Mặc dù Công ty TNHH MTV Thủy nông Đồng Cam đã chủ động tích nước từ sớm, nhưng nhiều bà con nông dân vẫn lo vụ sản xuất đông xuân 2012-2013 sẽ thiếu nước.

Nông dân Phú Hòa làm đất chuẩn bị xuống giống vụ lúa đông xuân 2012-2013 - Ảnh: H.NAM

TÍCH NƯỚC HỒ CHỨA

Ông Trần Tiến Anh, Giám đốc Công ty TNHH MTV Thủy nông Đồng Cam cho biết: Qua theo dõi thông tin khí tượng thủy văn kết hợp với kinh nghiệm làm thủy lợi lâu nay, công ty đã chủ động đề xuất với Sở NN-PTNT tích nước từ trong lũ để có đủ nước phục vụ tưới cho sản xuất năm 2013. Từ tháng 11/2012, đơn vị đã bắt đầu tích nước ở các hồ chứa thủy lợi. Hiện mực nước tích được ở các hồ chứa đều vượt cao trình thiết kế, cụ thể: Hồ Phú Xuân (Đồng Xuân) đạt 37,16m/36,50m; hồ Đồng Tròn (Tuy An) 36,11m/35,50m; hồ Hóc Răm (Tây Hòa) 23,25m/23,20m. Tuy nhiên, tại đập Hà Yến (Tuy An) mực nước mới đạt 3,55m/3,65m. Với mực nước tích được hiện nay ở các hồ chứa sẽ đảm bảo công tác tưới cho các xứ đồng hưởng nước từ các hồ này. Ông Bùi Văn Định, Trạm trưởng Trạm Thủy nông Phú Xuân cho biết: Vụ đông xuân 2012-2013 hồ chứa nước Phú Xuân sẽ phục vụ tưới cho khoảng 450ha lúa ở các cánh đồng thuộc xã Xuân Phước, Xuân Quang 3. Nhờ tích nước sớm nên hồ Phú Xuân đảm bảo sẽ đủ nước tưới cho diện tích đồng trên.

Hiện nay Công ty TNHH MTV Thủy nông Đồng Cam còn đang triển khai nạo vét hệ thống kênh mương. Theo ông Huỳnh Dục, Trưởng phòng Kỹ thuật (Công ty TNHH MTV Thủy nông Đồng Cam), hiện tại nhiều tuyến kênh mương thủy lợi của hệ thống Đồng Cam, các hồ chứa thủy lợi, trạm bơm nước của công ty… đang bị sạt lở và đất cát bồi lấp. Để phục vụ công tác tưới cho vụ sản xuất sắp tới, công ty đã ký hợp đồng với các HTX thuộc vùng tưới của công ty và huy động lực lượng công nhân tại các trạm triển khai nạo vét, khơi thông dòng chảy với dự kiến kinh phí khoảng 800 triệu đồng.

VẪN LO THIẾU NƯỚC

Theo Công ty TNHH MTV Thủy nông Đồng Cam, trong sản xuất lúa vụ đông xuân 2012-2013 mà công ty hợp đồng cung cấp nước tưới thì có khoảng 14.500ha lúa do hệ thống thủy nông Đồng Cam tưới. Nhưng đến nay 3 hồ thủy điện có ảnh hưởng trực tiếp đến công tác tưới của hệ thống Đồng Cam đều chưa tích đủ nước đạt thiết kế. Ông Huỳnh Dục, Trưởng phòng kỹ thuật cho biết: Hiện nay thủy điện Sông Hinh tích được 204,9m/209m; thủy điện Krông H’năng 244,7m/255,0m; thủy điện Sông Ba Hạ 101,28m/105m. Thời điểm này các xứ đồng chỉ mới bắt đầu cày ải, chưa xuống giống nhưng đã xảy ra tình trạng thiếu nước. Nhiều ngày nay, lượng nước về đập đầu mối hệ thống Đồng Cam liên tục giảm và thường xuyên dưới tràn, ảnh hưởng đến việc ép nước về hạ du phục vụ cho việc làm đất.

Bà Nguyễn Thị Cúc ở xã Hòa Kiến (TP Tuy Hòa) cho biết: Thường sau khi cày dầm phải có nước để ngâm đất. Nhưng cánh đồng nhà tôi đã cày xong cả tuần vẫn chưa lấy được nước, giờ phải tốn thêm tiền để cày lại lần nữa. Ông Võ Kim Quy, Chủ nhiệm HTX Nông nghiệp Hòa Kiến 1 cho biết: HTX có khoảng 144ha lúa sản xuất trong vụ đông xuân 2012-2013, năm nay lịch sạ đồng loạt, thời tiết lại không có mưa nên mới ở giai đoạn cày ải đã phải đối mặt với việc thiếu nước. Còn ở cánh đồng cuối nguồn tưới hệ thống kênh bắc thuộc xã An Phú (TP Tuy Hòa) thì vụ này nhiều bà con đã chủ động chuyển đổi một số diện tích sang trồng các loại cây hoa màu khác như dưa leo, khổ qua. Ông Trần Văn Bình, Chủ nhiệm HTX Tây An Phú (TP Tuy Hòa) cho biết: Diện tích sản xuất của HTX quản lý khoảng 100ha. Năm nay thấy thời tiết nắng nóng kéo dài, ít mưa nên đã chủ động hướng dẫn xã viên chuyển đổi sang trồng các loại cây trồng cạn tại các khu đồng nằm trên cao để đối phó khô hạn.

Ngoài các hệ thống tưới tiêu trên, Công ty TNHH MTV Thủy nông Đồng Cam còn vận hành quản lý một số trạm bơm phục vụ cho công tác chống hạn như trạm bơm Hòa Định, Hòa Quang (Phú Hòa), Tam Bảo, Phú Vang, Sơn Thọ (TP Tuy Hòa), Đồng Bò, Hòa Mỹ Đông (Tây Hòa)… Ông Đoàn Văn Thọ, Trưởng Trạm thủy nông kênh bắc cho biết: Các trạm bơm này vận hành phụ thuộc vào nguồn nước từ hệ thống Đồng Cam để bơm đổ vào các kênh nhánh đẩy về tưới đồng, riêng trạm bơm Hòa Định phụ thuộc vào nước mặt của sông Ba, vì vậy nếu nước nguồn trên không có thì các trạm bơm này cũng đành chịu.

Theo Công ty TNHH MTV Thủy nông Đồng Cam, trước tình hình hiện nay, công ty đã lập phương án chống hạn cho vụ đông xuân 2012-2013. Tuy nhiên, điều này vẫn phụ thuộc rất nhiều vào sự vận hành của các nhà máy thủy điện. Nếu vào vụ sản xuất mà nước tại đập đầu mối tiếp tục dưới tràn như hiện nay thì sẽ xảy ra khô hạn nặng ở nhiều xứ đồng là điều khó tránh khỏi.

TUYẾT HƯƠNG