Thông tin từ Trại giống Hòa An (thuộc Trung tâm Giống Kỹ thuật cây trồng Phú Yên), trong vụ sản xuất đông xuân sắp tới đơn vị này chỉ cung ứng cho nông dân được 70 tấn lúa giống chất lượng cao, chỉ bằng 1,65% nhu cầu giống trong toàn tỉnh (khoảng 4.000 tấn giống).

Thực tế này cho thấy, hầu hết diện tích lúa ở Phú Yên vẫn đang sản xuất các giống lúa không đảm bảo chất lượng hàng hóa xuất khẩu. Điều này cũng đồng nghĩa với việc sản lượng lúa làm ra (khoảng 30 vạn tấn/năm) chỉ tiêu thụ được trong nước với giá cả thấp, bấp bênh! Trong những năm qua, diện tích sản xuất cây lúa luôn tăng tăng cao, do bà con chủ động khai thác thêm hoặc chuyển đổi các loại đất sản xuất sang trồng lúa.

Đa số nông dân Phú Yên vẫn còn sản xuất các giống lúa có chất lượng thấp

Ngoài ra để tăng năng suất, sản lượng lúa, tiết kiệm chi phí, bà con đã áp dụng chương trình IPM cộng đồng, thực hiện mô hình sạ hàng, sạ thưa hợp lý, … Tuy nhiên, chất lượng lúa không đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, dẫn đến hiệu quả kinh tế mang lại chưa cao. Ngành nông nghiệp và cả người nông dân chưa thật sự đầu tư, chuyển biến mạnh mẽ cơ cấu sản xuất giống lúa hàng hóa xuất khẩu.

Phải khẳng định rằng “vựa” lúa ở Phú Yên được áp dụng các quy trình thâm canh hiện đại luôn đạt năng suất cao nhất ở miền Trung. Song, hiện nay ở các tỉnh khác như Bình Định đã đầu tư cho nông dân chuyển biến mạnh mẽ phong trào sản xuất lúa chất lượng hàng hóa với 80% diện tích, Quãng Nam là 85%, Thừa Thiên Huế 85%..., trong khi đó ở Phú Yên thì vẫn “bình chân như vại”!

Sản xuất lúa hàng hóa xuất khẩu không chỉ đòi hỏi ở sự tự nỗ lực vươn lên của người nông dân mà ngành nông nghiệp cần sớm đẩy mạnh chương trình bảo vệ thực vật, khuyến nông-lâm, ứng dụng các tiến bộ khoa học công nghệ vào đầu tư sản xuất đại trà cơ cấu giống mới có năng suất, chất lượng xuất khẩu để chuyển giao cho nông dân; đồng thời liên kết tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm, nhằm đảm bảo tăng trưởng lợi ích kinh tế từ cây lúa nhanh, mạnh, hiệu quả và bền vững lâu dài.

NGUYÊN LƯU