Vừa qua, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam phối hợp với Tổ chức hợp tác quốc tế Đức tổ chức khóa đào tạo kỹ năng lãnh đạo cho Ban chủ nhiệm HTX ở Phú Yên. Vậy việc đào tạo kỹ năng quản lý cho cán bộ lãnh đạo các hợp tác xã (HTX) có vai trò như thế nào trong hoạt động sản xuất, kinh doanh của HTX, Báo Phú Yên phỏng vấn tiến sĩ Đoàn Hữu Xuân, Chủ nhiệm khoa Quản lý kinh doanh, Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội xung quanh vấn đề này.
* Ông có thể đánh giá những mặt hạn chế của cán bộ lãnh đạo HTX ở Phú Yên?
- Mặc dù có nhiều cố gắng nhưng hiện trình độ quản lý, điều hành của đội ngũ lãnh đạo các HTX (gồm chủ nhiệm, phó chủ nhiệm) chỉ mới đáp ứng được phần nào yêu cầu đặt ra. Sự hạn chế này bắt nguồn từ sự chủ quan và lẫn khách quan. HTX hoạt động như một doanh nghiệp, nhưng khác với giám đốc các doanh nghiệp, lãnh đạo HTX khó đưa ra quyết định khác ý kiến số đông. Có khi lãnh đạo đưa ra quyết định nhưng cán bộ, xã viên không đồng ý thì cũng khó triển khai. Do vậy, khi có việc phát sinh, phải tổ chức họp ban quản lý, sau đó đưa ra quyết định dựa trên sự tán đồng của số đông. Điều này tạo sự thống nhất trong nội bộ nhưng lại dần triệt tiêu khả năng độc lập, sáng tạo của người lãnh đạo, ảnh hưởng đến hoạt động, định hướng phát triển của HTX.
Tiến sĩ Đoàn Hữu Xuân, giảng viên Trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội - Ảnh: X.HUY
Hiện nay, quyền tự quyết của các HTX ở Phú Yên bị ảnh hưởng bởi hệ thống chính quyền cấp cơ cở. Hầu hết cán bộ HTX đều trưởng thành từ thực tiễn sản xuất, do tính chất công việc và hạn chế tuổi tác nên khó có điều kiện để trau dồi chuyên môn, nghiệp vụ.
* Giải pháp nào để nâng cao kỹ năng quản lý, điều hành cho lãnh đạo các HTX, thưa ông?
- Để đạt hiệu quả cao trong truyền đạt kiến thức, tôi không đề cập nhiều đến kiến thức sách vở mà tập trung vào các tình huống cụ thể trong hoạt động kinh tế lẫn thực tế cuộc sống để lãnh đạo các HTX tham gia bàn bạc, từ đó có cách nhìn mới dựa trên những cái cũ. Điều này giúp lãnh đạo các HTX quyết đoán hơn trong giải quyết công việc. Qua khóa đào tạo, tôi giúp lãnh đạo các HTX nhận biết khả năng của mình, có tầm nhìn và định hướng theo từng điều kiện cụ thể. Cụ thể như tôi đã nêu 7 phong cách lãnh đạo khác nhau gồm: phong cách “con sói đơn độc”, nhà sản xuất, người quan liêu, người quản lý hành chính… Từng phong cách lãnh đạo, tôi đã nêu những mặt mạnh, mặt yếu gắn với các mẫu chuyện có thực để họ biết mình thuộc mẫu lãnh đạo nào, qua đó học tập cái hay, triệt tiêu cái xấu. Ngoài ra, tôi còn cung cấp cho lãnh đạo các HTX những kiến thức nghiệp vụ chuyên môn theo từng lĩnh vực như công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại, dịch vụ, giao thông vận tải… gắn với điều kiện đặc thù của từng địa phương. Nguồn vốn đối với HTX là rất cần thiết nhưng với tôi sức mạnh nội tại của HTX có giá trị không kém. Sức mạnh đó chính là sự đoàn kết, thống nhất, sự thông hiểu lẫn nhau giữa các cá nhân trong HTX. Để duy trì sức mạnh đó, người lãnh đạo HTX phải không ngừng xây dựng “văn hóa đơn vị” như sử dụng người đúng năng lực, chuyên môn; không áp đặt, áp chế tùy tiện; cần phải xây dựng ban tham mưu nhưng phải tỉnh táo để tránh việc ban tham mưu được ưu ái, lộng quyền... Nếu thực hiện tốt những điều này, năng lực quản lý điều hành của lãnh đạo HTX sẽ nâng lên.
* Thời gian đến, ông có kế hoạch gì để giúp các HTX ở Phú Yên đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực?
- Theo tôi biết, việc đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ lãnh đạo HTX được Liên minh HTX Phú Yên phối hợp với Trường Đại học Phú Yên thực hiện thường xuyên, liên tục và bước đầu mang lại hiệu quả. Mặt khác, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam là đối tác chính của Tổ chức Hợp tác quốc tế Đức nên tôi thường được họ mời tham gia vào việc đào tạo cán bộ các HTX. Tôi luôn sẵn sàng chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm của mình cũng như hỗ trợ các cá nhân, đơn vị có nhu cầu trong việc nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn của cán bộ, lãnh đạo HTX. Sắp tới, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam tiếp tục phối hợp với Tổ chức Hợp tác quốc tế Đức tổ chức khóa đào tạo về kỹ năng kinh doanh cho cán bộ các HTX. Hy vọng tôi sẽ tiếp tục được trao đổi, thảo luận với các lãnh đạo HTX nhằm nâng cao hơn nữa khả năng quản lý điều hành cho lãnh đạo HTX ở Phú Yên.
* Xin cảm ơn ông!
XUÂN HUY (thực hiện)