY MÔ, PHÁT TRIỂN NGÀNH NGHỀ

Đến nay, toàn tỉnh có 6.019 tổ, nhóm hợp tác và 208 HTX hoạt động trên lĩnh vực nông nghiệp, thủy sản, công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp (CN-TTCN), vận tải, thương mại, xây dựng, quỹ tín dụng nhân dân cơ sở và dịch vụ môi trường; thu hút trên 100.000 lao động tham gia, tạo việc làm ổn định cho trên 170.000 xã viên. Nhiều HTX kinh doanh đa ngành như phục vụ sản xuất nông nghiệp, kinh doanh tổng hợp; mua, bán vật tư nông nghiệp, làm dịch vụ thủy lợi nội đồng và trồng rau an toàn; sản xuất khai thác vật liệu xây dựng, hàng mây tre và gỗ mỹ nghệ, lúa giống; may mặc, vệ sinh môi trường…

Hai lĩnh vực có số lượng HTX nhiều nhất là nông nghiệp và CN-TTCN. Trong đó, HTX nông nghiệp có 108 đơn vị chiếm 52% số HTX trong toàn tỉnh; giải quyết việc làm cho 1.827 lao động, thu hút hơn 165.000 xã viên tham gia. Các HTX nông nghiệp tập trung hướng dẫn sản xuất, kiểm soát dịch bệnh; cung ứng giống, vật tư, kỹ thuật, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật; tưới tiêu, làm đất, thu hoạch, thủy lợi và tiêu thụ sản phẩm. Nhiều HTX từng bước đổi mới mô hình hoạt động theo hướng kinh doanh tổng hợp; kết hợp giữa dịch vụ với sản xuất, chế biến, kinh doanh nông sản, phát triển các ngành nghề nhằm phục vụ tốt hơn nhu cầu của xã viên và hộ nông dân. Cụ thể, HTX Nông nghiệp Hòa Phong (Tây Hòa) phát triển làng nghề trồng dâu nuôi tằm; HTX Nông nghiệp Hòa Quang Nam, HTX Nông nghiệp Hòa Thắng 2 (Phú Hòa) hỗ trợ vốn cho xã viên với lãi suất thấp; HTX Nông nghiệp An Ninh Tây (Tuy An), HTX Nông nghiệp Hòa Mỹ Tây (Tây Hòa) cung cấp nước sạch cho xã viên; HTX Nông nghiệp Hòa Quang Nam (Phú Hòa), HTX Nông nghiệp Hòa Kiến 2 (TP Tuy Hòa) mở rộng dịch vụ xây dựng thi công công trình thủy lợi phục vụ tưới tiêu trong sản xuất nông nghiệp... Các HTX này đã giúp xã viên tiếp cận với tiến bộ khoa học kỹ thuật, chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa có hiệu quả kinh tế cao. Hiện loại hình HTX nông nghiệp tuy còn khó khăn nhưng là mô hình hỗ trợ nhiều cho hộ nông dân phát triển sản xuất, chuyển đổi cây trồng vật nuôi, góp phần phát triển nông nghiệp, nông thôn.

HTX CN-TTCN có 25 đơn vị, thu hút hơn 1.700 xã viên tham gia, giải quyết việc làm cho khoảng 840 lao động. Hoạt động của các HTX này tập trung vào các ngành nghề may mặc, khai thác và sản xuất vật liệu xây dựng, chế biến mây tre và các sản phẩm đồ gỗ... Nhiều HTX có chuyển biến tích cực trong việc đầu tư đổi mới công nghệ, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất kinh doanh như HTX Tân Hòa Bình (Tây Hòa), tổ hợp bánh tráng Hòa Đa (Tuy An)... HTX CN-TTCN tuy quy mô còn nhỏ nhưng đã có những đóng góp đáng kể trong giải quyết việc làm cho lao động địa phương; duy trì và phát triển các ngành nghề truyền thống; tham gia vào chế biến nông, lâm sản, sản xuất vật liệu xây dựng, góp phần chuyển dịch cơ cấu ngành nghề theo hướng công nghiệp hóa.

XÂY DỰNG MÔ HÌNH HTX KIỂU MỚI

Ông Lê Luân, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh cho biết: Bên cạnh những kết quả đạt được, kinh tế tập thể của tỉnh vẫn còn những hạn chế. Đó là hiệu quả hoạt động chưa cao, số HTX kinh doanh có lãi còn ở mức thấp và không ổn định; nhiều HTX chưa tuân thủ các quy định pháp luật; nợ đọng trong xã viên còn nhiều; thiếu vốn, cơ sở vật chất và thiết bị lạc hậu... Để nâng cao hiệu quả hoạt động của kinh tế tập thể, xây dựng các mô hình HTX kiểu mới, các HTX ở Phú Yên cần thực hiện tốt Đề án kiện toàn đổi mới và phát triển kinh tế tập thể tỉnh đến năm 2015; củng cố xây dựng, phát triển HTX, Liên hiệp HTX theo bản chất và giá trị của HTX; tập trung củng cố nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động, đảm bảo những quy định của pháp luật. Các đơn vị cần tuyên truyền, vận động phát triển những loại hình HTX ở địa phương; chú trọng phát triển mô hình HTX mới, HTX trong vùng nông thôn, vùng biển, gắn với xây dựng nông thôn mới và xây dựng làng nghề; tập trung phát triển các loại hình hợp tác mới trong các lĩnh vực kinh tế trang trại, sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ, các ngành nghề truyền thống, kinh doanh du lịch, lữ hành… Đặc biệt, ở lĩnh vực nông nghiệp, các HTX nâng cao hiệu quả hoạt động theo hướng đa ngành nghề, mở rộng các loại hình dịch vụ cho các hộ nông dân, người dân vùng kinh tế khó khăn; phát triển HTX nông nghiệp trên cơ sở đảm bảo quyền tự chủ; hỗ trợ đắc lực cho kinh tế hộ, kinh tế trang trại phát triển gắn với tiến trình CNH-HĐH nông nghiệp, nông thôn mới.

Theo Phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh, Trưởng ban chỉ đạo đổi mới và phát triển kinh tế tập thể tỉnh Lê Văn Trúc, phát triển kinh tế tập thể góp phần phát triển kinh tế bền vững và đảm bảo an sinh xã hội. Vì vậy, các HTX cần phát huy nội lực, tận dụng mọi nguồn lực, khắc phục khó khăn, nâng cao chất lượng dịch vụ phục vụ đa dạng theo yêu cầu của kinh tế hộ xã viên; coi sự phát triển của kinh tế hộ xã viên là sự tồn tại và phát triển của HTX. Các đơn vị cũng phải chấp hành quy định của Nhà nước và tích cực hưởng ứng phong trào thi đua “chung sức, chung lòng xây dựng nông thôn mới” ở địa phương.

ANH KIỆT - MINH DUYÊN