Huyện Đồng Xuân có tổng diện tích tự nhiên hơn 106.866ha, trong đó hơn 33.300ha đất có rừng và gần 41.000ha đất chưa có rừng. Đồng Xuân đang triển khai nhiều giải pháp nâng cao độ che phủ rừng gắn với thực hiện tốt công tác phòng cháy, chữa cháy rừng.
Một khoảnh rừng xã Xuân Quang 2, huyện Đồng Xuân bị đốt để làm nương rẫy - Ảnh: P.NAM
PHÁT TRIỂN NHANH DIỆN TÍCH
Những năm gần đây, người dân huyện Đồng Xuân thực hiện khá thành công mô hình sản xuất nông lâm kết hợp, phủ xanh nhiều vùng đất trống, đồi trọc, tăng độ che phủ rừng. Mặt khác, giá nguyên liệu giấy ngày càng tăng thúc đẩy nhân dân tham gia trồng rừng; các dự án trồng rừng kinh tế của Công ty cổ phần Trường Thành Xanh, Công ty Bình Nam, các dự án KFW6, Flitch và dự án trồng rừng phòng hộ, sản xuất thay thế nương rẫy… làm cho diện tích rừng trồng trên địa bàn huyện tăng nhanh.
Riêng trong năm 2011, huyện Đồng Xuân trồng mới 1.260ha rừng tập trung, tăng 23% so cùng kỳ; khoanh nuôi tái sinh và chăm sóc gần 3.460ha và trồng hơn 1,3 triệu cây phân tán, đồng thời khai thác hơn 1.300m3 gỗ rừng trồng. Nhằm nâng độ che phủ rừng lên 35% so với diện tích tự nhiên, huyện chỉ đạo các ngành liên quan chuẩn bị đủ cây giống, phấn đấu đến cuối năm 2012 trồng mới 2.000ha rừng tập trung và 2 triệu cây phân tán; tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả Chương trình bảo vệ và phát triển rừng giai đoạn 2010-2020; các dự án trồng rừng phòng hộ, sản xuất thay thế nương rẫy cho đồng bào dân tộc thiểu số và trồng cây phân tán...
Bí thư Huyện ủy Đồng Xuân Lương Mộng Sanh cho biết, nhờ thu hút được các thành phần kinh tế tham gia trồng rừng sản xuất quy mô lớn, gắn với tạo việc làm, tăng thu nhập, cải thiện đời sống nhân dân, nên 5 năm qua (2005-2010) đã trồng hơn 3.600ha rừng tập trung và hơn 17 triệu cây phân tán, nâng độ che phủ rừng đạt 30%. Chỉ đạo chính quyền các cấp và các ngành liên quan, tiếp tục thực hiện tốt chương trình trồng mới 5 triệu ha rừng, dự án KFW6 và Flitch, các dự án trồng rừng kinh tế và cây phân tán… kết hợp sử dụng có hiệu quả đất rừng giao khoán, cải thiện đời sống người dân. Phấn đấu đến năm 2015, trồng mới từ 8.000-10.000ha rừng, khoanh nuôi phục hồi 4.380ha và trồng 10 triệu cây phân tán, nâng độ che phủ rừng đạt tỉ lệ 40%.
KHẮC PHỤC KHÓ KHĂN, CHỦ ĐỘNG PHÒNG CHỐNG
Với địa hình trải dài và phức tạp, đồi núi chập chùng, phía tây là những dãy núi cao kéo dài, phía nam và bắc là đồi núi trung bình thấp tiếp giáp nhau. Cao nhất là núi Chư Nhơn (1.318m), giữa và phía đông có nhiều đồi núi thấp xen kẽ, chia cắt diện tích tự nhiên thành nhiều mảnh, gây khó khăn cho hoạt động quản lý, bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng. Mặc dù các trục giao thông chính như ĐT641, ĐT642, ĐT644 và các tuyến đường liên thôn, xã đã được nâng cấp, tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân sản xuất nông - lâm nghiệp. Tuy nhiên, các khu vực rừng trọng điểm dễ xảy ra cháy đều xa đường giao thông, ít có đường nhánh mở vào các khu vực rừng, gây nhiều trở ngại cho công tác phòng cháy, chữa cháy rừng. Hiện nay hầu hết các tổ chức, hộ gia đình trồng rừng thuần loài, hỗn loài với các loài cây dễ cháy như bạch đàn, dầu rái, keo… Trong khi đó, ranh giới giữa các lô chưa thể hiện rõ băng ngăn cản lửa, quy cách chưa đúng quy định ảnh hưởng không nhỏ đến việc phòng cháy, chữa cháy rừng.
Thực tế hiện nay, không ít bộ phận nhân dân vào rừng đốt than, sản xuất nương rẫy ven rừng, thu hái các loại sản phẩm phụ dưới tán rừng, lấy mật ong… dẫn đến nguy cơ cháy rừng cao. Trong khi đó, hệ thống giao thông, thông tin liên lạc phát triển chậm, kinh phí, phương tiện đầu tư cho hoạt động phòng cháy, chữa cháy rừng lại quá hạn hẹp. Theo Hạt Kiểm lâm huyện Đồng Xuân, từ năm 2005-2010 đã xảy ra ba vụ cháy rừng lớn, thiêu rụi hơn 333ha, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tài nguyên rừng, trong đó lớn nhất là vụ cháy 221ha rừng trồng tại xã Phú Mỡ. Ông Vũ Công Tâm, Trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Đồng Xuân cho biết, ngay từ đầu năm 2012, công tác phát triển, quản lý, bảo vệ rừng được đặc biệt quan tâm hàng đầu, qua việc tăng cường mọi nguồn lực để phát triển diện tích, tập trung ngăn chặn các hành vi gây tác động tiêu cực đến rừng, tình trạng đào bới đất rừng tìm trầm tại xã Phú Mỡ và xử lý vi phạm của các doanh nghiệp trồng rừng kinh tế… hạn chế tối đa ảnh hưởng do lũ lụt, xói mòn đất, sự phát triển của vi sinh vật có lợi trong đất. Ông Vũ Công Tâm cho biết thêm, do phần lớn rừng trồng thuần loài và hỗn loài, thực bì chủ yếu là cỏ tranh, lau lách, trong khi đó hầu hết các diện tích chưa phát dọn, vệ sinh hàng năm nên dễ xảy ra cháy rừng kiểu lướt tán và dưới tán. Khu vực có nguy cơ cháy cao là các tiểu khu 49, 50 và 52 thuộc xã Phú Mỡ vào khoảng thời gian từ tháng 4 đến tháng 8 hàng năm.
Trong phương án phòng cháy, chữa cháy rừng 2011-2015, huyện Đồng Xuân đã và đang vận dụng các biện pháp tổng hợp dựa trên điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của địa phương, triển khai có hiệu quả bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên, môi trường sinh thái… Ban chỉ huy phòng cháy, chữa cháy rừng cấp huyện, xã được củng cố, kiện toàn; Tổ kiểm lâm cơ động phòng cháy, chữa cháy rừng được thành lập gồm bốn người, hoạt động liên tục trong thời điểm khô hanh kéo dài; đề ra quy chế hoạt động, phân chia các nhóm phụ trách từng địa bàn, vùng trọng điểm cháy; hướng dẫn các doanh nghiệp trồng rừng xây dựng lực lượng phòng cháy, chữa cháy rừng, đồng thời thường xuyên kiểm tra việc phối hợp giữa lực lượng phòng cháy, chữa cháy rừng của chủ rừng với các tổ phòng cháy, chữa cháy rừng của các xã, thị trấn. Tổ xung kích phòng cháy, chữa cháy rừng từ 5-10 người được tập huấn, có nhiệm vụ trực tiếp tuần tra bảo vệ rừng, đồng thời làm nòng cốt trong chữa cháy rừng tại chỗ. Thành lập Ban chỉ huy các vấn đề cấp bách trong bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng và thông tin nhanh cấp dự báo cháy rừng đến nhân dân, nhất là những hộ sống gần rừng hay đang sản xuất nương rẫy và chính quyền địa phương, cùng các đơn vị chủ rừng để chủ động phòng, chống.
PHƯƠNG NAM
