Do liên tục bị bồi lấp, hiện cửa biển Đà Diễn (TP Tuy Hòa) chỉ còn rộng hơn 20m, mực nước có độ sâu dao động 1-3m, tiềm ẩn tai nạn đối với tàu thuyền khi ra vào. Mặc dù Ban lạch Phú Câu thuộc phường 6 đã phối hợp với Bộ đội Biên phòng Phú Yên hướng dẫn tàu thuyền ra vào cửa biển an toàn, nhưng về lâu dài vẫn chưa có biện pháp khắc phục hiệu quả.
Tàu cá PY96617TS của ông Lê Văn Giúp bị mắc cạn tại cửa biển Đà Diễn vào chiều 31/1/2012 - Ảnh: P.NAM
TAI NẠN RÌNH RẬP
Từ trước Tết Nguyên đán đến nay, đã có ít nhất ba vụ tàu câu cá ngừ của ngư dân phường 6 và phường Phú Đông (TP Tuy Hòa) gặp sự cố do cửa biển Đà Diễn bị bồi lấp. Khi bị mắc cạn, kết hợp với sóng biển đánh mạnh, gây hư hỏng phương tiện và làm hàng chục người bị thương, phải nhờ đến lực lượng Bộ đội Biên phòng Phú Yên hỗ trợ. Đó là chưa nói đến các trường hợp tàu bị mắc cạn, hư hỏng nhẹ, ngư dân tự giải cứu…
Chiều 28/12/2011, cũng tại cửa biển Đà Diễn, sau gần 2 giờ đồng hồ chống chọi với sóng biển, tàu cá PY92701TS của ông Trần Cường, do ông Trần Tạo (trú phường 6, TP Tuy Hòa) làm thuyền trưởng bị lật úp, làm 4/9 lao động trên tàu bị thương, tàu hư hỏng nặng. Và gần đây nhất, chiều 31/1, tàu cá PY96617TS, công suất 90CV của ông Lê Văn Giúp, do ông Nguyễn Huệ ở phường 6 làm thuyền trưởng cùng 10 lao động vừa xuất bến cũng bị sóng lớn đánh dạt tại cửa biển Đà Diễn... Trước đó, tháng 9/2008, trên đường về bến, tàu cá PY5851TS của anh Nguyễn Văn Thoại ở phường Phú Đông cùng chín lao động hành nghề lưới cảng bất ngờ đâm vào bãi cát và mắc cạn tại cửa Đà Diễn, tàu bị sóng đánh úp, hậu quả hai ngư dân tử vong.
Theo UBND TP Tuy Hòa và nhiều ngư dân, cửa biển Đà Diễn thường xuyên bị bồi lấp, khiến tàu thuyền ra vào dễ bị mắc cạn. Nguyên nhân cửa biển bị bồi lấp kéo dài là năm 2011 không có đợt lũ nào lớn để đủ sức phá cửa, cuốn trôi các doi cát hai bên cửa biển, nhưng ngược lại đợt triều cường cuối năm 2011 đã gây bồi lấp thêm.
Do cửa biển bị bồi lấp nặng và biến động hàng ngày, nên tàu cá khi ra vào bến phải len lỏi theo những con lạch vô cùng nguy hiểm do không xác định được hướng đi nên mắc cạn và bị sóng đánh úp. Từ sau Tết Nguyên đán Nhâm Thìn đến nay, trước giờ xuất bến, ngư dân nơm nớp lo sợ vì khó có thể vượt qua được cửa biển Đà Diễn một cách an toàn. Ông Lại Văn An, chủ tàu TS96139PY ở phường 6 ngao ngán: “Nằm chờ đã lâu rồi cũng phải đến ngày mở biển. Dù biết cửa biển bị bồi lấp nhưng cũng phải “liều” đưa tàu xuất bến vì không còn cách nào khác”. Ông Nguyễn Đình Vị, chủ tàu PY90946TS ở phường 6 cho biết: “Ở ngoài khơi, ngư dân gặp muôn ngàn khó khăn, phải đối mặt với sóng dữ và nhiều rủi ro khác, trong khi về gần đến nhà thì tàu không thể cập bến, đành phải chạy vào Vũng Rô hoặc ra Sông Cầu để bốc dỡ cá, khiến chi phí chuyến biển tăng thêm. Để tạo điều kiện thuận lợi cho tàu thuyền ra vào cửa biển Đà Diễn, chúng tôi kiến nghị tỉnh, thành phố có kế hoạch nạo vét cửa biển này…”.
Ông Phạm Đạn hướng dẫn tàu thuyền ra vào cửa Đà Diễn - Ảnh: P.NAM
VẪN CHƯA CÓ BIỆN PHÁP HỮU HIỆU
Việc hướng dẫn tàu thuyền ra vào cửa biển Đà Diễn hàng ngày phải kể đến Ban lạch Phú Câu (phường 6). Từ khi Ban lạch Phú Câu được thành lập, những người trong ban lạch đã thay phiên nhau trực “dã chiến” tại cửa biển, giúp ngư dân yên tâm hơn khi đưa tàu ra vào bến, vì đã có người hướng dẫn tận tình. Chỉ với một máy bộ đàm, một bình ắc quy, một tấm bạt che nắng, không thể che gió mưa nhưng hơn một tuần nay, bốn ngư dân có kinh nghiệm đi biển thuộc Ban lạch Phú Câu thay phiên nhau mỗi ngày hai người ngồi bên mép nước trước cửa Đà Diễn từ sáng đến chiều, dùng bộ đàm hướng dẫn tàu thuyền ra vào bến an toàn mà không đòi hỏi chút quyền lợi cá nhân nào. Vừa hướng dẫn một tàu câu cá ngừ trên đường qua cửa Đà Diễn, vừa tiếp chuyện chúng tôi, ông Phạm Đạn (SN 1948, ở phường 6, TP Tuy Hòa), vui vẻ cho biết: Đa số các tàu câu cá ngừ đại dương ở TP Tuy Hòa về cách cửa biển Đà Diễn khoảng một hải lý thì họ dùng bộ đàm liên lạc và chúng tôi hướng dẫn tỉ mỉ để vượt sóng di chuyển vào lạch sâu, cập bến an toàn…
Ông Huỳnh Quyền chủ tàu TS91234PY phấn khởi cho biết, nếu không có điện đàm hướng dẫn của Ban lạch Phú Câu, tàu thuyền khó có thể cập bến an toàn, trong khi tàu về bến chở rất nặng.
Điều đáng ghi nhận là Ban lạch Phú Câu không những chỉ hướng dẫn tàu thuyền của ngư dân phường 6 ra vào cửa Đà Diễn, mà còn hướng dẫn cho cả ngư dân phường Phú Đông và một số tàu cá ở ngoài tỉnh. Ông Phạm Đạn cho biết: “Chúng tôi làm việc này chỉ vì sự an toàn cho tàu thuyền của ngư dân trên tinh thần đoàn kết, giúp đỡ nhau chứ không vì một quyền lợi nào khác”.
Thượng úy Nguyễn Ngọc Ry, Trưởng trạm Kiểm soát Đà Rằng thuộc Đồn Biên phòng Tuy Hòa cho biết: Tuy mới hoạt động nhưng “tổng đài” của Ban lạch Phú Câu khá hiệu quả. Trạm sẽ tiếp tục phối hợp với ban làm tốt công tác này, tránh rủi ro và gây thiệt hại về người và phương tiện, giúp ngư dân yên tâm vươn khơi xa bám biển. Tuy nhiên, về lâu dài chính quyền địa phương và ngành chức năng phải có kế hoạch nạo vét, xây kè chắn sóng tại cửa biển Đà Diễn để tàu thuyền ra vào an toàn… Thượng úy Nguyễn Ngọc Ry cho biết thêm, tàu vào bến đã khó khăn, tàu xuất bến lại càng nguy hiểm hơn. Mới đây, có đoàn công tác về khảo sát cửa biển Đà Diễn để tìm hướng khắc phục, nhưng xem ra rất khó khả thi vì cửa biển biến động bất thường…
Ông Phạm Hiểu, Chủ tịch UBND phường 6 (TP Tuy Hòa) cho biết, vì là bãi ngang, dòng chảy thay đổi liên tục nên việc nạo vét, chỉnh trị cửa biển sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Theo kinh nghiệm của nhiều ngư dân, mùa này biển vẫn còn động “tháng giêng động dài, tháng hai động tố” nên việc nạo vét cửa biển Đà Diễn trong thời điểm hiện nay là không khả thi. Nếu gặp triều cường, sóng lớn sẽ gây bồi lấp trở lại… Ông Hồ Đức Hùng, Phó chủ tịch UBND TP Tuy Hòa, cho biết: “UBND TP Tuy Hòa đã giao Phòng Kinh tế thành phố tiến hành khảo sát và lập kế hoạch nạo vét cửa biển Đà Diễn trong thời gian sớm nhất. Công tác khảo sát đã tiến hành, tuy nhiên phải qua đầu tháng 2 âm lịch thì việc nạo vét mới đạt hiệu quả và có khả năng không bị sóng biển bồi lấp trở lại. Về lâu dài, UBND TP Tuy Hòa sẽ xin chủ trương của tỉnh để xây dựng kè chắn sóng kiên cố… Trước mắt, thành phố đã chỉ đạo UBND phường 6 phối hợp với Bộ đội Biên phòng Phú Yên hướng dẫn tàu thuyền của ngư dân tránh những doi cát, đi vào những lạch sâu để không bị mắc cạn”.
PHƯƠNG NAM - NGỌC CHUNG